Yurt dýþýndan getirilecek malýn, gümrük incelemelerinin uzamasý nedeniyle süre uzatýmý verilebileceði hakkýnda.
Sayýþtay Temyiz Kurulu Kararý
Tut no:33643
T:20.09.2011
977 sayýlý ilamýn I. maddesiyle, “Derin Dondurucu Alýmý”nda yüklenicinin mal teslimini sözleþmede öngörülen süreler içerisinde yerine getirmediði halde gecikme cezasýnýn tahsil edilmemesi sonucu fazla ödemeye sebebiyet verildiði gerekçesiyle 5.893,80-YTL ‘ye tazmin hükmü verilmiþtir.
Ýlamýn 1. maddesi hükmüne karþý dilekçi gönderdiði dilekçede özetle,.. ‘nin 20.12.2004 tarihli yazýsýnda cihazlarýn gümrükte TSE tarafýndan incelenmesi sonucu teslimatýn yapýlamadýðýný ileri sürerek gecikme cezasýnýn alýnamamasý talebi bulunduðunu, bunun üzerine malýn zamanýnda teslim edilmemesi nedenin idarece kabul edildiðini, iþin doðrudan temin ile yapýldýðýný, bu alým usulünde þartname ve sözleþme düzenlenmesi zorunlu olmadýðý halde þartname ve sözleþme düzenlendiðini, bunun tip sözleþme ile bir ilgisi bulunmadýðýný, dolayýsýyla doðrudan teminde idarenin süre uzatýmýný verilebileceðini, burada mücbir sebep aranmayacaðýný, 5018 sayýlý yasanýn 71. ‘esi çerçevesinde kamu zararýndan söz edilemeyeceðini, firma hakkýnda takibat baþlatýlmýþ olmakla birlikte Borçlar Kanunu hükümleri ve Yargýtay’ýn bu konudaki yerleþik içtihatlarý dikkate alýndýðýnda yapýlan uygulamanýn doðru olduðunu, farklý bir uygulama yapýlsaydý idarenin açýlacak davalar sonunda ödenecek faiz, yargýlama ve vekalet ücretleri nedeniyle zarara uðrayacaðýný, Borçlar Kanununun 158/2 maddesi kapsamýnda cezai koþul uygulanabilmesi için bir borçlunun temerrüde düþürülmesi, kýsmi ifanýn kabul edilmesi, daha sonra da varsa ifa edilmeyen edim tutan üzerinden ceza þartýn uygulanmasýný gerektiðini, belirterek tazmin hükmünün kaldýrýlmasýný talep etmektedir.
Sayýþtay Savcýlýðý’nýn karþýlamasýnda; süre uzatým kararýnýn sözleþmeye aykýrý olduðu belirtilmektedir.
Tazmin hükmü, yüklenicinin gümrükteki iþlemleri gerekçe gösterilerek mal feslim tarihinin uzatýlmasý talebinin idarece kabul edilmesinin sözleþmeye aykýrý olduðu gerekçesiyle verilmiþtir.
þžartname hükümlerine göre, yüklenici iþi süresinde bitirmediði takdirde geçen her gün için sözleþme tutarý üzerinden %0,5 oranýnda gecikme cezasý kesilmesi ve gecikmenin 10 iþ gününü geçmesi halinde de ayrý bir bildirim yapmaya ve hüküm almaða gerek kalmaksýzýn kesin teminatý gelir kaydedilmesi ve sözleþmenin fesh edilmesi öngörülmüþtür.
Rapor dosyasý ve eki belgelerin incelenmesinden, yüklenici firmanýn 20.12.2004 tarihli idareye verdiði dilekçe ile iki adet Derin Dondurucu Cihazýn cihazda kullanýlan soðutucu gazlarýn atmosfere zarar verip vermediðinin yeni gümrük mevzuatý uyarýnca Türk Standarlarý Enstitüsünce araþtýrýldýðý gerekçe gösterilerek süre uzatýmý istediði ve idarenin onayý ile malýn teslim alýndýðý anlaþýlmaktadýr. Hal böyle olunca, yüklenicinin herhangi bir kusuru olmadan yurtdýþýndan ithal edilen cihazýn gümrük iþlemlerinin uzamasý nedeniyle firmanýn cihazý zamanýnda verememesi yüklenici açýsýndan idareye karþý yüklendiði edimin ifasýný mümkün kýlmamaktadýr. Bu durumda Borçlar Kanunu hükümlerine göre, yüklenicinin üstlendiði edimini zamanýnda yerine getirmesi imkansýz olduðundan süre uzatým talebinde bulunmasý ve idarenin bu talebi uygun bulmasý sonucu malýn tesliminde bir gecikmeden bahsedilmesi mümkün olmadýðýndan dilekçi iddiasýnýn kabulü ile 977 sayýlý ilamýn 1. maddesiyle verilen tazmin hükmünün KALDIRTLMASINA,