Doðrudan temin yöntemiyle alýnan yangýn tüplerinin bedelinin piyasa fiyatlarýnýn üstünde olmasý kamu zararý oluþturur mu? (Sayýþtay)

Karar

 

Sayýþtay D: 3

 

T: 17/02/2011

 

… Destek Hizmetleri þube Müdürlüðü’nün çeþitli birimlerinde kullanýlmak üzere piyasadan 150 adet muhtelif yangýn tüpü sa ­týn alýndýðý, ancak söz konusu tüplerin ortalama piyasa fiyatla ­rýndan çok daha fahiþ fiyata tedarik edildiði tespit edilmiþtir.

 

Ödeme emri ekinde yer alan … Cihazlarý Tic. ve San. Ltd. Þti’ne ait 22.01.2009 tarih ve 17504 no’lu faturayla satýn alýnan yan­gýn söndürme tüplerine ait fiyatlarýn normal piyasa fiyatlarýnýn üzerinde olduðuna kanaat getirildiðinden, söz konusu malze ­melere ait gerçek piyasa rayiçlerinin tespit edilmesi amacýyla, 22.06.2010 tarih ve 2010/2 sayýlý yazý ile durum … Ticaret ve Sanayi Odasý Baþkanlýðýna yazýlmýþ, ayný Baþkanlýktan alýnan 23.06.2010 tarih ve 2919 sayýlý cevabi yazý ekinde tarafýmý ­za iletilen fiyat listesi Ýle faturadaki fiyatlar karþýlaþtýrýlmýþ ve Destek Hizmetleri þžube Müdürlüðü’ne alýnan malzemelere alt gerçek piyasa rayiçlerinin çok daha düþük olduðu görülmüþtür. Söz konusu yeni fiyatlarla fatura edilen fiyatlar karþýlaþtýrýldý ­ðýnda her Ýki fiyat arasýnda bariz bir fark ortaya çýkmaktadýr.

 

5018 sayýlý Kanun’un 8 inci maddesinde “Her türlü kamu kaynaðýnýn elde edilmesi ve kullanýlmasýnda görevli ve yetkili olanlar, kaynaklarýn etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanýlmasýndan, muhasebeleþtirllmesinden, raporlanmasýndan ve kötüye kullanýlmamasý Ýçin gerekil önlemlerin alýnmasýndan sorumludur ve yetkili kýlýnmýþ mercilere hesap vermek zorundadýr.” denilmek suretiyle kamu kaynaðýný Ýdare edenlerin sorumluluðuna iþaret etmektedir.

 

Yine, ayný Kanun’un “Kamu zararý” baþlýklý 71 inci maddesinde aynen: “Kamu zararý; kamu görevlilerinin kasýt, kusur veya ihmallerin ­den kaynaklanan mevzuata aykýrý karar, iþlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynaðýnda artýþa engel veya eksilmeye ne ­den olunmasýdýr.

 

Kamu zararýnýn belirlenmesinde;

 

a) Ýþ, mal veya hizmet karþýlýðý olarak belirlenen tutardan fazla ödeme yapýlmasý,

 

b) Mal alýnmadan, iþ veya hizmet yaptýrýlmadan ödeme yapýl ­masý,

 

c) Transfer niteliðindeki giderlerde, fazla veya yersiz ödemede bulunulmasý,

 

d) Ýþ, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alýnmasý veya yaptýrýlmasý,

 

e) Ýdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil Ýþlemlerinin mev ­zuata uygun bir þekilde yapýlmamasý,

 

f) (Mülga: 22/12/2005-5436/10 md.)

 

g) Mevzuatýnda öngörülmediði halde ödeme yapýlmasý,

 

Esas alýnýr.” hükmü yer almaktadýr.

