Teklif cetvelinde veya poz tarifinde yer verilen imalat için yeni birim fiyat düzenlenmesi kamu zararý oluþturur mu? (Sayýþtay)

Karar

 Sayýþtay., Temyiz Kurulu Kararý

Tut No:24073

T:20.05.1997

879 sayýlý ilâmýn 19′uncu maddesiyle, Müteahhit …………. yüklenimindeki ………… Barajý ve Hes Tesisleri Ýnþaatýna iliþkin olarak, teklif formu ve keþif özeti cetvelinde B-15312 poz nolu Barajlarda, ocakta ve/veya ariyet yerlerinde kaya kazýlmasý ve dolgu, sedde veya baraj dolgusuna konulmasý imalat kalemine yer verildiði halde, ayný imalat için B-15312/N poz nolu yeni fiyat düzenlenerek bedelinin ödendiði gerekçesiyle …………. liraya tazmin hükmolunmuþtur.

Yukarýda belirtilen ilâm maddesi, itiraz dilekçesi ve mevzuat hükümlerinin birlikte incelenmesi ve yorumlanmasý sonucunda: Dilekçinin dilekçesinde yeni fiyat yapýlmasýna gerekçe olarak, sözleþme ve eklerinde ismi ve fiyatý bulunmayan ve DSÝ birim fiyat tariflerinde yer almayan bir iþin yapýlmasý zorunluluðu gösterilmiþtir. Yasal dayanak olarak ta Bayýndýrlýk Ýþleri Genel þžartnamesi ile DSÝ þartnameleri gösterilmiþ ise de; fiyatý yenilenen iþ, Birim Fiyat Cetvelinin B-15.312 pozunda tanýmlanmýþ ve fiyatlandýrýlmýþtýr. Bu tarif ve fiyat özet olarak; (B-15312 pozunda) ocakta veya ariyet sahasýnda yumuþak kaya haricindeki HER CÝNS VE KLASTAKÝ ZEMÝNLERÝN, her cins ve kapasitedeki ekipmanlar kullanarak, her yerde ve her türlü þartlarda kazýlmasý, kazý malzemesinin barajýn gövde dolgusuna konulmasý iþ ve hizmetlerini kapsamaktadýr. Bu tanýma göre, yumuþak kaya hariç her cins ve klastaki zemin B-15312 pozunun kapsamýnda olduðundan, bu birim fiyat kapsamýnda yer alan bir iþ için yeni fiyat yapýlmasý olanaksýzdýr.

Eðer anýlan ocak zemini dilekçinin iddia ettiði gibi yumuþak ve küskülük kaya ise DSÝ birim fiyat tariflerinde bu tür zeminlerin dahil olduðu pozlarda yer almaktadýr. Yani, yeni fiyat yapmak yerine uygun pozlardan biri seçilebilirdi. Diðer yandan dilekçi 4 no.lu Zeyilname’yi iddiasýna dayanak yapmaktadýr. 4 no.lu Zeliyname dilekçinin iddialarýnýn aksine, þartnameye uygun olmayan zemin ile karþýlaþýldýðýnda izlenecek yolu göstermektedir. zeliyname, böyle bir zemin ile karþýlaþýldýðýnda ne kýyas ne de yeni fiyat yapýlmasý yoluna gidilmesi hususunda bir beyan içermemektedir.

Ayrýca, üstenci özel þartnamenin hükümleri gereði, Birim Fiyat Cetveli Tarifleri ve þartlarýna göre iþi kaça yapabileceðini, ne kadar indirimde bulunacaðýný her iþ kalemi için, bu arada yapýlacak kazýlarda kazý alanýnda, gerekli incelemeyi yaptýktan sonra bildirerek taahhüt altýna girmektedir. Bu taahhüt þekline göre üstencinin, birim fiyat tarifi ve þartlarý kapsamý dahilinde olan bu iþ için, yeni fiyat yapýlmasýný istemesi, idarenin de bu tür talebi kabul etme yetkisi yoktur. Baþka bir deyiþle, ihale hukukumuzda tanýmý yapýlmýþ fiyatý belirlenmiþ ve yukarýda açýklandýðý þekilde taahhüt edilmiþ ve birim fiyat tariflerinde yer alan bir iþ için yeni fiyat yapýlmasýna imkan veren bir hüküm yer almamaktadýr. Ýdarenin yeni fiyat yapma hakký ve yetkisi sözleþme eki Bayýndýrlýk Ýþleri þžartnamesinin 20′nci maddesinde belirtilmiþtir.

Sözü edilen madde; keþif özet cetvelinde veya birim fiyat cetvelinde fiyatý gösterilmemiþ olup da yapýlmasý idarece istenen yapým ve iþler için yeni fiyat yapýmýna cevaz vermektedir.

Bu madde dayanak gösterilerek, baraj imalatýnýn ana kalemi olan ve keþif özetinde ve birim fiyat cetvellerinde tanýmý ve fiyatý gösterilmiþ olan bir iþ için yeni fiyat yapýlmasý imkansýzdýr.

Yapýlan açýklamalardan anlaþýlacaðý üzere, halen yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri deðiþtirilmediði sürece, sözleþme ekinde ve birim fiyat cetvellerinde yer alan anýlan iþ için klas ve cins deðiþikliði gerekçe gösterilerek yeni fiyat yapýlmasý mümkün bulunmamaktadýr.