CE belgelerinin işin uygulama aşamasında istenmesi mevzuata aykırılık teşkil eder mi?

İhaleyi Yapan Daire:  

Başvuru Tarih ve Sayısı:  

Başvuruya Konu İhale:  

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:  

Karayolları Genel Müdürlüğü 7. Bölge Müdürlüğü tarafından 20.12.2013tarihinde açık ihale usulüile yapılan "Karayolları 7. Bölge Müdürlüğüne Bağlı Yollarda   Otokorkuluk Yapılması   İşi" � ihalesine ilişkin olarak ş�a-Ra Enerji İnş. Tic. ve San. A.ş�.nin 12.12.2013tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.12.2013tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 02.01.2014tarih ve 112sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.01.2014tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

                      Başvuruya ilişkin olarak 2014/18sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar:  

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Karayolları 7. Bölge Müdürlüğüne bağlı yollarda otokorkuluk yapılması işinde   İdari ş�artname'nin 46.1, Sözleşme Tasarısı'nın 33 ve Çelik Otokorkuluk Teknik ş�artnamesi'nin 1.1, 1.2, 1.8, 2.1'inci maddelerinin   kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu, CE belgeleri yani performansa dayalı (H1 ve H2 engelleme düzeyine sahip otokorkuluk) otokorkuluk sistemleri için katılımcıların kendi tasarımları proje ve ürünler ile sunacakları CE belgeleri, projeleri/ teknik resimleri / çarpışma test raporları ile ilgili verecekleri doküman ve evraklar ile bu işe ait performans değerlerini sağladığı ve ilgili kriteri temin edebileceklerini sunmaları gereken sistemler olduğu, bu sistemlerin ihale dokümanında sözleşmenin imzalanmasından sonra ve belirsiz bir zamanda istenmesinin, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ilkesine uygun olmadığı gibi Kamu İhale Kanunu'nun 5'inci maddesindeki temel ilkelere de ters düştüğü, Yapım İşleri Genel ş�artnamesi'nin "İşyerleri" � başlıklı paragrafında da belirtildiği üzere ihaleye esas proje ve mahal listesine göre sözleşmede yazılı işyeri teslim süresi içinde teslim edilerek işe başlatılacağı, bu belge ve projelerin "üretim ve montaja başlamadan önce..." � gibi belirsiz ve Yapım İşleri Genel ş�artnamesi'ne uygun olmayan bir şekilde tanımlandığı, bu sebeple talep edilen bu belgelerin tekliflerin sunulması aşamasında katılımcılardan talep edilmesi gerektiği, ihaleyi alan ve sözleşmeyi imzalayan firma ile projelerin kabul ve onay aşamalarının işyeri teslim süresi içerisinde tamamlanarak işin başlatılması gerektiği, sözleşme sonrası gerçekleşecek bir uygunsuzlukta tarafların şikayet haklarını kullanamayacağı, bunun da yine temel ilkelere aykırılık teşkil edeceği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Başvuru konusu ihaleye 4 isteklinin teklif verdiği ve tekliflerin geçerli olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olan Kiraç Galvaniz Telekomünikasyon Metal Makine İnş. Elektrik San. ve Tic. A.ş�.   üzerinde ihalenin bırakıldığı, Çepaş Galvaniz Demir Çelik Mad. İnş. Nak. Tic. ve San. A.ş�.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci   teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

İdari ş�artname'nin "Diğer Hususlar" � başlıklı 46'ncı maddesinde   "46.1. İhalede uygulanacak sınır değer katsayısı (N) = 1,20

