Aþýrý düþük sorgulamasýna cevap vermediði gerekçesiyle elenen istekli, KÝK tarafýndan verilen karar neticesinde geçerli teklif sayýsýnýn deðiþmesi sonucu yeniden aþýrý düþük sorgulamasýna tabi tutulabilir mi?

Ýhaleyi Yapan Daire:  

Baþvuru Tarih ve Sayýsý:  

Baþvuruya Konu Ýhale:  

Kurumca Yapýlan Ýnceleme ve Deðerlendirme:  

Baþvuruya iliþkin olarak 2013/4871sayýlý þikâyet dosyasý kapsamýnda yapýlan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiþtir.

Karar:  

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

Ýtirazen þikâyet dilekçesinde özetle,idarece Hayma Ýnþ. Tic. Ltd. þžti.-Hürel Otom. Ýnþ. San. Tic. Ltd. þžti.-Hayati Bozkurt-Gazi Ergün Ortak Giriþimi'den aþýrý düþük teklif açýklamasý istenildiði ve söz konusu isteklinin süresi içerisinde aþýrý düþük savunmasýný idareye sunmadýðý, 12.11.2013 tarihli ihale komisyonu kararýyla ihalenin þirketleri üzerinde býrakýldýðý, sonrasýnda ihale komisyonu tarafýndan alýnan ikinci bir kararla ve daha öncesinde teklifleri deðerlendirme dýþý býrakýlan   Ata Yapý Tic. A.þž. ve Servet Alpaslan Müh. Ýnþ. San. Tic. Ltd. þžti.nin tekliflerinin tekrar deðerlendirmeye alýndýðý, bu kapsamda aþýrý düþük teklif sýnýr deðerinin yeniden hesaplandýðý, yeni sýnýr deðere göre de Hayma Ýnþ. Tic. Ltd. þžti.- Hürel Otom. Ýnþ. San. Tic. Ltd. þžti.- Hayati Bozkurt- Gazi Ergün Ortak Giriþimi'in teklifinin aþýrý düþük olduðunun tespit edilerek, anýlan istekliden ikinci defa açýklama istenildiði ve sunulan açýklamanýn uygun görülerek ihalenin sonuçlandýrýldýðý, bu durumda söz konusu istekliden ikinci defa aþýrý düþük teklif açýklamasý istenilmesinin mevzuata aykýrý olduðu, kaldý ki söz konusu isteklinin aþýrý düþük teklif açýklamasýnýn uygun olmadýðý þöyle ki;

a) Ýstekli tarafýndan tespit edilen miktarlar ile idarece belirlenen miktarlar arasýnda metraj farklýlýklarýnýn olduðu,

b) Ýþçilik ücretlerinin asgari ücretin altýnda olduðu ve iþçilik miktarlarýnýn eksik belirlendiði,

c) Ýþ kalemlerine dair öngörülen fiyatlarýn 2013 yýlý birim fiyatlarýnýn altýnda olduðu ve hesap cetvellerinde aritmetik hatalar yapýldýðý,

d) Proforma faturalarýn ve eki satýþ/maliyet tespit tutanaklarýnýn mevzuata uygun olmadýðý,

e) Hesap cetvelinde sorgulamaya konu edilmeyen iþ kalemlerine yer verilmemiþ olduðuiddialarýna yer verilmiþtir.

Baþvuru sahibinin iddialarýnýn deðerlendirilmesi sonucunda aþaðýdaki hususlar tespit edilmiþtir.

