Gecikme cezasının eksik hesap edilmesinden yapı denetim görevlileri sorumlu tutulabilir mi? (Sayıştay)

Karar

Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı

Tutanak No : 41934
Tutanak Tarihi : 31.05.2016 
 

149 sayılı ilamın 5 inci maddesinde, … Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğünce ihale edilen ve kontrollüğü … … İl Müdürlüğü tarafından yapılan, yüklenicisi … İnş. Mim. San. ve Tic. A.Ş. – … İnş. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. ortak girişimi olan … 1000 Kişilik Öğrenci Yurdu İnşaatı işinde iş artışı yapılmasına karşın, kesilen gecikme cezasının matrahına iş artış bedelinin dahil edilmeyerek eksik ceza kesilmesine neden olunduğu gerekçesiyle … -TL. ye tazmin hükmolunmuştur.

…………………………………….

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra gereği görüşüldü:

Sorumlular ilk dilekçelerinde hükmün esasına ilişkin bir itirazda bulunmayıp, bahse konu cezaların kesin hesapta yüklenici firmadan kesilmiş olduğunu, tahakkuk tarihi itibari ile de yasal faizi ile birlikte tahsilatının da sağlanacağını, ikinci dilekçelerinde ise her türlü hakedişin (Ara ve Kesin ) kesinleştirilmesi ile tahsilat-tahakkuk işlemleri … Bakanlığı tarafından yapıldığından; kendilerinin tahsilata ilişkin belge sunmasının mümkün olmadığını, hak ediş raporunu inceleyen ve onaylayanların sorumluluk dışında tutulmasının mevzuata uygun olmadığını belirterek adlarına hükmolunan tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmişlerdir.

Sorumlular hakediş raporunu inceleyen ve onaylayanların sorumluluk dışında tutulmasının mevzuata uygun olmadığı iddia edilmekte ise de; 

6085 sayılı Sayıştay Kanununun 7 nci maddesinde sorumlular ve sorumluluk hallerinin uygulamasında 5018 sayılı Kanun ve Sayıştay denetimi ile ilgili diğer kanunlarda belirtilen sorumlular ve sorumluluk hallerinin esas alınacağı; sorumluların mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri ile illiyet bağı kurularak oluşturulan ilamda yer alan kamu zararından tek başlarına veya birlikte tazmin ile yükümlü oldukları ifade edilmiştir. 

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 28 inci maddesinde ise;

“Muayene ve kabul komisyonlarının başkan ve üyeleri, yapı denetim görevlileri ve ihtiyacın karşılanma sürecindeki her aşamada görev alan diğer ilgililerin, görevlerini kanunî gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının, taraflardan birinin zararına yol açacak ihmalde veya kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde, haklarında ilgili mevzuatları gereğince disiplin cezası uygulanır. Ayrıca, fiil veya davranışlarının özelliğine göre haklarında ceza kovuşturulması da yapılır ve hükmolunacak ceza ile birlikte tarafların uğradıkları zarar ve ziyan genel hükümlere göre kendilerine tazmin ettirilir.….” hükmüne yer verilmiştir.

4735 sayılı Kanunda ve ikincil mevzuatta yapı denetim görevlileri ile ilgili genel düzenlemelere yer verilmiş, KİK tarafından yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliğinin 24.2. maddesinde;

a) Yapım işleri ile mal veya hizmet alımlarının denetim ve kontrol iş ve işlemlerinin 4734 sayılı Kanun ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile Kurum tarafından çıkarılan diğer mevzuata uygun yapılması,

b) İdarelerin denetim ve kontrollük iş ve işlemlerini düzenleyen mevcut mevzuatının, yukarıda belirtilen Kanun ve diğer mevzuat hükümlerine aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilmesi,……gerekmektedir” denilmek suretiyle, idarelerin uygulaya geldikleri kontrollük sistemlerini sürdürmelerine imkan sağlayan bir uygulama benimsenmiştir.

Buna göre, yapım işlerinde Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca mülga 180 sayılı KHK hükümlerine dayanılarak çıkarılan Bayındırlık İşleri Kontrol Yönetmeliğine göre (4734 ve 4735 sayılı Kanun ve bu Kanunlara dayanılarak çıkarılan ikincil mevzuat hükümlerine aykırı olmayan hükümleri) yapı denetim işleri yerine getirilecektir.

Bayındırlık İşleri Kontrol Yönetmeliği’nde; kontrol örgütünün kontrol amiri, kontrol şefi, kontrol mühendisi, kontrol yardımcısı ve sürveyandan oluştuğu belirtilerek görev yetki ve sorumlulukları açıklanmış, bu kişilerin imzaladıkları evrakların içeriğinden ve sonuçlarından sorumlu oldukları belirtilmiştir.

Yukarıda belirtilen yasa ve yönetmelik hükümlerine göre; fazla ödeme yapılmasına sebebiyet veren belgeleri imzalayanlar, ihmal ve kusurlarının bulunması halinde yapılan fazla ödemeden sorumlu olacaklardır. 

İlamda, gecikme cezası hesabına ilişkin belgede imzası bulunan Yapı Denetim Görevlilerinin sorumlu tutulduğu görülmektedir. Bu durumda, eksik gecikme cezası kesilmesi suretiyle kamu zararına sebebiyet veren belgede imzası bulunanların sorumlu tutulması doğru olduğundan, hak ediş raporunu inceleyen ve onaylayanların sorumluluğa dahil edilmesi gerektiği şeklindeki iddialar yerinde görülmemiştir.

Diğer taraftan sorumlular tarafından, kesilmesi gereken cezaların kesin hesapta değerlendirildiği ifade edilmişse de, tahsilatla ilgili kanıtlayıcı belgelere savunma ekinde yer verilmediğinden, Daire kararının TASDİKİNE,