-Yüklenici, sözleşmenin imzalanmasından sonra imalat, üretim ve montaja başlamadan önce teklif ettiği sistemlere ait, TS EN 1317 standardı kapsamında; CE Belgesi ve Çarpışma Testleri Sonuç Raporları (TB11 dahil) ile Montaj El Kitabını orijinal ve Türkçe haliyle İdareye sunacaktır. Otokorkuluk sistemini teşkil eden tüm elemanların imalata esas ölçekli teknik çizimleri (cıvatalar dahil), üretileceği sac kalitesi de belirtilmek suretiyle proje haline getirilecektir. Söz konusu belgelerde; imalat ve montajda uyulacak esaslar, sistemin hangi noktasında hangi evsafta ve hangi sıkılıkta (tork değerinde) cıvata kullanılacağına dair bilgiler ile imalat ve montaj için gerekli diğer tüm bilgiler herhangi bir tereddüde mahal bırakmayacak şekilde anlaşılabilir bir halde yer alacaktır. İstenilen belgeler idareye teslim edilmediği takdirde iş başı yaptırılmayacak ve 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun ilgili maddeleri gereğince işlem yapılacaktır." � düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı'nın "Diğer hususlar" � başlıklı 33'üncü maddesinde   "33.1. Yüklenici, sözleşmenin imzalanmasından sonra imalat, üretim ve montaja başlamadan önce teklif ettiği sistemlere ait, TS EN 1317 standardı kapsamında; ?CE Belgesi? ve ?Çarpışma Testleri Sonuç Raporları (TB11 dahil)? ile ?Montaj El Kitabını orijinal ve Türkçe haliyle İdareye sunacaktır. Otokorkuluk sistemini teşkil eden tüm elemanların imalata esas ölçekli teknik çizimleri (cıvatalar dahil), üretileceği sac kalitesi de belirtilmek suretiyle proje haline getirilecektir. Söz konusu belgelerde; imalat ve montajda uyulacak esaslar, sistemin hangi noktasında hangi evsafta ve hangi sıkılıkta (tork değerinde) cıvata kullanılacağına dair bilgiler ile imalat ve montaj için gerekli diğer tüm bilgiler herhangi bir tereddüde mahal bırakmayacak şekilde anlaşılabilir bir halde yer alacaktır. İstenilen belgeler idareye teslim edilmediği takdirde iş başı yaptırılmayacak ve 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun ilgili maddeleri gereğince işlem yapılacaktır." �  düzenlemesi,

Çelik Korkuluk Teknik ş�artnamesi'nin "Genel konular" � başlıklı 1'inci maddesinde "1.1 Otokorkuluk Sistemleri ile ilgili olarak 19/02/2009 tarihli ve 27146 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC) kapsamında belirtildiği gibi yapılacak olan sistemlere   ait CE belgelerini istenilmesi zorunlu hale getirilmiştir.

Çelik Otokorkuluk montajı yapılacak bütün sistemlerin CE belgeleri sözleşmeden sonra ve otokorkuluk montajı   uygulama aşamasında istenecektir.

Yüklenici, sözleşmenin imzalanmasından sonra imalat , Üretim ve montaja başlamadan önce teklif ettiği sistemlere ait, TS EN 1317 standardı kapsamında; "CE Belgesi" � ve "Çarpışma Testleri Sonuç Raporları (TB11 dahil)" � ile "Montaj El Kitabı" �nı orijinal ve Türkçe haliyle İdareye sunacaktır. Otokorkuluk sistemini teşkil eden tüm elemanların imalata esas ölçekli teknik çizimleri (cıvatalar dahil), üretileceği sac kalitesi de belirtilmek suretiyle proje haline getirilecektir. Söz konusu belgelerde; imalat ve montajda uyulacak esaslar, sistemin hangi noktasında hangi evsafta ve hangi sıkılıkta (tork değerinde) cıvata kullanılacağına dair bilgiler ile imalat ve montaj için gerekli diğer tüm bilgiler herhangi bir tereddüde mahal bırakmayacak şekilde anlaşılabilir bir halde yer alacaktır. İstenilen belgeler idareye teslim edilmediği takdirde iş başı yaptırılmayacak ve 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun ilgili maddeleri   gereğince işlem yapılacaktır.

1.2 Uygulama aşamasında Performansa dayalı teklif edilen sistemlerin yol ağımızdaki mevcut sistemlere uyumlu geçiş bölgelerinin çizimlerini de idareye sunmak zorundadırlar.

...