14.11.2013 tarihli birinci ihale komisyonu kararý ile Servet Alpaslan Müh. Ýnþ. San. Tic. Ltd. þžti. ve Ata Yapý Tic. A.þž.nin tekliflerinin öz kaynak oranýnýn yetersiz olduðu gerekçesi ile deðerlendirme dýþý býrakýlarak sýnýr deðer hesaplandýðý, teklifi sýnýr deðerin altýnda olan Hayma Ýnþ. Tic. Ltd. þžti -Hürel Otom. Ýnþ. San. Tic. Ltd. þžti.-Hayati Bozkurt- Gazi Ergün Ortak Giriþiminden aþýrý düþük teklif açýklamasý istenildiði, söz konusu isteklinin süresi içerisinde aþýrý düþük savunmasýný idareye sunmadýðý ve teklifinin deðerlendirme dýþý býrakýldýðý, ihalenin Balkent Ýnþ. Ýth. Ýhr. Tic. ve San. Ltd. þžti. üzerinde býrakýldýðý, Ata Yapý Tic. A.þž.nin 20.11.2013 tarihinde idareye deðerlendirme dýþý býrakýlma gerekçesine yönelik þikâyet baþvurusunda bulunduðu, söz konusu þikâyet baþvurusu üzerine 21.11.2013 tarihinde alýnan ikinci ihale komisyonu kararý ile Servet Alpaslan Müh. Ýnþ. San. Tic. Ltd. þžti. ve Ata Yapý Tic. A.þž.nin tekliflerinin tekrar deðerlendirmeye alýndýðý, bu kapsamda aþýrý düþük teklif sýnýr deðerinin yeniden hesaplandýðý, yeni sýnýr deðere göre de Hayma Ýnþ. Tic. Ltd. þžti.- Hürel Otom. Ýnþ. San. Tic. Ltd. þžti.-Hayati Bozkurt-Gazi Ergün Ortak Giriþimi'in teklifinin aþýrý düþük olduðunun tespit edilerek, anýlan istekliden ikinci defa açýklama istenilmesine karar verildiði tespit edilmiþtir.

Söz konusu ikinci ihale komisyonu kararýnýn, teklif mektubunda faks yoluyla tebligat yapýlmasýný kabul eden baþvuru sahibi istekliye, 21.11.2013 tarihinde faks yoluyla teblið edildiði, 23.11.2013 tarihinde ise iade taahhütlü posta yoluyla teblið edildiði anlaþýlmýþtýr.

Ýhalelere Yönelik Baþvurular Hakkýnda Yönetmelik'in "Ýtirazen þikayet baþvurularý" baþlýklý 14'üncü maddesinde  "1) Ýdareye yapýlan þikayet baþvurusu üzerine idare tarafýndan alýnan kararýn uygun bulunmamasý veya süresi içinde karar alýnmamasý hallerinde veya þikayet ya da itirazen þikayet üzerine idare tarafýndan alýnan ihalenin iptali kararlarýna karþý doðrudan Kuruma   itirazen þikayet baþvurusunda bulunulabilir…

3)þžikayet baþvurusu üzerine idarece alýnan kararla bir hak kaybýna veya zarara uðradýðýný ya da zarara uðramasýnýn muhtemel olduðunu iddia edenler bu hususa iliþkin baþvuruyu itirazen þikayet baþvurusu olarak   doðrudan Kuruma   yaparlar." hükmü bulunmaktadýr.

Ýhalelere Yönelik Baþvurular Hakkýnda Teblið'in "þžikayetin sonuçlandýrýlmasý" baþlýklý 7'ci maddesinin ondördüncü fýkrasýnda ise  "þžikayet baþvurusu üzerine idarece alýnan kararla bir hak kaybýna veya zarara uðradýðýný ya da zarara uðramasýnýn muhtemel olduðunu iddia edenler bu hususa iliþkin baþvuruyu itirazen þikayet baþvurusu olarak doðrudan Kuruma yaparlar."  açýklamasýna yer verilmiþtir.

Anýlan mevzuat hükümleri uyarýnca, idarece bir þikâyet baþvurusu üzerine alýnan karar sebebiyle zarara uðradýðýný veya zarara uðramasýnýn muhtemel olduðunu iddia eden kiþilerin bu karara yönelik olarak durumun farkýna varýldýðý tarihi izleyen günden itibaren 10 gün içerisinde doðrudan Kamu Ýhale Kurumuna baþvuruda bulunmasý gerekmektedir.

Ýlk ihale komisyonu kararýyla teklifi sýnýr deðerin altýnda görülerek aþýrý düþük teklif savunmasý istenen ve süresinde aþýrý düþük teklif açýklamasýný idareye sunmadýðý gerekçesiyle teklifi deðerlendirme dýþý býrakýlan Hayma Ýnþ. Tic. Ltd. þžti.- Hürel Otom. Ýnþ. San. Tic. Ltd. þžti.- Hayati Bozkurt-Gazi Ergün Ortak Giriþimi'den ikinci ihale komisyonu kararý ile tekrar aþýrý düþük savunmasý istenmesi iþleminin baþvuru sahibi istekli tarafýndan farkýna varýlma tarihinden itibaren 10 gün içerisinde doðrudan Kamu Ýhale Kurumuna baþvuruda bulunmasý gerekirken, bu süre geçtikten sonra Kurum'a baþvuruda bulunduðu tespit edilmiþtir.

