Kabulden sonra eserin kullanmaya elverişli olmadığı tespit edildiği takdirde ödenen bedel geri istenebilir mi? (Yargıtay)

Karar

-KARAR-

 Yargıtay  15HD

E:2004/4417

K:2005/1075

T:28.02.2005

Yanlar arasında yapılan ve kapsamı uyuşmazlık konusu ol ­mayan tarihsiz sözleşme, Borçlar Yasası’nın 355.maddesi hükmünde tanımlandığı üzere hukuki niteliğince bir “eser” sözleşmesidir. Davacı iş sahibi, davalı yüklenicidir. Davalı yük ­lenici, davacı kooperatife ait 26 konutluk tatil sitesinin pis su arıtma sistemini yapmayı ve sipariş tarihinden itibaren 4 hafta içinde davacıya teslim etmeyi yüklenmiştir.

Davacı, imal edilen pis su arıtma sisteminin amaca uygun olarak kullanılamadığını ve bu kapsamda sistemin gürültülü çalışması ve çevreye pis koku yayması sonucu kabul edileme ­yecek derecede ayıplı olduğunu ileri sürerek, yanlar arasındaki eser sözleşmesinin feshini ve davalı yükleniciye ödenmiş olan (3.000.000.000) üç milyar TL iş bedelinin davalıdan tahsili ­ni ve yargılama sırasında da HUMK.83 ve izleyen maddeleri hükümleri gereğince 10.7.2003 tarihli ıslah dilekçesi ile ve peşin başvuru harcını yatırmak suretiyle dört milyar üç yüz milyon(4.300.000.000) TL tutarında eserin yeniden yapılması için maliyet bedelinin de ödetilmesine karar verilmesini iste ­miştir.

Borçlar Yasasının 360/1 .maddesi gereğince eser, iş sahibinin kullanamayacağı ve nisfet kaidesine göre kabulü zorlanamayacak ölçüde kusurlu veya sözleşmeye önemli ölçüde aykırı olursa, iş sahibi, o eseri kabulden kaçınabilir. Somut olayda da, davacı iş sahibinin kabul edilemeyecek derecede gizli ayıplı ve sözleşmeye aykırı olan arıtma sistemini kabule zor-lanamayacağından sözleşmeyi feshedebilir. Yüklenicinin ya ­pımını yüklendiği eseri yasaya, sözleşmeye ve fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapması, onun özen borcu gereğidir (B.K.md.356). O halde davacı iş sahibi, sözleşmenin feshini istemekte haklı bulunmaktadır. Borçlar Yasası’nın 108/1.mad ­desi hükmü gereğince, sözleşmeyi bozan alacaklı kendine dü ­şen borcu ödemekten kaçınabilir ve yapmış olduğu ödemeyi geri isteyebilir. Bu yasal nedenle davacı tarafından davalı yük ­leniciye ödenen iş bedelinin iadesine mahkemece karar veril ­miş olması da doğrudur.

Borçlar Yasası’nın 108/2.maddesi gereğince eğer borçlu ken ­disine hiçbir kusurun yüklenemeyeceğini kanıtlayamazsa, alacaklı sözleşmenin geçersiz kalmasından doğan zararının başka bir anlatımla menfi (olumsuz) zararının ödetilmesini de isteyebilir. Menfi zarar, sözleşme yapılmamış veya görüşülme ­sine girişilmemiş bulunulsaydı uğranılmayacak olan zarardır. Sözleşmenin hükümsüzlüğü sebebiyle kaçırılan fırsat sonucu oluşan zarar da menfi zarar kapsamındadır.

SONUÇ; Yukarıda açıklanan sebeplerle davacının temyiz iti ­razlarının kabulüne ve hükmün davacı yararına BOZULMASI ­NA, 29.3.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.