İş artışı yapılan imalatlar için fiyat farkının nasıl hesaplanması gerektiğine ilişkin karar. (YFK)

Karar

YÜKSEK FEN KURULU KARARI

Karar No : 2011/18

Karar Tarihi : 08/08/2011

I- GİRİş�

… İl Özel İdaresi Yatırım ve İnşaat Müdürlüğü yatırım programında bulunan … Yapım işinin, 15.12.2009 tarihinde ihalesinin gerçekleştirilerek 14.05.2010 tarihinde yüklenici ile sözleşmesinin imzalandığı ve 15.06.2010 tarihinde işe başlanıldığı, betonarme yangın su deposunun yapımı konusunda ortaya çıkan anlaşmazlıkla ilgili olarak uygulamaya esas görüşümüzün bildirilmesi talebidir.

II- KONU

… İl Özel İdaresi tarafından yaptırılan … Yapımı işinde; mimari uygulama projesinde bodrum kat planında su deposunun planlandığı, mekanik tesisat elemanları Ek Özel ş�artnamesinde su deposu bağlantısına ilişkin detayların açıklandığı, ancak yüklenicinin ihale dokümanı içerisinde betonarme su deposuna ait sistem detayları ve kesitlerinin bulunmadığını bu nedenle ilave iş olduğunu belirttiği, inceleme ve değerlendirme sonucu idarenizce betonarme su deposu yerine paslanmaz çelik su deposu yapılmasına karar verildiği, bahis konusu çelik su deposu için tespit edilen yeni birim fiyatın 2011 yılı Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Birim fiyatları dikkate alınarak bu işlemin uygulama ayındaki fiyat farkı katsayısına bölünmek suretiyle sözleşme fiyatına dönüştürülerek, toplam iş tutarına dahil edilmek suretiyle fiyat farkına tabi tutulacağının yükleniciye bildirildiği, yüklenicinin bu uygulamayı kabul etmediğinden bahisle;

Betonarme yangın su deposunun sözleşme kapsamında olup olmadığı, betonarme su deposu yerine paslanmaz çelik su deposu yaptırılması halinde bedelinin, sözleşme yılı mı (2009) yoksa uygulama yılı mı (2011) esas alınarak belirleneceği, betonarme su deposu keşfinin paslanmaz çelik su deposu fiyatıyla mukayesesi yapılmalı ise fiyatlandırmanın ne şekilde tesis edilmesi gerektiği hususlarında tereddüde düşülmesi nedeniyle, görüşümüz talep edilmektedir.

III- İNCELEME

Konu, Yüksek Fen Kurulunda iletilen bilgi ve belgeler ile ilgili mevzuat çerçevesinde incelenmiştir. İşe ait sözleşmenin, ‘Sözleşmenin Türü ve Bedeli" başlıklı 6. maddesinde, "Bu sözleşme, ihale dokümanlarında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalınılarak toplam bedel üzerinden akdedilmiştir.â€� hükmü mevcut bulunmaktadır.

Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu"nun "Tanımlarâ€� başlıklı 4 üncü maddesinde;

Uygulama projesi : "Belli bir yapının onaylanmış kesin projesine göre yapının her türlü ayrıntısının belirtildiği projeyi, … ifade eder.â€� olarak tanımlanmış olup, işe ait uygulama projesinde, yapılacak işlerle ilgili her türlü ayrıntının yer alması gerektiği hususu açıktır. Anahtar teslim götürü bedel işlerde, öncelikle; uygulama projelerindeki imalat detaylarından hareketle yapım şartları belirlenmekte, metrajlar tespit edilmekte ve bu tespitler mahal listelerine aktarılmaktadır. Mahal listelerinin dayanağı uygulama projeleri olmakta, yüklenicilerin tekliflerini de buna dayalı olarak verdikleri kabul edilmektedir.

Dolayısıyla, anahtar teslimi sözleşmeye bağlanan bir iş kapsamında yapılması öngörülen bir imalatın, ihale dokümanlarından olan uygulama projesinde, mahal listesinde veya varsa teknik şartnamesinde ayrı ayrı birbirleriyle çelişmeden, detayları ve yapım şartlarıyla birlikte açık olarakyer alması, öncelikle istenilen bir husustur. Ancak bir imalata, özellikle sözleşmesi eki uygulama projesinde detaylarıyla yer verilmiş olması hali, o imalatın sözleşme kapsamı dahilinde olduğunun kabulünü gerekli kılmaktadır.

İşe ait mimari uygulama projesi bodrum kat planında betonarme su deposunun hacmi ve yüksekliğine ilişkin detaylar yer almakla birlikte mekanik projeleri sıhhi ve yangın tesisatı akış şeması ve ayrıca mekanik tesisat elemanları Ek Özel ş�artnamesinde de su deposu bağlantısına ilişkin gerekli teknik detayların da bulunduğu görülmektedir. Her ne kadar su deposuna ait detaylarda betonarme teçhizat bulunmamakta ise de, uygulama projesinde bahse konu su deposu için "betonarme" olarak yapılacağının öngörülmüş olması nedeniyle tabii olarak betonarme imalatın içerisinde teçhizatın da olacağı, bu nedenle detaylarda, teçhizatın gösterilme eksikliğinin esas itibariyle tereddüt oluşturacak nitelikte olmadığı dolayısıyla gerekli teçhizatın sözleşmenin götürü bedeli içerisinde yaptırılmasının uygun olduğu değerlendirilmektedir.