Ancak söz konusu isteklinin aþýrý düþük teklif açýklamalarý incelenmeden önce ilgili isteklinin sorgulamaya tâbi tutulup tutulmamasý gerektiði hususunun incelenmesi gerekmektedir.

4734 sayýlý Kamu Ýhale Kanunu'un "Aþýrý düþük teklifler" baþlýklý 38'inci maddesinde"Ýhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre deðerlendirdikten sonra, diðer tekliflere veya idarenin tespit ettiði yaklaþýk maliyete göre teklif fiyatý aþýrý düþük olanlarý tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediði süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduðunu tespit ettiði bileþenler ile ilgili ayrýntýlarý yazýlý olarak ister.

Ýhale komisyonu;

a) Ýmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapým yönteminin ekonomik olmasý,

                      b)   Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapým iþinin yerine getirilmesinde kullanacaðý avantajlý koþullar,

                     c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapým iþinin özgünlüðü,

                      Hususlarýnda belgelendirilmek suretiyle yapýlan yazýlý açýklamalarý dikkate alarak, aþýrý düþük teklifleri deðerlendirir. Bu deðerlendirme sonucunda, açýklamalarý yeterli görülmeyen veya yazýlý açýklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Ýhale komisyonu, aþýrý düþük tekliflerin tespiti ve deðerlendirilmesinde Kurum tarafýndan belirlenen kriterleri esas alýr. Kurum bu maddenin uygulanmasýnda; aþýrý düþük tekliflerin tespiti, deðerlendirilmesi ve ekonomik açýdan en avantajlý teklifin belirlenmesi amacýyla sýnýr deðer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir."  hükmü,

Yapým Ýþleri Ýhaleleri Uygulama Yönetmeliði'in "Aþýrý düþük teklifler" baþlýklý 60'ýncý maddesinde"(1) Ýhale komisyonu verilen tekliflerden teklif fiyatý, Kurum tarafýndan belirlenen hesaplama yöntemine göre yapýlan hesaplama sonucunda ortaya çýkan aþýrý düþük teklif sýnýr deðerinin altýnda olanlarý tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediði süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduðunu tespit ettiði bileþenlere iliþkin;

a) Anahtar teslimi götürü bedel iþlerde, toplam teklif bedelini oluþturan iþ kalemleri ve/veya iþ gruplarýna ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatlarýn gösterildiði hesap cetveli ile açýklama istenen iþ kalemleri ve/veya iþ gruplarýnýn birim fiyatlarýna iliþkin ihale dokümanýnda verilen analiz formatýna uygun analizleri,

b) Teklif birim fiyatlý iþlerde; açýklama istenen iþ kalemlerinin birim fiyatlarýna iliþkin olarak ihale dokümanýnda verilen analiz formatýna uygun analizleri,

c) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen analizlerin girdi maliyetlerine iliþkin bilgi ve belgeleri,

yazýlý olarak ister.

(2) Ýhale komisyonu;

a) Yapým yönteminin ekonomik olmasý,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin iþin yerine getirilmesinde kullanacaðý avantajlý koþullar,

c) Teklif edilen iþin özgünlüðü,

hususlarýnda belgelendirilmek suretiyle yapýlan yazýlý açýklamalarý, isteklinin teklifinin hesaplanmasýna dayanak teþkil eden bütün bilgi ve belgeleri de dikkate almak suretiyle deðerlendirir. Bu deðerlendirme sonucunda, açýklamalarý yeterli görülmeyen veya yazýlý açýklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. Ýhale komisyonunca reddedilmeyen aþýrý düþük teklifler, geçerli teklif olarak dikkate alýnýr.

(3) Aþýrý düþük tekliflerin tespiti ve deðerlendirilmesinde; Kamu Ýhale Kurumu tarafýndan aþýrý düþük tekliflerin tespiti, deðerlendirilmesi ve ekonomik açýdan en avantajlý teklifin belirlenmesi amacýyla sýnýr deðer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiþ ise ihale komisyonu bu düzenlemeyi esas alýr."  hükmü,

