Birim fiyat tariflerinde (poz) yer alan imalat için yeni birim fiyat yapılıp bedel ödenmesi kamu zararına yol açar m? (Sayıştay)

Karar

-KARAR-

Sayıştay  Temyiz Kurulu Kararı

Tut No:  34979

T :  22.05.2012

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra, gereği görüşüldü:

893 sayılı ilamın 30. maddesi ile; ……….., 6400/MO Poz No'lu 5 cm. Sıkışmış Kalınlıkta 1 m ² Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Yapılması birim fiyatının sözleşmeye aykırı olarak değiştirilip ödemede bulunulduğu gerekçesiyle …….- YTL'ye tazmin hükmü verilmiştir.

Dilekçi temyiz dilekçesinde; sözleşme dokümanlarında aşınma tabakası kalınlığının 5 cm olarak belirtildiğini ve isteklilerin tekliflerini buna göre verdiğini, ancak, önceden öngörülmeyen ve çalışmaya başlanılması ile uygulama yerinde Aşınma Tabakasının 6 cm olarak tespit edildiğini, bunun üzerine Karayolları 17.Bölge Müdürlüğünün 18.10.2004 tarih ve B.09.1.TCK. 1.17.12.00/710-22183 sayılı Olur’u ile kurulmuş olan Komisyonun, Karayolları Genel Müdürlüğü Teknik Araştırma Dairesi Başkanlığından görüş aldığını,

Yapılan imalatın Karayolu Teknik ş�artnamesine uygun olması ve istenilen proje ömürlerinin sağlanabilmesi için, söz konusu işe ait Sözleşmenin 30.maddesi ve Yapım İşleri Genel ş�artnamesinin 23. maddesi gereğince 6400/MO-l Poz No olarak 6 cm sıkışmış kalınlıkta 1 m2 asfalt betonu aşınma tabakası yapılması (kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile) Yeni Fiyat Tutanağının düzenlendiğini,

Otoyolun yapımı esnasındaki projenin “BSK” kalınlıklarının Bitümlü Temel 12 cm, Binder 8 cm, Aşınma 5 cm olmak üzere toplam 25 cm olarak belirlendiğini, Otoyolun kırmızı kotu (bitmiş hali) sabit kalmak üzere BSK paketindeki tabakalar arasında ±10 mm kot farkının olabileceğinin Teknik ş�artname’de belirtildiğini, bundan dolayı, otoyolun yapımı esnasında aşınmanın 6 cm olarak yapılmasının Karayolu Teknik ş�artnamesi kuralları içerisinde kaldığını, buna paralel olarak yapılan onarım çalışmalarında 6 cm mevcut aşınmanın kazılarak yerine Teknik Araştırma Daire Başkanlığınca da belirtildiği şekilde 6 cm kalınlığında yeni Aşınma Tabakası yapıldığını, 6 cm Aşınma Tabakası yapılan alanların tamamına ilişkin olmak üzere ilgili Kontrol elemanlarınca düzenlenen tutanakların ekte sunulduğunu, Aşınma Tabakalarından “Karot” numuneleri alınarak düzenlenen Bitümlü Sıcak Karışım Raporları içerisinde yapılan Aşınma kalınlığının 6 cm ± 0,5 tabakası kadar olduğunun açıkça görüldüğünü,

Belirterek, tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmiştir.

Aşınma tabakası sözleşme ve projede 5 cm olarak öngörüldüğü halde, fiilen 6 cm yapıldığı gerekçesiyle yeni fiyat yapılarak ödemede bulunulmuş, ilamda aradaki farka tazmin hükmedilmiştir. Tazmin hükmünün gerekçesi; Sözleşme ve eki 6400/MO birim fiyat tarifinin not-1 kısmında “aşınma projede belirtilen 5 cm kalınlıkta serilecektir. Tolerans olarak = 0,5 cm kabul edilecek olup, tabaka kalınlığının toleranstan fazla serilmesi haline fazlası için ödeme yapılmayacak veya fazla kalınlık kazılacaktırâ€� hükmü karşısında, projede öngörülen kalınlıktan daha fazla kalınlıktaki aşınma tabakası bedelinin ödenmesi mümkün olmamasıdır.