1.8-Otokorkuluk hatlarının montajı, İdare yayınlarından olan "Karayolu Teknik ş�artnamesi" �, "Karayolunda Pasif Koruma Tertibatları Hakkında Çeviri Bilgileri" � ve "Otokorkuluk Notları" �ndaki esaslar dahilinde yapılacak, karar verilemeyen durumlar için İdare'den uygun görüş alınacaktır." � düzenlemesi,

Anılan ş�artname'nin "Malzemelerin üretimi" � başlıklı 2'nci maddesinde "2.1-Ek-1'te belirtilen malzemeler CE Belgeli ürün olacak ve bu özelliği taşımayan malzemeler teslim alınmayacaktır. Yüklenici, otokorkuluk sistemini teşkil eden tüm elemanların üretimini, TS EN 1317 kapsamındaki CE belgesinde belirtilen açık adresteki atölye veya fabrikada yapacaktır. Aksine bir durumda, yürürlükteki mevzuat hükümleri doğrultusunda; iş kapsamında alınan teminatlar irat kaydedilerek, sözleşme feshedilir ve yüklenici yasaklanır." � düzenlemesi yer almaktadır.

İdare tarafından düzenlenen birim fiyat teklif mektubu eki birim fiyat teklif cetvelinin de, "H2 engelleme düzeyine sahip otokorkuluk sistemi yapılması ve montajı (İndirme bölgeleri ve geçiş elemanları dahil) (Tek taraflı, minimum H2-W4-B sınıfı)(Malzeme ve Nakliye Bedeli Dahil)" �, "H2 engelleme düzeyine sahip köprü koruyucu otokorkuluk sistemi yapılması ve montajı (İndirme bölgeleri, geçiş elemanları ve genleşme ekleri dahil) (Tek taraflı, minimum H2-W4-B sınıfı)(Malzeme ve Nakliye Bedeli Dahil)" �, "H1 engelleme düzeyine sahip otokorkuluk sistemi yapılması ve montajı (İndirme bölgeleri ve geçiş elemanları dahil) (Tek taraflı, minimum H1-W4-A sınıfı) (Malzeme ve Nakliye Bedeli Dahil)" �, "H1 engelleme düzeyine sahip köprü koruyucu otokorkuluk sistemi yapılması ve montajı (İndirme bölgeleri, geçiş elemanları ve genleşme ekleri dahil) (Tek taraflı, minimum H1-W5-A sınıfı) (Malzeme ve Nakliye Bedeli Dahil)" �, "H2 engelleme düzeyine sahip     otokorkuluk sistemi yapılması ve montajı (İndirme bölgeleri ve geçiş elemanları dahil) (ÇMO   Çift taraflı, minimum H2-W7-A sınıfı) (Malzeme ve Nakliye Bedeli Dahil)" � kalemlerinden oluştuğu ve anılan iş kalemlerine ait özel birim fiyat tariflerine doküman ekinde yer verildiği anlaşılmıştır.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin "İstenecek belgeler" �   başlıklı 30'uncu maddesinde   "(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere aday veya isteklilerden istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:

a) Yaklaşık maliyetine bakılmaksızın aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler ile iş deneyim belgesinin her ihalede istenilmesi zorunludur.

b) Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ile anahtar teknik personele ilişkin belgeler, yaklaşık maliyeti eşik değerin;

1) Onda birine kadar olan ihalelerde istenilemez,

2) (Değişik: 27277 / 3 md.) Onda birinden eşik değerin yarısına kadar olan ihalelerde istenilebilir,

3) (Değişik: 27277 / 3 md.) Yarısına eşit ve bu değerin üzerinde olan ihaleler ile yeterlikleri tespit edilenler arasından belli sayıda adayın davet edilmesinin öngörüldüğü belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerde istenilmesi zorunludur.

c) Kalite Yönetim Sistem Belgesi ve Çevre Yönetim Sistem Belgesi, yaklaşık maliyeti eşik değerin;

1) Yarısına kadar olan ihalelerde istenemez,

2) Yarısı ile bu değerin üzerinde olan ihalelerde istenilebilir.

ç) (Mülga: 27623 / 1 md.)

d) (Mülga: 27623 / 1 md.)

e) Yukarıda sayılan belgeler dışında, Kanunun 10 uncu maddesinde yer alan diğer belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılmak üzere isteneceği, ihale konusu işin niteliğine uygun biçimde ve bu Yönetmelikte belirlenen esaslar çerçevesinde ilgili idarece belirlenir.

f) Aday ve isteklilerden ihale ve ön yeterliğe katılım için taahhütname istenemez.

g) Kısmi teklif verilmesine imkân tanınan ihalelerde; istenecek belgeler, işin tamamı dikkate alınarak hesaplanan yaklaşık maliyet esas alınarak belirlenir." �hükmü yer almaktadır.

