İhale mevzuatında istenilmeyecek belgeler arasında sayılan bir belgenin yeterlik kriteri olarak belirlenmesi ihalenin iptal edilmesini gerektirir mi?

İhaleyi Yapan Daire:

Başvuru Tarih ve Sayısı:

Başvuruya Konu İhale:

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

03.10.2011tarih ve B.07.6.KİK.0.07.00.00-101.04-.H.[3142].(0167)./2011-60E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Mut İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 22.08.2011 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “2011-2012 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı 2505 Öğrenciye 175 İş Günü 438375 Öğün Öğle Yemeği Olarak Malzeme Dahil Yemek Pişirme Dağıtımı ve Sonrası Hizmetleri Alımı İşiâ€� ihalesine ilişkin olarak Nural Gıda Tarım Hiz. Hay. Turz. Tic. ve San. Ltd. ş�ti.’nin 29.08.2011 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 05.09.2011 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin  21.09.2011 tarih ve 42040 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.09.2011 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) İdari şartnamenin 7.5.3. üncü maddesinde, ISO 9001 -2008 standartlarına göre alınmış Kalite Yönetim Sistem Belgesi veya ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgelerinden herhangi birinin sunabileceğinin belirtildiği, Kamu İhale Genel Tebliğine göre hizmet alımı ihalelerinde ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesinin istenemeyeceği, ISO 9001-2008 standartlarına göre alınmış Kalite Yönetim Sistem Belgesi istenebileceği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin istenilen bu belgelerden 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesini sunduğu, Kamu İhale Genel Tebliğine göre istenilmeyecek olan bu belgenin Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekirken, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan belgenin ekinde teyit yazısının olmadığı,

2 ) İdari şartnamenin 7.1 (b) 2 nci maddesinde idarenin istemiş olduğu belgeler arasında ihale üzerinde kalan isteklinin sunmuş olduğu Ticaret Sicil Gazetesinde istenilen bilgilerin bulunmadığı,

3 ) İhaleye 1 isteklinin katıldığı, rekabet ortamının sağlanmadığı, ihale komisyon kararının aynı gün Kamu İhale Kurumundan teyit yazısı almadan onaylandığı,

İddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1 ) Başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak:

                      İdari şartnamenin 7.5.3 üncü maddesinde;

“ISO 9001:2008 standartlarına göre alınmış Kalite Yönetim Sistem Belgesi veya ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgelerinden herhangi birini sunabileceklerdir. Belgenin aslı veya noter tasdikli sureti verilecektir.

Kalite yönetim sistem belgesi Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. İhale tarihi veya bu tarihten önceki bir yıl içinde alınan teyit yazıları geçerlidir. Ancak, Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir. Bu belgenin ihale tarihinde geçerli olması yeterlidir.â€� düzenlemesine yer verilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliğinin “Kalite ve standarda ilişkin belgelerâ€� başlıklı 74 üncü maddesinde;

                      “74.3. Kalite ve/veya çevre yönetim sistem belgesinin istenilmesi halinde, söz konusu belgenin/belgelerin Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi yeterli olup, bunun yerine söz konusu belgelerin belirli bir belgelendirme kuruluşundan alınmış olması zorunluluğunu getiren ifadeler kullanılamaz.

                      Kalite yönetim sistem belgelendirilmesine ilişkin olarak ISO 9001:2008 standardı 13/11/2008 tarihinde yayımlanmış olup, 13/11/2010 tarihinden itibaren ISO 9001:2000 standardına göre verilen kalite yönetim sistem belgeleri geçersiz hale gelmiştir. Bu nedenle idarelerce hizmet alımı ihalelerinde kalite yönetim sistem belgesinin istenilmesi durumunda ilanda ve dokümanda aday veya isteklilerin ihale konusu işe ilişkin ISO 9001:2008 standardına göre alınmış kalite yönetim sistem belgesi sunmaları gerektiğine yönelik düzenleme yapılacak ve aday veya istekliler tarafından da ISO 9001:2008 standardına göre alınmış kalite yönetim sistem belgesi sunulacaktır. Bu konuya ilişkin ayrıntılı açıklama, Kamu İhale Kurulunun 11/2/2010 tarihli ve 2010/DK.D-16 sayılı Düzenleyici Kararında yer almaktadır. Anılan Karara, Kurumun internet sayfasının Kamu İhale Mevzuatı bölümündeki Kamu İhale Kurulu Düzenleyici Kararları kısmından ulaşılabilir.