Yapılan iş onarım işidir. Hak ediş raporlarına göre üst temel tabakalarının tamamı sağlam zemine kadar kazılarak yenilenmektedir. Kazma işi ile yeniden yapılan üst temel imalatların ödenmesi ayrı ayrı işlemlerdir. Yapılan kazı imalatlarının bedeli m3 cinsinden ödenmiştir. Adı geçen yol inşa edilirken de aşınma tabakası 5 cm olarak yapılmıştır.

Yapılan işe ilişkin ihale dokümanlarında aşınma tabakası kalınlığı 5 cm olarak gösterilmiş ve istekliler tekliflerini buna göre vermiştir. Sözleşmenin uygulanmasında Bölge Müdürlüğünün 18.04.2004 tarihli oluru ile “….. mevcut aşınma tabakası kalınlığının değişken olduğu fakat genelde 6 cm civarında olması nedeniyle kazılıp temizlenen bölgelere 6 cm aşınma tabakası yapılmaktadır.

İşin ihale dosyasında 6 cm aşınma yapılması fiyatı mevcut olmayıp bunun için yeni fiyat yapılması gerekmektedir.

Adı geçen işte aşınma tabakası onarımında karşılaşılan bu sorunun yerinde incelenmesi ve bir rapor düzenlenmesi için….â€� Bir inceleme komisyonu kurulmuştur.

İnceleme Komisyonunun düzenlediği raporda; “konuyla ilgili Genel Müdürlüğümüze yapılan müracaat sonucu, Genel Müdürlüğümüz Teknik Araştırma Daire Başkanlığının 14.09.2004 tarih ve B091.TCK.01.203/667-1113 sayılı yazılarında ifade edildiği gibi, mevcut kalınlığınca binder tabakası yüzeyine kadar kazılmalı ve bu durum hangi alanlarda söz konusu ise, ilgili kontrol elemanlarınca yerinde tespit edilerek yeni aşınma tabakası kazılan kalınlıkta yapılmalıdır.â€� denilmiştir.

Teknik Araştırma Dairesi Başkanlığının 14.09.2004 tarihli yazısında; mevcut aşınma tabakasının 5 cm'den fazla yapılmış olması durumunda onarımın da 5 cm'den fazla yapılabileceği ifade edilmektedir. Yazıya göre Araştırma Dairesinden binder tabakasının 1cm kazılarak aşınma tabakasının 6 cm yapılıp yapılamayacağı sorulmuş, cevapta, binder tabakasının kazılmasına gerek olmadığı belirtilmiştir.

Yol sathının en üstünde bulunan mevcut aşınma tabakasının kazımı sırasında, kabarma ve çökmeler nedeniyle farklı yüksekliklerle karşılaşılabilir. Kazma ve yeni imalatlar ayrı işlemlerdir. Yani ortalama 6 cm kalınlığında aşınma tabakasının kazılması aşınma tabakasının da 6 cm kalınlığında yapılmasına gerekçe olamaz.

Sözleşme eki birim fiyat tarifindeki “aşıma projede belirtilen 5 cm kalınlıkta serilecektir. Tolerans olarak + 0,5 cm kabul edilecek olup tabaka kalınlığının toleranstan fazla serilmesi halinde fazlası için ödeme yapılmayacakâ€� hükmü uyarınca özel birim fiyat düzenlenmesine gerek yoktur. Sözleşmede 5 cm kalınlıkta aşınma tabakası yapılması birim fiyatı vardır. Yapılan imalata bu birim fiyatın uygulanması gerekir. Üst temel imalatları için ayrı ayrı öngörülen tolerans değerinin sadece aşınma tabakası için uygulanması da olanaklı değildir.

Açıklanan nedenlerle 893 sayılı ilamın 30. maddesi ile verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE,

Karar verildiği 25.05.2010 tarih ve 31491 sayılı tutanakta yazılı olmakla iş bu ilâm tanzim kılındı.