Kamu Ýhale Genel Tebliði'in "Aþýrý düþük teklif deðerlendirmesi" baþlýklý 45'inci maddesinde"…45.1.17.  Ýhale süreci devam ederken çeþitli nedenlerle teklif geçerlik süresinin bitmesi ve 4734 sayýlý Kanunun 32 nci maddesi uyarýnca teklif geçerlik sürelerinin uzatýlmasý yönündeki idare talebini kabul etmeyen isteklilerin bulunmasý durumunda; yeniden bir sýnýr deðer tespit edilmeyecek ve idarece aþýrý düþük teklif sorgulamasý, tespit edilen ilk sýnýr deðer dikkate alýnarak gerçekleþtirilecektir. Ancak; gerek idarece gerek Kurum veya mahkemeler tarafýndan alýnan kararlar çerçevesinde, ihale tarihi itibari ile geçerli olan teklif sayýsýnda deðiþiklik olmasý halinde aþýrý düþük teklif sýnýr deðerinin geçerli teklifler dikkate alýnarak yeniden belirlenmesi gerekmektedir."  açýklamalarý yer almaktadýr.

Yukarýda aktarýlan mevzuat çerçevesinde, ihale komisyonu tarafýndan 4734 sayýlý Kanun'un 37'ci maddesine göre teklifler deðerlendirildikten sonra aþýrý düþük teklif sýnýr deðeri tespit edilecek, bununla birlikte sonraki süreçte gerek idarece gerekse Kamu Ýhale Kurumu veya mahkemeler tarafýndan alýnan kararlar çerçevesinde, ihale tarihi itibari ile geçerli olan teklif sayýsýnda deðiþiklik olmasý halinde sýnýr deðer geçerli teklifler dikkate alýnarak yeniden belirlenecektir.

Ýdare tarafýndan hesaplanan yeni sýnýr deðer çerçevesinde, teklifi sorgulanmasý gereken isteklilerde herhangi bir deðiþiklik olmamýþ, ilk yapýlan deðerlendirmeyle ayný þekilde, Hayma Ýnþ. Tic. Ltd. þžti.-Hürel Otom. Ýnþ. San. Tic. Ltd. þžti.-Hayati Bozkurt-Gazi Ergün Ortak Giriþimi'in teklif bedelinin sýnýr deðerin altýnda olduðu tespiti yapýlmýþtýr. Bu itibarla, aþýrý düþük tekliflerin deðerlendirilmesine iliþkin ihale komisyonunca yapýlan iþlemlerin geçerliliðinin devam ettiði, usulüne uygun þekilde önceden kendisinden açýklama istenilmiþ ve açýklama sunmamýþ olan Hayma Ýnþ. Tic. Ltd. þžti.-Hürel Otom. Ýnþ. San. Tic. Ltd. þžti.-Hayati Bozkurt-Gazi Ergün Ortak Giriþimi'den yeniden açýklama istenilmesi imkâný bulunmadýðý anlaþýlmýþtýr.

                      Ayný istekliden tekrar açýklama istenilmesinin 4734 sayýlý Kanun'un 5'inci maddesinde sayýlan temel ilkelerden eþit muamelenin ve güvenirliðin saðlanmasý ilkelerine de uygun olmadýðý tespit edilmiþtir.

Yukarýda yapýlan deðerlendirmeler çerçevesinde,Hayma Ýnþ. Tic. Ltd. þžti.-Hürel Otom. Ýnþ. San. Tic. Ltd. þžti.-Hayati Bozkurt-Gazi Ergün Ortak Giriþimi'den ikinci defa aþýrý düþük teklif açýklamasý istenilmesinin mevzuata aykýrý olduðu anlaþýldýðýndan söz konusu isteklinin teklifinin reddedilmesi gerektiði sonucuna varýlmýþtýr.

Sonuç olarak, yukarýda mevzuata aykýrýlýðý belirlenen ihale iþlemlerinin düzeltici iþlemle giderilebilecek nitelikte iþlemler olduðu tespit edildiðinden, olan Hayma Ýnþ. Tic. Ltd. þžti.-Hürel Otom. Ýnþ. San. Tic. Ltd. þžti.-Hayati Bozkurt-Gazi Ergün Ortak Giriþiminin teklifinin reddedilmesi ve bu aþamadan sonraki ihale iþlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleþtirilmesi gerekmektedir.

Açýklanan nedenlerle 4734 sayýlý Kanun’un 65′inci maddesi uyarýnca bu kararýn teblið edildiði veya teblið edilmiþ sayýldýðý tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara Ýdare Mahkemelerinde dava yolu açýk olmak üzere,

Anýlan Kanun’un 54′üncü maddesinin onuncu fýkrasýnýn (b) bendi gereðince düzeltici iþlem belirlenmesine,

Oybirliði ile karar verildi.