Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
Ýtirazen þikâyet dilekçesinde özetle 13.02.2014 tarihinde mali tekliflerin alýndýðý baþvuru konusu ihalede, idarenin 25.07.2014 tarihinde teblið edilen 22.07.2014 tarih ve 2788 sayýlý yazýsý ile ihalenin iptali kararýnýn kendilerine bildirildiði,
Daha önce de idarenin 04.06.2014 tarihli kararýyla ihalenin iptal edildiði, ihalenin idarece iptali kararýna karþý 13.06.2014 tarihinde Kuruma yaptýklarý itirazen þikâyet baþvurusu üzerine Kamu Ýhale Kurulu'nun 02.07.2014 tarih ve 2014/UY.I-2516 sayýlý kararýyla "Ýdarenin ihalenin iptaline iliþkin kararýnýn iptaline," karar verildiði, Kurul kararýnýn gereðinin yerine getirilmesi beklenirken 04.06.2014 tarihli kararda yer alan iptal gerekçesine idarece yeni gerekçe eklenerek 22.07.2014 tarihli ihale komisyonu kararýyla bütün teklifler reddedilmek suretiyle ihalenin idarece yeniden iptal edildiði,
Ýhalenin iptaline iliþkin 04.06.2014 tarihli kararda ödenek yetersizliðinden söz edildiði, 22.07.2014 tarihli ihale komisyonu kararýnda ise, ihalenin iptali gerekçesinin ödenek yetersizliði ve iþin idarenin öncelikli ihtiyaçlarý arasýnda yer almamasý olarak belirtildiði,
Yaklaþýk maliyeti 400.434.854,97 TL olan ihalede ekonomik açýdan en avantajlý teklifi verdikleri, ihalede verilen tüm tekliflerin yaklaþýk maliyetin altýnda ve sýnýr deðerin üzerinde olduðu, 4734 sayýlý Kamu Ýhale Kanunu ile ihalenin iptali hususunda idareye takdir yetkisi verilmiþ olsa da bu yetkinin mutlak ve sýnýrsýz olmadýðý, ihalenin iptali gerekçesinin anýlan Kanuna uygun olmadýðý,
Taraflarýna teblið edilen ihalenin iptaline dair yazýnýn ekinde, ihale komisyonu kararýnýn gönderilmediði, ihale komisyonunun görevinin, ihale ilanýndan baþlayýp ihalenin sonuçlandýrýlmasý aþamasýna kadar olduðu, "iþin öncelikli ihtiyaçlar arasýnda bulunup bulunmadýðýna" karar verme görev ve yetkisinin ihale komisyonunda olmadýðý iddia edilmektedir.
Ýptal gerekçeleri ile sýnýrlý olarak yapýlan inceleme sonucunda aþaðýdaki hususlar tespit edilmiþtir.
