İhalede yaklaşık maliyetin gizli kalmadığı gerekçesi ile ihale iptal edilebilir mi?

Toplantı No

: 2016/053

Gündem No

: 41

Karar Tarihi

: 28.09.2016

Karar No

: 2016/UH.I-2402

Şikayetçi: 

Er-Ma Sosyal Hizmetler Özel Güvenlik Gıda İnşaat Nakliyat Taahhüt Ve Ticaret Limited Şirketi 

İhaleyi Yapan Daire: 

Kırklareli Belediyesi 

Başvuru Tarih ve Sayısı: 

31.08.2016 / 49988 

Başvuruya Konu İhale: 

2016/158764 İhale Kayıt Numaralı "Kırklareli Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü Genel Kent Temizliği, Çöplerin Toplanması Ve Nakli İşi Hizmet Alımı" İhalesi 

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:    

Başkan: Hamdi GÜLEÇ

Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ

BAŞVURU SAHİBİ:

Er-Ma Sos. Hiz. Özel Güv. Gıda İnş. Nak. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.,

Hükümet Caddesi Özdoyuran İşhanı No: 224 Kat: 2 Daire: 4 TEKİRDAĞ

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kırklareli Belediye Başkanlığı,

Karacaibrahim Mahallesi M. Kemal Bulvarı No: 3 39100 KIRKLARELİ

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2016/158764 İhale Kayıt Numaralı “Kırklareli Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü Genel Kent Temizliği, Çöplerin Toplanması ve Nakli İşi Hizmet Alımı” İhalesi

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

Kırklareli Belediye Başkanlığı tarafından 14.06.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kırklareli Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü Genel Kent Temizliği, Çöplerin Toplanması ve Nakli İşi Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Er-Ma Sos. Hiz. Özel Güv. Gıda İnş. Nak. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 31.08.2016 tarih ve 49988 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.08.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2016/2034 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; ihalenin iptal kararının kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu, 10.08.2016 tarih ve 2016/UH.I-2015 sayılı Kurul kararı ile ihalenin kendi uhdelerinde bırakıldığı, süresi geçtikten sonra yapılan itiraz nedeniyle ihalenin iptal edilmesinin hukuka aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

...” hükmü,

Anılan Kanun’un “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,

Söz konusu Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “…

İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.  

İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.

…” hükmü yer almaktadır.

İdarenin 23.08.2016 tarihli 593 sayılı “İptal kararı” konulu gerekçesinde “14.06.2016 tarihli Genel Kent Temizliği, Çöplerin Toplanması ve Nakli İşi Hizmet Alımı işi için 2016/158764 İK nolu ihale yapılmış olup, yapılan itiraz neticesinde Kamu İhale Kurulu’nun düzeltici işlem kararı 17.08.2016 tarihinde idaremize intikal etmiştir.

İdare 22.08.2016 tarihi itibariyle Kamu İhale Kurumu’nun 17.08.2016 tarihli düzeltici işlem kararını ivedilikle uygulayıp, tüm isteklilere aynı gün itibariyle tebliğ etmiştir.

İhaleye istekli olarak katılan bir firmanın teklif etmiş olduğu fiyatın sınır değerin üstünde kalacak şekilde yaklaşık maliyetle neredeyse birebir teklif vermesi sebebiyle yaklaşık maliyetin gizliliğinin muhafaza edilemediği gerekçesine dayanılarak 01.08.2016 tarihi itibariyle Başkanlık Makamınca idari soruşturma açılmıştır. Açılan idari soruşturma devam etmektedir.

Kamu İhale Kurumuna itirazda bulunulduğundan incelemenin KİK tarafından tamamlanması beklenmiş, KİK tarafından yapılmakta olan inceleme tamamlandığı için ihalenin gizliliğinin sağlanamadığı için ihalenin gizliliğinin sağlanamadığı iddiası ile ilgili olarak idare tarafından soruşturma başlatıldığından kamu vicdanı gereği ve tüm isteklilerin eşit haklara sahip olması gerektiği düşünülerek ihale yetkilisi makamınca ihalenin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.

Nitekim 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun Temel İlkeler başlıklı 5’inci maddesi

Temel İlkeler Madde-5 ‘İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.’

Hükmüne amirdir.

İdaremiz de amir hüküm çerçevesinde Kamu İhale Kurumu’nun 17.08.2016 tarihli düzeltici işlem talebini ivedilikle yerine getirmiştir.

Öte yandan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali başlıklı 39’uncu maddesi “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmündedir.

Yukarıda izah edilen gerekçelerle ve yasal dayanaklara istinaden ihalenin iptaline ve yeniden ihaleye çıkılmasına karar verilmiştir.” ifadelerine yer verildiği anlaşılmıştır.

İhale işlem dosyasının incelenmesinden; Kırklareli Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğüne gönderilen 29.07.2016 tarihli 673 sayılı ve “İdari İnceleme” konulu yazıda “14.06.2016 günü saat 14:00’da 2016/158764 İKN nolu ile yapılan “Temizlik İşleri Müdürlüğü Genel Kent Temizliği, Çöplerin Toplanması ve Nakli İşi Hizmet Alımı” ihalesine 14.07.2016 tarihinde Kamu İhale Kurumu’na itirazda bulunulmuştur.