74.4. Hizmet alımı ihalelerinde; Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları Yönetim Sistemi (HACCP), İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi   (OHSAS), Bilgi Teknolojisi-Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi, Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi (ISO 22000), Sosyal Sorumluluk Standardı (SA 8000), İyi Hijyen Uygulamaları (GPP) gibi kalite ve standarda ilişkin belgeler ve sertifikalar istenmeyecektir.â€� açıklamaları yer almaktadır.

                      ISO 9001:2008 bir organizasyonun kalite yönetim sistemini ortaya koyan uluslararası bir standarttır. ISO 22000 standardı ise, gıda güvenliğinin gıda zinciri boyunca sağlandığından emin olmak için etkileşimli iletişimi, sistem yönetimini, ön gereksinim programını ev HACCP prensiplerini içeren gıda güvenliği yönetim sisteminin şartlarını tanımlar.

                      İdari şartnamede birbirinden farklı nitelikleri olan iki belgenin veya şeklinde ifade edilerek istenildiği görülmüştür.

                      Bununla birlikte, anılan Tebliğin 74.4 üncü maddesinde, hizmet alımı ihalelerinde ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesinin istenmeyeceği düzenlenmiştir.

İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifi ile birlikte Prosis Denetim ve Belgelendirme Kuruluşu tarafından verilen ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi ile birlikte Türk Akreditasyon Kurumu’ndan alınmış “Akreditasyon Sertifikasıâ€� sunduğu görülmüştür.

TÜRKAK, IS0 9001 Kalite Yönetim Sistemleri, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemleri, ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemleri, ISO/IEC 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemleri, ISO 13845 Tıbbi Cihazlar Kalite Yönetim Sistemleri Belgelendirmesi konusunda ISO/IEC 17021:2011 standardına göre akreditasyon hizmeti sunmaktadır.

TÜRKAK (türkak.gov.tr) internet sitesinden yapılan arama sonucunda, Prosis Denetim ve Belgelendirme Kuruluşu’nun IS0 9001:2008 “Kalite Yönetim Sistemi Belgelendirmesiâ€� hizmeti için akredite edildiği, bunun dışında yukarıda yer alan diğer sistem belgelendirmesi konusunda akredite edilmediği anlaşılmıştır.

Bununla birlikte, ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi anılan Tebliğ hükmü uyarınca hizmet alımı ihalelerinde istenilmeyeceğinden, söz konusu belgenin ne şekilde sunulacağına yönelik bir düzenlemede mevzuatta bulunmamaktadır.

Sonuç olarak, ihale üzerinde bırakılan isteklinin hizmet alımı ihalelerinde istenilmeyecek belgeler arasında sayılan ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesini sunarak yeterlik şartını sağladığı, bu nedenle sunulan belgenin usulüne uygun olarak sunulup sunulmadığı yönünde değerlendirme yapılamadığı, diğer taraftan, idari şartnamede veya şeklinde ifade edilerek istenilen IS0 9001 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi ile ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesinin birbirinden farklı niteliklerde belgeler olduğu anlaşıldığından, incelenen ihalenin iptal edilmesi gerekmektedir.

2 ) Başvuru sahibinin ikinci iddiasına ilişkin olarak:

                      İdari şartnamenin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleriâ€� başlıklı 7 nci maddesinde;

“7.1.İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

…..

b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;

……

2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri,â€�düzenlemesi yer almaktadır.

                  Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgelerâ€� başlıklı 38 inci maddesinde;

                  “İhalelerde aday veya isteklilerden;

                  a) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da ilgili meslek odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale veya son başvuru tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,

                  b) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale veya son başvuru tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,

                  c) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,

                  ç) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin,

                  istenilmesi zorunludur.â€�hükmü yer almaktadır.

                      İhale üzerinde bırakılan isteklinin yönetimindeki görevlilerin son durumunu gösteren bilgilerin bulunduğu 19.08.2011 tarihli Ticaret Sicil Gazetesi ile birlikte bu kişilere ait noter tasdikli imza sirkülerini sunduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmamıştır.

3 ) Başvuru sahibinin üçüncü iddiasına ilişkin olarak:

                      İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 8 inci maddesinin 10 uncu fikrasında; idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikayet başvurusuna konu edilemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

                      Başvuru sahibinin Kuruma yapmış olduğu başvurusunda yer alan söz konusu iddialar idareye verilen dilekçede yer almamaktadır. Buna göre söz konusu hususla ilgili olarak 10 (on) gün içinde süresinde idareye başvurulmadığından ve idareye yapılan şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayete konu edilemeyeceğinden söz konusu üçüncü iddiasına ilişkin olarak başvurunun reddi gerekmektedir.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.