Yapı malzemelerinin temel karakteristikleri ile ilgili performans beyanlarının ve malzemelere CE işaretinin iliştirilmesinin kuralları yapı malzemelerinin piyasaya arz edilmesi ve piyasada bulundurulması ile ilgili usul ve esasları belirleyen ve   8/9/2002 tarihli ve 24870 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yapı Malzemeleri Yönetmeliğini (89/106/EEC) yürürlükten kaldıran yeni Yapı Malzemeleri Yönetmeliği 10 Temmuz 2013 tarih ve 28703 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve Çevre ve ş�ehircilik Bakanlığı tarafından, Avrupa Komisyonu’nun 305/2011/EU sayılı Yapı Malzemeleri Tüzüğüne paralel olarak hazırlanan Yönetmelik, 1 Temmuz 2013 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.

305/2011/AB sayılı Yapı Malzemeleri Yönetmeliği'nin "Amaç" � başlıklı 1'inci maddesinde   "(1) Bu Yönetmeliğin amacı, yapı malzemelerinin temel karakteristikleri ile ilgili performans beyanlarının ve malzemelere CE işaretinin iliştirilmesinin kurallarını oluşturarak yapı malzemelerinin piyasaya arz edilmesi ve piyasada bulundurulması ile ilgili usul ve esasları belirlemektir." � hükmü,

"CE işaretinin kullanımı ve genel hükümler" � başlıklı 10'uncu maddesinde   "(1) CE işaretlemesine ilişkin olarak 23/2/2012 tarihli ve 28213 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan "CE" � İşareti Yönetmeliği hükümleri yapı malzemeleri hakkında da uygulanır.

(2) Yapı malzemesine CE işaretlemesi konulabilmesi için 6 ncı ve 8 inci maddelere göre performans beyanı düzenlenmesi zorunludur; imalatçı tarafından performans beyanı düzenlenmemiş ise yapı malzemesine CE işareti konulamaz. İmalâtçı, CE işaretini iliştirmekle veya iliştirilmesini sağlamakla yapı malzemesinin beyan edilen performansına ve aynı zamanda bu Yönetmelikte ve işaretlemeye ilişkin Avrupa Birliği mevzuatını uyumlaştıran ulusal mevzuata uygunluğunun sorumluluğunu üstlenmiş olur. CE işareti iliştirilmesine ilişkin usul ve esaslar ile ulusal mevzuata derç edilen ilgili diğer Avrupa Birliği mevzuatı, bu fıkrada belirtilen şartlara aykırı olmamak kaydı ile uygulanır.

(3) CE işareti, hakkında bir uyumlaştırılmış standart veya hazırlanmış Avrupa Teknik Değerlendirmesi bulunan tüm yapı malzemelerinin, ilgili uyumlaştırılmış standart veya Avrupa Teknik Değerlendirmesi kapsamındaki temel karakteristiklere ilişkin olarak beyan edilen performansına uygun olduğunu teyit eden tek işaretlemedir. Ulusal düzenlemelerde uyumlaştırılmış standart kapsamındaki bir yapı malzemesinin ilgili temel karakteristiklerine ilişkin performansının uygunluğunun teyidi ve işaretlemesi için CE işareti dışında bir referans verilemez veya CE işaretinin aranmayacağına dair herhangi bir hüküm getirilemez.

(4) CE işareti taşıyan bir yapı malzemesinin, kullanım amacı için beyan edilen performans değerleri, bu kullanım amacı için istenen ulusal gerekleri karşıladığı ve mevzuata aykırılık teşkil etmediği müddetçe piyasada bulunması veya kullanılması engellenemez veya yasaklanamaz.

(5) CE işareti taşıyan herhangi bir yapı malzemesi; beyan edilen performans değerleri kullanım amacı için istenen gerekleri karşıladığı ve mevzuata aykırılık teşkil etmediği müddetçe, kamu kurum ve kuruluşlarının veya kamu iktisadî teşekküllerinin veya kamusal yetkilerle donatılmış ya da tekel konumunda faaliyette bulunan özel ya da kamu teşebbüslerinin koyduğu kurallar ve şartlar gerekçe gösterilerek kullanımı engellenemez.