İhale hazırlık ve devam aşamasında yapılan inceleme ve gözlemlerde kurum itibarını etkileyecek işlemler yapıldığı kanaati oluştuğundan, ihale dosyasına idari anlamda inceleme yapılması için gereğini arz ederim.” ifadelerinin kullanıldığı görülmüştür.

Söz konusu yazı kapsamında Park Bahçeler Müdürü Selçuk Tanta’ya gönderilen 01.08.2016 tarihli 700 sayılı ve “Görevlendirme” konulu yazıda idari inceleme hususunda Selçuk Tanta’nın görevlendirildiği ve anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede 15.06.2016 tarihli ihale komisyonu kararından sınır değerin üzerindeki ilk teklif sahibi istekli olan 212 Metropol İnş. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli olarak belirlendiği, ihale komisyonu kararının 17.06.2016 tarihinde ihale yetkilisi tarafından onaylandığı, 19.08.2016 tarihli düzeltici ihale komisyonu kararı ile 10.08.2016 tarihli 2016/UH.I-2015 sayılı Kurul kararı doğrultusunda 212 Metropol İnş. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak ihalenin başvuru sahibinin uhdesinde bırakıldığı, söz konusu kararın 22.08.2016 tarihinde ihale yetkilisi tarafından onaylandığı, 23.08.2016 tarihli karar ile ihale yetkilisi tarafından ihalenin iptal edildiği, 23.08.2016 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile ihalenin iptal edildiği hususunun isteklilere bildirildiği anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede “ihaleye istekli olarak katılan bir firmanın teklif etmiş olduğu fiyatın sınır değerin üzerinde kalacak şekilde yaklaşık maliyetle birebir teklif vermesi sebebiyle yaklaşık maliyetin gizliliğinin muhafaza edilemediği” hususunun idarece iptal gerekçesi olarak belirlendiği anlaşılmıştır. Mevcut ihalede yaklaşık maliyetin 2.611.863,09 TL, sınır değerin 2.009.125,45 TL olduğu, yaklaşık maliyetin üzerindeki tek teklif sahibi olan Ortem Tem. İnş. Taah. Haf. Nak. Müh. Müş. Tur. Mad. Tic. ve San. A. Ş.nin teklifinin 2.634.754,00 TL olduğu, sınır değerin üzerindeki ilk teklif sahibi istekli olan 212 Metropol İnş. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise 2.096.951,06 TL olduğu anlaşılmıştır.

İdarece ihalenin iptaline ilişkin karardan Kamu İhale Kurumu tarafından itirazen şikayete yönelik inceleme sürecinin sonuçlanmasının beklenildiği, Kurumca incelemenin tamamlanması neticesinde 22.08.2016 tarihli ihale komisyonu kararı ile Kamu İhale Kurulunca alınan düzeltici işlem kararının uygulandığı, akabinde 23.08.2016 tarihinde ihalenin gizliliğinin sağlanamadığı gerekçe gösterilmek suretiyle idari soruşturma doğrultusunda ve Kanun’un 5’inci maddesinde öngörülen gizlilik ilkesine istinaden ihale yetkilisince ihalenin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede, idarenin söz konusu iptal gerekçesi incelendiğinde iptale gerekçe olan ana etkenin “ihalede teklif veren bir firmanın yaklaşık maliyete çok yakın bir teklif vermesinden hareketle yaklaşık maliyetin muhafaza edilemediği kanaatinden” kaynaklandığı görülmektedir.

İhalelerde yaklaşık maliyetin gizliliği büyük önem arz etmekle birlikte, ilgili ihale sürecinde söz konusu fiilin kim tarafından ve ne suretle işlendiğine yönelik henüz kesinleşmiş bir bilgi veya bulgu ortaya konamamıştır. Diğer taraftan bu fiilin var olduğu kabul edilse dahi bunun ihalede isteklilerin tekliflerini belirlemesi ve isteklilerin tekliflerinin sıralanışı üzerinde etkisinin bulunduğunu ifade etmek somut olayda pek mümkün görünmemektedir.

İsteklilerin teklif ettiği bedeller incelendiğinde, tüm isteklilerin tekliflerinin sınır değerin üzerinde olduğu ve yaklaşık maliyete idarenin ifade ettiği derecede yakın olan tek teklifin ancak Ortem Tem. İnş. Taah. Haf. Nak. Müh. Müş. Tur. Mad. Tic. ve San. A.Ş. olabileceği, anılan isteklinin yaklaşık maliyetin üzerinde teklif verdiği ve mevcut geçerli teklifler dikkate alındığında, ihale üzerinde bırakılma ihtimalinin de bulunmadığı görülmektedir.

Her ne kadar idarece konuyla ilgili kurum içi soruşturma başlatıldığı belirtilse de, ihaleye katılan isteklilerin haklarının da göz önünde bulundurulması ve korunmasının gerektiği, söz konusu ihale sürecinde yaklaşık maliyetin muhafaza edilememesi ile ilgili idarece somut herhangi bir bulgunun ortaya konulamadığı, oluşan teklif sıralaması ve ihtimal dahilindeki yaklaşık maliyetin sızdırılması neticesinde bir isteklinin diğerlerinin aleyhine menfaat sağladığı gibi bir sonucun ortaya çıktığının söylenemeyeceği, sonuç olarak bu aşamada ihalenin iptali işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,

   Oybirliği ile karar verildi.