En avantajlı teklif sahibinin sözleşmeyi imzalamaması ve ikinci en avantajlı teklifin yüksek olması nedeniyle ihale yetkilisince ihale iptal edilebilir mi?

Başvuruya ilişkin olarak 2014/2206sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; kısmi teklife açık bahse konu ihalenin 3’üncü kısmının Kamu İhale Kurulu tarafından verilen düzeltici işlem kararından sonra idarece iptal edildiği, iptal gerekçesi olarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ile kendi teklif bedelleri arasında yüksek bir tutar olmasının gösterildiği, bu gerekçenin hukuka aykırı olduğu, isteklilerin teklif tutarlarının birbiri ile karşılaştırılması şeklinde bir yöntemin kamu ihale mevzuatında bulunmadığı, kamu ihale mevzuatında teklif tutarlarının yaklaşık maliyet miktarı ile karşılaştırılarak sonuca ulaşılması yönteminin benimsendiği, 4734 sayılı Kanun’un 39’uncu maddesinde ve anılan maddenin gerekçesinde idarelerin ihaleyi iptal etmek hususunda takdir yetkisi bulunsa da, bu yetkinin ancak verilen tüm tekliflerin yaklaşık maliyetten yüksek olması, yaklaşık maliyetten yüksek olmamakla birlikte ödeneğin teklifi karşılayamaması veya ihalede Kanun’un temel ilkelerine bir aykırılık bulunduğunun tespit edilmesi hallerinden birinin varlığı halinde kullanılabileceği, tekliflerinin yaklaşık maliyetin altında olduğu, ödeneğin teklif bedelini karşılamaması gibi herhangi bir durumun da söz konusu olmadığı, ihalede temel ilkelerden olan rekabetin oluşmadığına dair bir durumun da bulunmadığı, dolayısıyla ihalenin iptalinin hukuka aykırı olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin kıstas olarak alınmasının objektif bir değerlendirme olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

                  İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Başvuruya konu ihaleye ait İdari ş�artnamenin 2.1.(a) maddesinde ihale konusu işin adının “Genel Sekreterliğimize Bağlı Sağlık Tesislerinin 2014-2015 ve 2016 Yılları Malzemeli Genel Temizlik- İlaçlamaâ€� hizmeti alımı ihalesi olarak belirtildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptaliâ€� başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.â€� hükmü,

Aynı Kanun’un “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğuâ€� başlıklı 44’üncü maddesinde “İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelere göre kesin teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra geçici teminat iade edilir.

Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir. Bu durumda idare, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme imzalayabilir. Ancak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile sözleşme imzalanabilmesi için, 42 nci maddede belirtilen on günlük sürenin bitimini izleyen üç gün içinde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye 42 nci maddede belirtilen şekilde tebligat yapılır.

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de sözleşmeyi imzalamaması durumunda ise, bu teklif sahibinin de geçici teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir.â€�hükmü yer almaktadır.

Kısmi teklife açık bahse konu ihalenin 3’üncü kısmı üzerinde bırakılan Mete Tem. Ltd. ş�ti.nin 30.06.2014 tarihli ve 15921 sayılı yazı ile sözleşmeye davet edildiği, anılan istekli tarafından söz konusu yazıya cevap olarak gönderilen 01.07.2014 tarihli ve 2014/131 sayılı yazıda, firmalarının bankalardan son dönemde kullandığı teminat mektupları nedeni ile kredi limitlerini doldurmasından kaynaklanan teminat mektubu eksikliğinden dolayı sözleşme imzalayamayacağının belirtildiği, bu nedenle ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile sözleşme imzalanması hususunun değerlendirildiği, ancak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif ile ekonomik açıdan en avantajlı teklif arasında bedel olarak yüksek bir tutar olması nedeniyle ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeye davet edilmeyerek ihalenin iptal edildiği anlaşılmıştır.

Yukarıda bahsedilen Kanun’un “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğuâ€� başlıklı 44’üncü maddesinin ikinci fıkrasında “…idare, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme imzalayabilir…â€� hükmü yer almakta olup, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile ancak ihale yetkilisince uygun görülmesi halinde, idare tarafından sözleşme imzalanabileceğinin hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır.

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile sözleşme imzalayıp imzalamama konusu ihale yetkilisinin takdirine bağlı olduğundan ve anılan ihalede, ihale yetkilisi tarafından bahse konu ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile sözleşme imzalanmamasına karar verilerek iptal edilmesinde, mevzuata aykırı herhangi bir durumun bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu sebeple, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65′inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54′üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.