KDV dahil tekliflerin ödeneği aşması halinde ihalenin iptalinin idarenin takdirinde olduğu hakkında.
Toplantı No : 2016/013
Gündem No : 33
Karar Tarihi : 24.02.2016
Karar No : 2016/UH.III-616
Şikayetçi:
Akçay Güvenlik Ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketi
İhaleyi Yapan Daire:
Burdur İl Özel İdaresi Genel Sekreterlik
Başvuru Tarih ve Sayısı:
05.02.2016 / 7456
Başvuruya Konu İhale:
2015/150095 İhale Kayıt Numaralı "Burdur İl Özel İdaresi Hizmet Binaları Ve Bakım Evleri İle Hacılar Asfalt Şantiyesinde Çalıştırılmak Üzere 25 Kişi Özel Güvenlik Personeli Hizmet Alımı İşi" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Akçay Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketi,
Yeni Mah. S. Demirel Bul. No: 1 K: 1 D: 102 Bucak/BURDUR
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Burdur İl Özel İdaresi,
Bahçelievler Mahallesi Yunus Emre Caddesi BURDUR
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/150095İhale Kayıt Numaralı “Burdur İl Özel İdaresi Hizmet Binaları ve Bakım Evleri ile Hacılar Asfalt Şantiyesinde Çalıştırılmak Üzere 25 Kişilik Özel Güvenlik Personeli Hizmet Alımı İşi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Burdur İl Özel İdaresi tarafından 01.12.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Burdur İl Özel İdaresi Hizmet Binaları ve Bakım Evleri ile Hacılar Asfalt Şantiyesinde Çalıştırılmak Üzere 25 Kişilik Özel Güvenlik Personeli Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Akçay Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketi tarafından 05.02.2016 tarih ve 7456 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.02.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/368 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; ihale üzerinde bırakılan isteklinin iş deneyimini gösterir belgelerin uygun olmadığı iddiasıyla Kamu İhale Kurumu'na başvuruda bulundukları, Kamu İhale Kurulu'nun 14.01.2016 tarih ve 2016/UH.III-136 sayılı kararıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilerek düzeltici işlem tesis edilmesine karar verildiği, bunun üzerine idare tarafından kendilerinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, Yamanlar Güvenlik Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmişse de tekliflerin ödenek üstü olduğu belirtilerek ihalenin iptal edildiği, ihalenin iptali konusunda idarelerin takdir yetkisi bulunmakta ise de bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu, idare tarafından asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyet güncellendiğinde 01.01.2016 tarihinde yaklaşık maliyetin 861.811,98 TL olduğu belirtilmekte ise de idarenin 2016 yılı için 1 aylık doğrudan temin ve 2 aylık pazarlık usulü ile alım yaptığı, idarenin güvenirliği ilkesine zarar verildiği, iptal kararının tekrar değerlendirilerek ihalenin firmaları üzerinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde ise “…İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan Kanun hükmü gereği idarelerin ihalenin iptali konusunda takdir yetkisi bulunmakla birlikte bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu açıktır. Takdir yetkisinin anayasal ilkeler çerçevesinde, eşitlik ilkesine uygun şekilde, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek kullanılması, tesis edilen iptal işleminin gerekçelerinin açıkça ortaya konulması ve somut olaya ilişkin öğelerin hesaba katılarak objektif ve net tespitlerde bulunulması gerekmektedir.
Başvuruya konu iş özel güvenlik hizmet alımı olup, personel çalıştırılmasına dayalı bir iştir. 01.12.2015 tarihinde gerçekleştirilen söz konusu ihalede başvuru sahibi Akçay Güvenlik Koruma Hizmetleri Limited Şirketi ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi iken ihale üzerinde bırakılan isteklinin iş deneyimine ilişkin itirazen şikayet başvurusunda bulunmuş ve 14.01.2016 tarih ve 2016/UH.III-136 sayılı Kamu İhale Kurulu kararıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin değerlendirme dışı bırakılarak “düzeltici işlem” tesis edilmesine karar verilmiştir.
Anılan Kurul kararı sonrasında ihale komisyonu, sözleşme aşamasında yükleniciye ödenecek toplam tutarı hesaplayabilmek amacıyla 01.01.2016 tarihinde yürürlüğe giren asgari ücret artış oranını göz önünde bulundurmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı birinci (başvuru sahibi) ve ikinci teklif sahibinin teklif fiyatını, yapılan ihalede anılan isteklilerin karsız yaklaşık maliyetin yüzde kaç üzerinde teklif fiyatı verdiklerinden hareketle yeniden hesaplamıştır. Bir başka anlatımla, ihale komisyonu 01.01.2016 tarihindeki asgari ücret artış oranına bağlı olarak ortaya çıkan fiyat farkları dahil yükleniciye ödenecek toplam tutarı oranlama suretiyle hesaplamıştır.
İhale komisyonu, bu hesaplamalar neticesinde ulaştığı ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibinin teklif fiyatlarına ilgili mevzuatta öngörülen KDV (%18) oranını eklemiş ve sözleşme kapsamında yükleniciye ödenecek toplam tutarın (KDV dahil) bu iş için ayrılan ödeneğin üzerinde olduğu sonucuna ulaşmıştır. Bu çerçevede, ihale komisyonu söz konusu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibini belirlemiş, ancak teklif fiyatlarının fiyat farkları ve KDV eklenmesi neticesinde ödenek üstü olduğu tespitiyle ihale kararını ihale yetkisinin onayına sunmuştur. İhale yetkilisi de ihale komisyonu kararında belirtilen tespite dayanarak ihaleyi iptal etmiştir.
Yapılan incelemede, bu iş için ayrılan ödeneğin 1.050.000,00 TL olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi isteklinin teklif ettikleri fiyatlara 01.01.2016 tarihinde yürürlüğe giren asgari ücretten kaynaklanan artış nedeniyle ödenecek fiyat farkları ve KDV’nin eklenmesi neticesindeki toplam tutarın ihale konusu iş için ayrılan ödenek tutarını aştığı tespit edilmiştir.
Yaklaşık maliyet KDV hariç olarak belirlenmekle birlikte ihale konusu iş için öngörülen ödeneğin KDV tutarını da karşılaması gerektiği, 01.01.2016 tarihinde yürürlüğe konulan asgari ücret artış oranının daha önceki yıllardaki artış oranından önemli oranda yüksek olduğu, bu orandaki bir artışın idare tarafından önceden öngörülmesinin mümkün olmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde, sözleşme aşamasında yükleniciye ödenecek toplam tutarın o iş için ayrılmış bulunan ödeneği aşacağının anlaşılması durumunda ihalenin iptal edilmesinin idarenin takdir yetkisi kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu itibarla, anılan ihalenin idare tarafından iptal edilmiş olmasında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi