Hava þartlarýnnýn kötü olmasý mücbir sebep sayýlýp süre uzatýmý verilmesi için, yüklenicinin mücbir sebebin varlýðýný belgelerle ispat ederek 10 gün içinde idareye yazýlý olarak baþvurmasý gerektiði gibi iþ üzerinde gecikmeye etkili olduðu nu da kanýtlanmasý gerektiði aksi takdirde kamu zararý oluþacaðý hakkýnda.
-KARAR-
Sayýþtay Temyiz Kurulu Kararý
Tut No: 22991
T: 13/04/1993
Yüklenici … inþaat tarafýndan yaptýrýlan … Üniversitesi Kapalý Olimpik Yüzme Havuzu inþaatý iþinin zamanýnda bitirilmemesi sonucu iþte meydana gelen gecikmenin anormal hava þartlarýn dan kaynaklandýðý gerekçe gösterilmek suretiyle 300 gün süre uzatýmý verildiði, ancak Bayýndýrlýk iþleri Genel þžartnamesinde sayýlan süre uzatýmý verilecek haller arasýnda anormal hava þartlarý sayýlmamýþ olduðundan, bu gerekçe ile süre uzatýmý ve rilmesinin yerinde görülmediði, sadece inþaatýn sürdüðü 1988 ve 1989 yýllarýnda … ilinde harçlý imalatlarýn yapýlamayacaðý tarihler olan 1 Ocak-1Mart günleri için 60 x 2 =120 gün süre uzatýmý verilmesinin mümkün olduðu, bu nedenle mevzuata aykýrý olarak verilen 300 – 120 =180 gün için gecikme cezasý kesilmesi gerektiði gerekçesiyle … sayýlý ilamýn 1. Maddesiyle … liraya tazmin hükmolunmuþtur.
Müzakere sýrasýnda ileri sürülen tazmin hükmünün süre uzatýmý kararýndan kaynaklandýðý ancak hükme dahil edilen sorumlular arasýnda süre uzatýmý kararýný alanlarýn yer almadýðý bu neden le hükmün bu noktadan bozulmasý gerektiði görüþüne karþýlýk, dilekçi tarafýndan temyiz dilekçesinde ileri sürülen, tazmin hük münün mevzuata uygun olmadýðý yolundaki iddianýn sorumlu luk tevcihinin de yanlýþ olduðu iddiasýný kapsamadýðý, dolayýsýy la sorumluluk tevcihi yönüyle temyiz talebinde bulunulmadýðý anlaþýlmakla, istemle sýnýrlý olarak meselenin görüþülmesine karar verildikten sonra, esasa geçildi.
… gün ve … sayýlý süre uzatým kararý ile buna ekli mucip se bep raporunun incelenmesinde, süre uzatýmýnýn sözleþmenin 14 ve Bayýndýrlýk iþleri Genel þžartnamesinin 27. maddesine göre, havuz ve havuz binasý temel kazýsý sýrasýnda meydana gelen anormal hava þartlarý nedeniyle alýndýðý anlaþýlmaktadýr.
Sözleþmenin “Süre uzatýmý verilebilecek haller ve þartlar” baþ lýklý 14. maddesinde:
“Sözleþme süresinin uzatýlmasýný gerektiren mücbir sebepler aþaðýda belirtilmiþtir. Bu mücbir sebeplerle sürenin uzatýlabil-mesi için müteahhide atfý mümkün bir kusurun bulunmamasý ve mücbir sebebin iþ üzerinde gecikmeye müessir olmasý ve mahiyetine göre bu sebepleri müteahhidin ortadan kaldýrmaya gücü yetmemiþ bulunmasý icap ettiði gibi idarenin sebep oldu ðu haller dýþýnda, mücbir sebebin vukuundan itibaren 10 gün içinde müteahhidin idareye yazýlý olarak haber vermek suretiyle yetkili makamlar tarafýndan usulüne göre tanzim edilmiþ belge lerle mücbir sebebin vukuunu ispat etmesi lazýmdýr.
A-…
B- Olaðanüstü tabiat hadiselerinden veya hasar neticesinde iþte bir gerileme veya gecikme olmasý,
C-…
D-…” denilmektedir.
Diðer yandan Bayýndýrlýk iþleri Genel þžartnamesinin konuyla ilgili 27. maddesinin 2. bendinde ise “sözleþmesinde belirti len ve sorumluluðu müteahhide ait olmayan zorunlu gecikme nedenlerinin doðuþunda, durum idarece incelenerek iþi engel leyici nedenlere ve yapýlacak iþin niteliðine göre iþin bir kýsmýna veya tamamýna ait süre uzatýlýr” hükmü yer almaktadýr.
Mevcut hükümlere göre, olaðanüstü tabiat hadiselerinden veya hasar neticesinde iþte bir gerileme veya gecikme olmasý halinde müteahhide atfedilecek bir kusur söz konusu olmadý ðýndan süre uzatýmý verilebilecek mücbir sebep ortaya çýkmýþ bulunmaktadýr. Ancak, müteahhidin mücbir sebebin varlýðýný belgelerle ispat ederek 10 gün içinde idareye yazýlý olarak ha ber vermesi gerektiði gibi iþ üzerinde gecikmeye etkili olduðu nu da kanýtlanmasý gerekmektedir.
Bu bakýmdan süre uzatým kararýna ekli mucip sebep raporunda yazýlý anormal hava þartlarý nedeniyle iþin süresinde bitirileme yeceði kabul edilerek 300 gün süre uzatýmý verilmesi, sözleþ mede yer alan açýklayýcý ve ispat edici belgelerin ibraz edileme miþ olmasý nedeniyle mümkün görülmemiþtir.