 

Keza, Kamu zararlarýnýn Tahsiline iliþkin Usul ve Esaslar Hak ­kýnda Yönetmeliðin “Sorumluluk” baþlýklý 5 inci maddesinde; Kanunun Ýlgili maddeleri gereðince, kamu görevlileri; kamu kaynaklarýnýn etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, yönetilmesinden, kullanýlmasýndan, ko­runmasýndan, kötüye kullanýlmamasý ve her an hizmete hazýr bulundurulmasý için gerekli önlemlerin alýnmasýndan sorumlu ­durlar denilmek suretiyle yine kamu görevlilerinin sorumlulu ­ðuna dikkat çekilmiþ, ayný Yönetmeliðin 6 ncý maddesinde de aynen:

 

“Kamu zararýnýn belirlenmesinde;

 

Yapýlan Ýþ, alýnan mal veya hizmet karþýlýðý olarak ilgili mev ­zuatýnda belirtilen ya da mevzuatýnda öngörülen karar, onay, sözleþme ve benzen belgelerde belirlenen tutardan fazla öde ­me yapýlmasý,

 

Ýlgili mevzuatýnda öngörülen haller dýþýnda, iþ yaptýrýlmadan, mal veya hizmet alýnmadan önce ödeme yapýlmasý,

 

Transfer niteliðindeki giderlerde, fazla veya yersiz ödemede bulunulmasý,

 

ç) ilgili mevzuatý gereðince görevlendirilen komisyon veya kiþi ­lerce rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla iþ yaptýrýlmasý, mal veya hizmet alýnmasý.

 

Kamu Ýdarelerine ait mallarýn kiraya verilmesi, tahsisi, yöneti ­mi, kullanýmý ve elden çýkarýlmasý iþlemlerinin mevzuata uygun bir þekilde yapýlmamasý,

 

Görevlilere teslim edilen taþýnýrlarýn zarara uðramasý,

 

idare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil iþlemlerinin mevzu ­ata uygun bir þekilde yapýlmamasý,

 

g) Kamu idaresinin yükümlülüklerinin mevzuatýna uygun bir þekilde yerine getirilmemesi nedeniyle kamu idaresine faiz, tazminat, gecikme zammý, para cezasý gibi ek mali külfet ge ­tirilmesi,

 

ð) Mevzuatýnda öngörülmediði halde ödeme yapýlmasý,

 

esas alýnýr.” hükmü ile de kamu zararýnýn belirlenmesinde esas alýnacak kriterlere vurgu yapýlmýþtýr.

 

Sorumlular savunmalarýnda, satýn alýnan tüplerin içeriðindeki gazlarýn özelliðine göre piyasada satýlan standart içerikli tüpler ­den farklý olduklarýný ve bu nedenle piyasa fiyatlarýnýn standart içerikli tüplere göre daha yüksek olduðunu belirtmiþlerdir. An­cak bu savunmanýn tarafýmýzca kabulü mümkün deðildir. Zira, piyasada yangýn tüpü satan firmalar TSE belgeli firmalardýr ve Sanayi ve Ticaret Bakanlýðýnýn Mecburi Standart Tebliðine uya ­rak üretim yapmak zorundadýrlar. Aksi bir durumda, TSE belgesi alamayacaklarý gibi bu firmalara söz konusu malzemeleri üre ­tim izni de verilmeyecektir. Tarafýmýzdan gerek piyasadan ve gerekse internet ortamýndan tanýnmýþ firmalarýn ürün fiyatlarý incelenmiþ sonuç olarak idarece satýn alýnan tüplerin fiyatýnýn fahiþ olduðu tespit edilmiþtir. Son olarak,… Ticaret ve Sanayi Odasý Baþkanlýðýndan bu konuyla ilgili bir fiyat tespiti Ýstenmiþ, adý geçen Oda tarafýndan yapýlan piyasa araþtýrmasý sonucun ­da tarafýmýza gönderilen listeye göre de, idarece alýnan tüplerin fiyatýnýn bariz bir þekilde fahiþ olduðu ortaya çýkmýþtýr.

 

Bu itibarla, ayrýntýsý aþaðýdaki tabloda gösterildiði üzere, Destek Hizmetleri þube Müdürlüðü’nün çeþitli birimlerinde kullanýlmak üzere piyasadan satýn alýnan 150 adet muhtelif yangýn tüpünün ortalama piyasa fiyatlarýndan çok daha fahiþ fiyata tedarik edil ­mesi suretiyle sebep olunan … TL kamu zararýnýn sorumlulara ortaklaþa ve zincirleme olarak ödettirilmesine karar verildi.

 

Bu sayfa 2055 kez görüntülendi.