Sözleşme eki Yapım İşleri Genel ş�artnamesinin (YİGş�) â€˜Projelerin Uygulanması" başlıklı 12 nci Maddesinde, " (4) İdare, sözleşme konusu işlerle ilgili proje v.b. teknik belgelerde, değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkansız olduğu hallerde, işin sözleşmede belirtilen niteliğine uygun bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak şekilde gerekli değişiklikleri yapmaya yetkilidir. Yüklenici, işlerin devamı sırasında gerekli görülecek bu değişikliklere uygun olarak işe devam etmek zorundadır. Proje değişiklikleri, ilk projeye göre hazırlanmış malzemenin terk edilmesini veya değiştirilmesini veya başka yerde kullanılmasını gerektirirse, bu yüzden doğacak fazla işçilik ve giderleri idare yükleniciye öder. Proje değişiklikleri işin süresini etkileyecek nitelikte ise yüklenicinin bu husustaki süre talebi de idare tarafından dikkate alınır.â€� hükmü mevcuttur. Bu hükümde belirtilen proje değişikliği şartlarının gerçekleştiği hallerde, işin yürütülmesi aşamasında idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale dokümanında ve/veya teklif   kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının bedelleri ile sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedellerinin, yüklenici ile birlikte tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödenmesine ilişkin YİGş�"nin sözleşmede bulunmayan işlerin   fiyatının tespiti başlıklı 22 nci maddesinde yeni birim fiyatın nasıl tespit edileceği açıklanmıştır. Sözleşmesi ve ekleri hükümlerine göre yeni birim fiyat yapılmasının ortaya çıkması durumunda bu fiyatların, YİGş�"nin 22 nci maddesinde öngörülen usul ve esaslar doğrultusunda tespit edilmesi, sözleşmesine göre fiyat farkı verilmesi öngörüldüğünden, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Yapım İşlerine İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslara ilişkin Bakanlar Kurulu Kararının 7 nci maddesinin (h) bendi hükümlerinin kıyasen uygulanarak, hazırlandığı uygulama ayının rayiçlerine ve şartlarına göre tespit edilecek yeni birim fiyatın, uygulama ayı fiyat farkı katsayısına (Pn) bölünerek   ulunan fiyatının, iş kaleminin miktarı ile çarpılması ve bulunan tutarın hakedişteki sözleşme birim fiyatları ile yapılan işler sütununa dahil edilerek yeni iş kaleminin sözleşme bazında bedelinin yükleniciye ödenmesi ve bu iş kalemine ait fiyat farkının ise, uygulama ayının indeksleri üzerinden hesaplanarak bulunması gerekli olmaktadır.

Proje değişikliği nedeniyle yapılmasından vazgeçilen iş kalemlerine ait birim fiyatlarının da, YİGş�"nin bahse konu madde hükümlerinin kıyasen uygulanması suretiyle tespit edilmesi ve gerekli kesinti işleminin de tespit edilen bu fiyatlara göre yapılması uygun olacaktır.

IV- KARAR

Konu, yukarıda belirtildiği üzere detaylı olarak incelenmiş ve değerlendirilmiş olup, buna

göre;

Betonarme yangın su deposunun sözleşme kapsamında olduğuna, Sözleşmesi ve ekleri hükümlerine göre gerçekleşecek proje değişikliği sonucu sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin yeni fiyatların YİGş�"nin 22 nci maddesinde öngörülen usul ve esaslar doğrultusunda tespit edilmesi, işe ait sözleşmede fiyat farkı verilmesi öngörüldüğünden, Bakanlar Kurulu Kararının 7 nci maddesinin (h) bendi hükümlerinin kıyasen uygulanarak, hazırlandığı uygulama ayının rayiçlerine ve şartlarına göre tespit edilecek yeni birim fiyatın, uygulama ayı fiyat farkı katsayısına (Pn) bölünerek bulunan fiyatının, iş kaleminin miktarı ile çarpılması ve bulunan tutarın hakedişteki sözleşme birim fiyatları ile yapılan işler sütununa dahil edilerek yeni iş kaleminin sözleşme bazında bedeli ile bu iş kalemine ait fiyat farkının, uygulama ayının indeksleri üzerinden hesaplanarak yükleniciye ödenmesine, Proje değişikliği nedeniyle yapılmasından vazgeçilen iş kalemlerine ait birim fiyatların da, YİGş�"nin 22 nci maddesi hükümlerinin kıyasen uygulanması suretiyle tespit edilmesi ve gerekli kesinti işleminin tespit edilen bu fiyatlara göre yapılmasına, Çevre ve ş�ehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 16 ncı maddesinin 1 numaralı fıkrasının (a) bendine istinaden, 08.08.2011 tarihinde yapılan toplantıda katılanların oybirliği ile karar verilmiştir.