Belediyelerce spor kulübü derneklerine nakdi yardımda bulunulabilir mi?

Karar

Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı

Tutanak No : 37675

Tutanak Tarihi : 24.09.2013 

1211 sayılı İlam’ın 16’ncı maddesi ile, belediye bütçesinden Ceyhan Belediye Spor Derneğine bağış olarak nakdi yardımda bulunulması nedeniyle 79.097,00-TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

……………………………………………….

Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları İle İlişkilerine Dair 5072 sayılı Kanunun 2. maddesinin e fıkrasında:

“Dernek ve vakıf organlarında görev alan kamu görevlileri, bu görevleri nedeniyle ücret, huzur hakkı veya başka bir ad altında herhangi bir karşılık alamaz.”

Aynı maddenin g fıkrasında ise :

“Kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerinden bu Kanun kapsamındaki dernek ve vakıflara ödenek, yardım veya herhangi bir kaynak aktarılamaz.“ hükümleri yer almaktadır. 

Diğer yandan “Dernek, Vakıf, Birlik, Kurum, Kuruluş, Sandık Ve Benzeri Teşekküllere Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Bütçelerinden Yardım Yapılması Hakkındaki Yönetmeliğin “Yardım yapılabilme şartları” başlıklı 5. maddesinde ise:

“(1) İdarelerce teşekküllere yardım yapılabilmesi için;

a)İdare bütçesinde bu amaçla ödenek tefrik edilmiş olması,

b)Yardımlarda kamu yararı gözetilmesi, yardımların öncelikle toplumun

ihtiyaç ve sorunlarına çözüm sağlaması ile toplumsal gelişmeye katkıda bulunulmasına yönelik olması,

c)Teşekkülün, yardımı yapacak idarenin görev alanına giren konularda faaliyet göstermesi,

ç)Teşekkül ile yardım yapacak idare arasında protokol yapılması,

d)Teşekkülün, 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun kapsamındaki dernek ve vakıflardan olmaması,

e)Teşekkülün, Anayasa ve kanunlarla yasaklanmış faaliyetlerde bulunmamış olması,

f)Teşekkülün, üyelerine veya ortaklarına kazanç paylaşımı veya kâr dağıtımı amacının bulunmaması, gerekir.” hükmü yer almaktadır. 

Ceyhan Belediye Spor Kulübü Derneği kendi tüzel kişiliği olan bir birimdir. Adana Ceyhan Belediyesine ait bir olarak görev yapmamaktadır. Derneğin ayrı bir bütçesi bulunmaktadır.

Ceyhan Belediye Spor Kulübü Derneğinin 5072 sayılı kanunun “Amaç ve kapsam” başlıklı 1 maddesindeki: 

“Bu Kanun; kamu kurum ve kuruluşlarını, kamu hizmetlerini veya personelini desteklemek üzere kurulan dernekler ve Türk Medeni Kanununa göre kurulan vakıflar ile bunların kamu kurum ve kuruluşları ile ilişkilerini düzenler ve kapsar.

Kanunla kurulan dernek ve vakıflar, bu Kanun kapsamı dışındadır. Ancak, bu vakıfların hangi esas ve usullere göre faaliyette bulunacakları Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.” hükmü kapsamına girdiği kabul edilirse bu kanunun yukarıda belirtilen 2. maddesinin “e” ve “g” fıkraları gereği belediye bütçesinden ödenek aktarılması veya dernek üyelerine herhangi bir ödeme yapılması mümkün görülmemektedir.

Söz konusu derneğin 5072 sayılı kanun kapsamına girmeyeceği değerlendirmesi yapılması durumunda ise, bu kanun kapsamına girmeyen derneklere yapılabilecek yardımları düzenleyen ve yukarıda belirtilen yönetmeliğin 4. maddesi gereği ancak ödenek ayrılması, protokol yapılması, derneğin faaliyetlerinin ilgili idarenin görev alanına girmesi gibi şartların bulunması durumunda ilgili derneğe yönetmelik kapsamında bir ödeme yapılabilir. Ceyhan Belediye Spor Kulübü Derneğine herhangi bir ödeme yapılabilmesi için yukarıda belirtilen şartlar bulunmamaktadır.

5393 Sayılı Belediye Kanunun Belediyenin görev ve sorumlulukları başlıklı 14’üncü maddesinde;

“Belediye, mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla;

a) İmar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel alt yapı; coğrafî ve kent bilgi sistemleri; çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık; zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans; şehir içi trafik; defin ve mezarlıklar; ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar; konut; kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor; sosyal hizmet ve yardım, nikâh, meslek ve beceri kazandırma; ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi hizmetlerini yapar veya yaptırır. Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 50.000'i geçen belediyeler, kadınlar ve çocuklar için koruma evleri açar.

b) Okul öncesi eğitim kurumları açabilir; Devlete ait her derecedeki okul binalarının inşaatı ile bakım ve onarımını yapabilir veya yaptırabilir, her türlü araç, gereç ve malzeme ihtiyaçlarını karşılayabilir; sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir; kültür ve tabiat varlıkları ile tarihî dokunun ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekânların ve işlevlerinin korunmasını sağlayabilir; bu amaçla bakım ve onarımını yapabilir, korunması mümkün olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir. Gerektiğinde, öğrencilere, amatör spor kulüplerine malzeme verir ve gerekli desteği sağlar, her türlü amatör spor karşılaşmaları düzenler, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan sporculara belediye meclisi kararıyla ödül verebilir. Gıda bankacılığı yapabilir.” hükmü gereği sportif faaliyetlerin desteklenebileceği ancak bu desteklemenin nakdi olmaktan ziyade ayni olarak yapılabileceği öngörülmüştür.

Keza mezkur Kanunun “Meclisin görev ve yetkileri” başlıklı 18’inci maddesinde de; 

“Belediye meclisinin görev ve yetkileri şunlardır:

………..

p) Yurt içindeki ve İçişleri Bakanlığının izniyle yurt dışındaki belediyeler ve mahallî idare birlikleriyle karşılıklı iş birliği yapılmasına; kardeş kent ilişkileri kurulmasına; ekonomik ve sosyal ilişkileri geliştirmek amacıyla kültür, sanat ve spor gibi alanlarda faaliyet ve projeler gerçekleştirilmesine; bu çerçevede arsa, bina ve benzeri tesisleri yapma, yaptırma, kiralama veya tahsis etmeye karar vermek.

…………” hükmüyle de Belediye Meclisinin spor alanında faaliyet ve proje gerçekleştirebileceği ancak bunun çerçevesinin de arsa, bina ve benzeri tesis yapma şeklinde karar verilerek ayni olabileceği öngörülmüştür.

Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair 5072 sayılı Kanunun 2. maddesinin e fıkrası, g fıkrası ile Dernek, Vakıf, Birlik, Kurum, Kuruluş, Sandık Ve Benzeri Teşekküllere Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Bütçelerinden Yardım Yapılması Hakkındaki Yönetmelik gereği derneklere yapılacak yardımların sınırları belirlenmiştir. 5072 sayılı Kanun ve buna ilişkin Yönetmelikte istenilen uygulamaların hiçbiri yapılmamıştır.

Bu itibarla, dilekçi iddialarının reddedilerek 1211 sayılı İlam’ın 16’ncı maddesi ile verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE,