Ýþsahibi (Ýdare) sözleþmeyi haksýz fesih ettiði takdirde yüklenici kar kaybýný (müsbet zararýný) isteyebilir mi? (Yargýtay)

Karar

 - K A R A R-

Yargýtay 15. HD.

E:2003/1309

K:2003/4389

 T:06.11.2002

2-Davalý SS Ý Toptan Ticaret Depolama ve Küçük Sanayii Toplu Ýþyeri Yapý Kooperatifinin temyizine gelince;

Davacýlar, dava dilekçesi ile fazlaya iliþkin hak saklý tutularak; kar kaybý zararýndan (1.000.000.000 )TL. ve 1997 yýlýnda inþa edilen (4-B) tipi dükkanlarýn inþasýndan kaynaklanan iþ bedelinin geç ödenmesi sonucu oluþtuðu ileri sürülen maddi zararýndan da (500.000.000) TL maddi tazminatýn ödetilmesini istemiþtir. Mahkemece, davacý þirketin (4-B) tipi dükkanlarla ilgili isteminin reddine; diðer istemi hakkýnda ise davanýn kýsmen kabulüne ve davacý Kaya nýn davasýnýn da aktif dava ehliyeti yönünden reddine karar verilmiþtir.

4.6.1958 gün 15/6 Sayýlý Y.Ý.B. Kararý ile HUMK.nun 75 ve 76 maddeleri hükümleri gereðince; davada, maddi olaylarý açýklamak davanýn taraflarýna, hukuksal nitelendirilmesini yapmak ve uygulanacak yasa hükümlerini belirlemek ve uygulamak hakime ait bir görevdir. Somut olayda, davalýnýn itfaiye binasý yapýmýna iliþkin davacý þirket ile yaptýðý ve hukuksal niteliðince ve Borçlar Yasasýnýn 355. Maddesi, hükmünde tanýmlanan bir eser sözleþmesi olan 11.6.1996 günlü sözleþmeyi haksýz feshettiði iddiasýyla, davacý tarafýndan kar kaybý niteliðindeki olumlu zararýn giderilmesi istenmiþtir. Mahkeme ise, kar kaybý ile ilgili hiçbir araþtýrma ve inceleme yapmadan, davacýnýn yaptýðýný bildirdiði þantiye binasý bedelinin belirlenmesine iliþkin 30.5.2002 günlü bilirkiþi kurulu raporuna dayanak alarak, istem dýþý olan þantiye binasý bedelinin kýsmen ödetilmesine hüküm vermiþtir. Oysa, HUMK.nun74.maddesi hükmü gereðince, davada istekten fazlaya veya dava konusu istekten baþka bir þeye mahkemece hüküm verilemez. Mahkemece yapýlacak iþ; yanlar arasýndaki sözleþmenin davalý tarafýndan feshinde etkili olan yanlarýn varsa kusur durumlarýnýn belirlenmesine yönelik delillerin toplanmasý ve deðerlendirilmesiyle ve ayrýca uzman bilirkiþi kurulu oluþturularak gerekirse yerinde keþif yapýlmak suretiyle bilirkiþi incelemesi yaptýrýlmalý ve akdin feshinde davalý iþ sahibinin tamamen kusurlu olduðu sonucunda da; bilirkiþi kurulundan Borçlar Yasasýnýn 356.maddesinin yollamasý ile ayný Yasanýn 325.maddesi hükmü uygulanarak “kesinti yöntemine” göre davacý þirketin gerçekleþmiþ ve kar kaybý niteliðindeki olumlu zararýn belirlenmesi hakkýnda bilirkiþi raporu alýnmasý gerektiði düþünülmeli ve varýlacak sonuca göre bir hüküm kurmaktan ibaret olmalýdýr.

Davacý þirketin kar kaybý istemi hakkýnda hiçbir araþtýrma ve inceleme yapýlmadan ve istem dýþýnda karar verilmesi usul ve yasaya aykýrý olduðundan hükmün bozulmasý gerekmiþtir.
SONUÇ: Yukarýda (1.) bendde açýklanan nedenlerle fer’i müdahil TBS T Beton ve Ürünleri San.Tic.A.þž.nin temyiz itirazlarýnýn reddine; (2.) bendde belirtilen nedenlerle de temyiz itirazlarýnýn kabulüne ve hükmün davalý yararýna BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peþin harcýnýn istek halinde temyiz eden davaya katýlan davacý TBS T.A.þž. ve davalýya geri verilmesine, 29.9.2003 gününde oybirliðiyle karar verildi