Belediyelerle derneklerin yapacakları ortak projelerin içeriğinin nasıl olması gerektiği hakkında açıklayıcı karar.

Karar

Sayıştay Temyiz Kurulu

Tutanak No : 42168
Tutanak Tarihi : 20.09.2016 
 

262 sayılı İlam’ın 2’nci maddesi ile Belediyenin, … Derneği … Şubesinin çalışmalarını içeren kitap bastırılması işini üstlenerek ilgili firmaya ödeme yapması nedeniyle … TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

……………………………………….

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra gereği görüşüldü;

İlam’da Belediyenin, … Derneği … Şubesinin çalışmalarını içeren kitap bastırılması işini üstlenerek ilgili firmaya ödeme yapması nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesinde belediyenin görev ve sorumlulukları ayrıntılı olarak belirtilmiş olup belediye ile bir bağı bulunmayan bir özel hukuk tüzel kişisi olan derneklere ait kitapların basım işinin üstlenmesi belediyelerin görev ve sorumlulukları kapsamına girmemektedir.

Diğer taraftan 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belediyelerin, belediye meclislerinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda kamu yararına çalışan dernekler ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebileceği hükme bağlanmış ise de, bu hükme göre belediye ile kamu yararına çalışan bir dernek arasında ortak hizmet projesi gerçekleştirilmesi için iki temel şart bulunmaktadır. Bunlardan birincisi ortak hizmet projesinin konusunun belediyenin görev ve sorumlulukları alanına giren konulara ilişkin olması, İkincisi ise gerçekleştirilecek ortak hizmet projesi konusunda belediye ile kamu yararına çalışan dernek arasında bir anlaşma yapılmış olmasıdır. Bunun yanında bu anlaşmanın belediye meclislerinin kararı üzerine yapılması gerekmektedir.

Oysa yukarıda da belirtildiği üzere belediye ile bir bağı bulunmayan bir özel hukuk tüzel kişisi olan derneklere ait kitapların basım işinin üstlenilmesi belediyelerin görev ve sorumlulukları kapsamına girmemektedir. Bu nedenle söz konusu kitap basım işinin anılan Kanun’un 75’inci maddesi hükmünde öngörülen ortak hizmet projesi kapsamında üstlenildiği ileri sürülemez.

Buna karşın İlam’da söz konusu kitapçığın 82, 86 ve 150’nci sayfalarında … Kalkınma Ajansı hibesiyle … Belediyesi ve … ile ortaklaşa gerçekleştirilen ve 74 proje içerisinden 1’inci olan Organik Oyuncak Projelerinden söz edildiğinden bu kitapçıkla …’nın tanıtımının yapıldığı, bu nedenle söz konusu kitabın basım işinin üstlenildiği, İlam’da belediye çalışmaları ile ilgili bölümlerin yetersiz olması nedeniyle söz konusu kitabın ortak proje niteliği taşıyamayacağının belirtilmesinin sübjektif bir değerlendirme olacağı, bir reklam şirketi bakış açısıyla olaya yaklaşılmadığı, oysa burada önemli olanın Belediyenin çalışmalarının doğru değerlendirilip kamuya tanıtılması, bu tanıtımın, çalışmaları kamu tarafından beğeniyle değerlendirilen kamu yararına çalışan bir derneğin kitapçığında yapılması ve böylece önemli projelerinin farklı kesimlere duyurulması olduğu, aksi halde kitapçıkta belediye çalışmalarına daha çok yer verilmesi durumunda çalışmanın ortak proje olarak kabul edileceği sonucunun çıkacağı, asıl böyle bir değerlendirmenin yasanın ruhuna uygun olmayacağı ve çalışmanın ruhuna daha uygun düşen bu işlem yerine aynı etkiye ulaşmak için kitapçığa reklam verilebileceği, ancak bu yolun da daha maliyetli olacağı belirtilmiş ise de; 

Bir CD içinde sunulan kitapçığın incelenmesinde, belediye ile ilgili yer verilen tek bilgi olan ve kitabın belirtilen sayfalarında özet olarak değinilen söz konusu projeden söz konusu kitabın basım amacının beldenin tanıtımı olduğunun, dolayısıyla ortak hizmet projesinin konusunun belediyenin görev ve sorumlulukları alanına giren konulara ilişkin olduğunun anlaşılamayacağı; her ne kadar İlam’a konu işin detaylı olarak projelendirilecek veya detaylı bir protokole bağlanacak nitelikte bir iş olmadığı iddia edilmekte ise de, hükümde yardım yapılabilmesinin ön şartı olarak işin niteliğine ilişkin bir ayrım gözetilmeden ortak hizmet projesi konusunda belediye ile kamu yararına çalışan dernek arasında bir anlaşma yapılmış olmasının ve bu anlaşmanın da belediye meclislerinin kararı üzerine yapılmasının arandığı görülmektedir.

Yine söz konusu kitap basım işinin 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 29’uncu maddesinde yer alan; 

“Gerçek veya tüzel kişilere kanuni dayanağı olmadan kamu kaynağı kullandırılamaz, yardımda bulunulamaz veya menfaat sağlanamaz. Ancak genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçelerinde öngörülmüş olmak kaydıyla; kamu yararı gözetilerek dernek vakıf birlik kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapılabilir.

Bu yardımların yapılması, kullanılması, izlenmesi, denetlenmesi ve kamuoyuna açıklanmasına ilişkin esas ve usuller Maliye Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” şeklindeki hükme dayanılarak yapıldığı da kabul edilemez. Çünkü 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesine 12.12.2012 tarihli ve 6360 sayılı Kanun’un 19’uncu maddesiyle eklenen ek fıkrada, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 29’uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinin belediyeler için uygulanamayacağı hükme bağlanmıştır.

Bu itibarla, 262 sayılı İlam’ın 2’inci maddesi ile verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, Oyçokluğuyla,