(6) Yapı işlerinin tâbi olduğu gereklere dair kullanılan ulusal metotlar ve yapı malzemelerinin temel karakteristiklerine ilişkin diğer ulusal kurallar, uyumlaştırılmış standartlar ile uyumlu olur." � hükmü,

"CE işaretinin iliştirilmesi" � başlıklı 11'inci maddesinde ise   "(1) CE işareti, yapı malzemesinin doğrudan üzerine veya etiketine görünür, okunaklı ve kalıcı bir şekilde iliştirilir. Malzemenin özelliğinden dolayı bu mümkün değil ise, malzemenin ambalajına veya ekli belgelere iliştirilir.

(2) CE işareti; sırası ile ilk kez konulduğu yılın son iki rakamını, imalâtçının adını ve kayıtlı adresini veya imalâtçının adını ve adresini kolayca tanımlayan işaretini, karışıklığa mahal vermeden ürün tipine has tanımlama kodunu, performans beyanının referans numarasını, beyan edilen performansın seviyesini veya sınıfını, uygulanan uyumlaştırılmış teknik şartname numarasını, mevcut ise onaylanmış kuruluşun kimlik numarasını ve malzemenin tâbi olduğu uyumlaştırılmış teknik şartnamede yer alan kullanım amacına ilişkin bilgileri ihtiva eder.

(3) CE işareti, yapı malzemesi piyasaya arz edilmeden önce iliştirilir. Belli bir risk veya kullanımı gösteren başka bir işaret veya piktogram da CE işareti ile birlikte kullanılabilir." �hükmü yer almaktadır.

Başvuru konusu ihaleye ait İdari ş�artname'nin 46.1, Sözleşme Tasarısı'nın 33 ve Çelik Otokorkuluk Teknik ş�artnamesi'nin 1.1'inci maddelerinde, yüklenicidensözleşmenin imzalanmasından sonra imalat, üretim ve montaja başlamadan önce teklif ettiği sistemlere ait TS EN 1317 standardını sağlayan CE belgesi ve Çarpışma Testleri Sonuç Raporları (TB11 dahil) ile Montaj El Kitabını orijinal ve Türkçe haliyle idareye sunulmasının istendiği,yeterliğin tevsiki için istenecek belgelerin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 30'uncu maddesinde ve ikinci kısmın 3 ve 4'üncü bölümünde düzenlendiği, idarece istenen CE belgesinin, anılan Yönetmelik'in 30'uncu maddesi ile yeterliğe ilişkin belgeleri düzenleyen ikinci kısmın 3 ve 4'üncü bölümünde sayılanlar arasında değerlendirilemeyeceği, bu nedenle Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC) kapsamında söz konusu belgenin sözleşmenin yürütülmesi aşamasında yükleniciden istenmesinin mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

Bu sistemlerin imalat, üretim ve montajdan önceki belirsiz bir zamanda istenmesinin ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasıilkesine uygun olmadığıgibi Kamu İhale Kanunu'nun 5'inci maddesindeki temel ilkelere de ters düştüğüiddiasıile ilgili olarak ise, anılan düzenleme ile söz konusu belgelerin yükleniciden sözleşmenin imzalanmasından sonra isteneceğinin belirtildiği, basiretli bir tacirden sözleşmenin imza tarihi itibarıyle söz konusu belgeleri temin edeceğinin beklenildiği, bu nedenle mevcut durumun tekliflerin verilmesi aşamasında bir belirsizlik yaratmadığısonucuna varılmıştır. Ayrıca CE belgesinin yanı sıra çarpışma test sonuçları ?ile montaj el kitabı gibi belgelerin de sözleşmenin imzalanmasından sonra imalat, üretim ve montaja başlamadan önce istenildiği, bu gibi belgelerin idarenin takdir yetkisi çerçevesinde İdari ş�artname'de ihale aşamasında sunulması istenen bir belge olarak düzenlenmemiş olmasının mevzuata aykırılık teşkil etmediği sonucuna varılmıştır.

Bu kapsamda başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65′inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54′üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.