Yer tesliminin ayýpsýz ve inþaata elveriþli þekilde yapýlmasý iþsahibinin (idarenin) borcu mudur? (Yargýtay)

Karar

-KARAR-

Yargýtay 15. HD

E: 2003/5372

K: 2004/2508

T:05.05.2004

1-Dosyadaki yazýlara, kararýn dayandýðý delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasýna göre, aþaðýdaki bendin kapsamý dýþýndaki davacýnýn sair temyiz itirazlarýnýn reddi gerekmiþtir.

2-Yanlar arasýndaki, ……Birinci Noterliði’nce doðrudan düzenlenen 12.5.1993 günlü ve 24449 yevmiye numaralý ve “Düzenleme þžeklinde Gayrimenkul Satýþ Vaadi ve Daire Karþýlýðý Ýnþaat Mukavelesi” baþlýklý arsa payý karþýlýðý inþaat sözleþmesinin kapsamýna göre; davacý …… yüklenici, davalý ….ise arsa sahibidir. Davacý yüklenici, …….Ýli,…..ilçesi, Toygarhamza Mahallesinde bulunan ve 53 pafta, 243 ada ve 12 parsel olarak davalý adýna tapuya tescilli taþýnmaz üzerine, nitelikleri sözleþmede yazýlý inþaatý yapmayý ve sözleþmeye uygun þekilde davalýya teslim etmeyi yüklenmiþtir.

Ýnþaatýn yapým süresi, yanlar arasýndaki sözleþmenin 3.maddesinde kararlaþtýrýlmýþ olup, temel üstü ruhsatýndan itibaren yedi aydýr. Yüklenicinin yüklendiði ediminin ifasý doðrultusunda inþaat iþinin yapýmýna baþlayabilmesi için öncelikle arsa sahibi tarafýndan yükleniciye yer tesliminin yapýlmasý gerekmektedir. Çünkü, karþýlýklý edimleri içeren inþaat sözleþmelerinde, yer teslimi iþ sahibinin öncelikli edim borcudur (BK m. 81,90). Bu yasal nedenle, arsanýn ayýpsýz ve inþaata elveriþli þekilde teslimine kadar yükleniciden inþaata baþlamasý istenemez.

Somut olayda, yüklenici davacý, …… 2.Noterliði aracýlýðýyla davalý arsa sahibine gönderip teblið ettirdiði 16.8.1994 gün ve 49201 yevmiye numaralý ihtarname ile sözleþme konusu arsa üzerindeki binayý tahliye edip boþ olarak teslimini istemiþ olmasýna karþýn, arsa sahibi davalý arsayý ona teslim etmemiþtir. Arsanýn ihtarnamenin tebliðinden itibaren 30 gün içinde kendisine teslimini, …….. 1.Noterliði aracýlýðýyla gönderdiði 17.5.2000 tarih ve 11549 Yevmiye numaralý ihtarname ile davacý istediði halde, arsa sahibi davalý yine davete uymamýþ ve öncelikli edimini ifadan kaçýnmýþtýr. Ayrýca, yüklenicinin ediminin ifasýnda temerrüdünün gerçekleþtiði iddiasýyla arsa sahibi tarafýndan yüklenici hakkýnda 26.7.1994 tarihinde açýlan dava, arsa sahibinin öncelikli edimi olan arsanýn yükleniciye teslim edilmesine iliþkin edimini ifa etmemesi sonucu yüklenicinin temerrüdünün gerçekleþmediði gerekçesiyle, ……2.Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 20.3.1995 tarih, 1994/538 Esas ve 1995/156 sayýlý hüküm ile reddolunmuþtur.

Saptanan ve hukuksal durum bu olunca da; arsa sahibi davalýnýn belirtilen öncelikli ediminin ifasýnda temerrüde düþmüþ olduðunun kabulü gerekir (BK m. 90). Sözleþmenin taraflarýndan birinin ediminin ifasýnda temerrüde düþmesi halinde, diðer taraf Borçlar Yasasý’nýn 106. maddesinde öngörülen seçimlik haklardan birini kullanabilir. Somut olayda da, yüklenici davacý sözleþmenin aynen ifasýný istemiþtir. Baþka bir anlatýmla, davacý BK.nun 106/II. maddesinde öngörülen gecikmiþ ifanýn aynen yerine getirilmesi yönünde hakkýný kullanmýþ ve inþaat yapýlacak arsanýn boþ ve sorunsuz olarak teslimini, davalý arsa sahibinden istemiþtir. Mahkemece, davacýnýn bu yöndeki isteminin kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazýlý þekilde davanýn tümden reddine karar verilmesi doðru olmamýþ ve hükmün bu sebeplerle bozulmasý gerekmiþtir