Yapýlan inceleme neticesinde; belli istekliler arasýnda ihale usulü ile yapýlan baþvuru konusu ihalede (16) adet ön yeterlik ihale dokümaný satýn alýndýðý, 23.07.2013 tarihinde ön yeterlik deðerlendirmesi yapýlan ihaleye (10) adayýn katýldýðý, 11.10.2013 tarihli Ön Yeterlik Deðerlendirme Sonuç Tutanaðý ile baþvuru sahibi Pramid Yapý Yol Enerji Ýnþaat A.þž. -Açýlým Ýnþaat Tic. ve San. Ltd. þžti. – Seza Ýnþaat San. ve Tic. Ltd. þžti. -Yapý Sts Ýnþ. Taah. Mad. San. ve Tic. A.þž. Ýþ Ortaklýðý dahil 4 adayýn baþvurusunun yeterli görülmeyerek deðerlendirme dýþý býrakýldýðý, 6 adayýn 100 tam puan aldýðý ve teklif vermeye davet edildiði, Kyývmetrobud Pjsc – YDA Ýnþ. San. ve Tic. A.þž.nin 97,98 toplam puan aldýðý için Ön Yeterlik þžartnamesinin 7.9'uncu maddesinde belirtilen kriterlere göre yapýlan puanlamaya göre oluþturulan sýralama sonucunda þžartnamenin 7.8'inci maddesine göre listeye alýnan adaylar arasýna giremediðinden ihaleye davet edilmediði, anýlan adayýn idareye þikâyeti üzerine yapýlan inceleme neticesinde 100 tam puan ile kýsa listeye alýnmasý gerektiði tespit edildiðinden þikâyet baþvurusunun kabulüne ve düzeltici iþlem belirlenmesine karar verilerek 08.11.2013 tarihli Düzeltici Ön Yeterlik Deðerlendirme Sonuç Tutanaðý ile ihaleye davet edilmesine karar verildiði, baþvuru sahibinin 28.10.2013 tarihinde idareye þikâyet baþvurusunda bulunduðu, idarenin 05.11.2013 tarihli iþlemi ile þikâyeti reddetmesi üzerine baþvuru sahibinin 20.11.2013 tarihinde Kurum kayýtlarýna alýnan dilekçesi ile itirazen þikâyet baþvurusunda bulunduðu,
Kuruma itirazen þikâyet baþvurusu üzerine yapýlan inceleme neticesinde 16.12.2013 tarih ve 2013/UY.I-4759 sayýlý Kurul kararý ile,
................
Bu nedenle Muammer Bayýr'ýn ortaklýk tarihinin baþlangýcýnýn 20.12.2006 olduðu dikkate alýnmak suretiyle iþ deneyim belgesinin deðerlendirilmesi ve bu aþamadan sonraki iþlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleþtirilmesi gerektiði sonucuna varýlmýþtýr.
Sonuç olarak, yukarýda mevzuata aykýrýlýklarý belirtilen iþlemlerin düzeltici iþlemle giderilebilecek nitelikte iþlemler olduðu tespit edildiðinden Piramid Mesken Mað. Ýth. Ýhr. Turz. Teks. Ýnþ. San. Tic. A.þž. – Açýlým Ýnþ. Tic. ve San. Ltd. þžti – Seza Ýnþ. San. ve Tic. Ltd. þžti. – Yapý Sts Ýnþ. Taah. Mad. San. ve Tic. A.þž. Ýþ Ortaklýðý'nýn teklifinin deðerlendirmeye alýnmasý ve bu aþamadan sonraki iþlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleþtirilmesi gerekmektedir.
…
Anýlan Kanun’un 54′üncü maddesinin onuncu fýkrasýnýn (b) bendi gereðince düzeltici iþlem belirlenmesine" karar verildiði,
16.12.2013 tarih ve 2013/UY.I-4759 sayýlý Kurul kararýnýn ihaleyi yapan idareye tebliði üzerine, söz konusu karar doðrultusunda iþlem yapýlarak 02.01.2014 tarihli Düzeltici Ön Yeterlik Deðerlendirme Sonuç Tutanaðý ile baþvuru sahibinin teklifinin deðerlendirmeye alýnmasýna karar verildiði, söz konusu kararýn baþvuru sahibi dahil tüm isteklilere 03.01.2014 tarihinde teblið edildiði ve 13.02.2014 tarihine kadar tekliflerin verilmesinin istendiði,
13.02.2014 tarihinde baþvuru konusu ihaleye 3 isteklinin teklif verdiði, zarf açma ve belge kontrol tutanaðý, teklif edilen fiyatlara ve yaklaþýk maliyetin açýklanmasýna iliþkin tutanaðýn hazýr bulunanlar önünde yapýlan ilk oturumda talep edenlere verildiðine iliþkin tutanaðýn düzenlenmesinin ardýndan teklifler deðerlendirilmek üzere oturumun kapatýldýðý,
Karayollarý Genel Müdürlüðü Sanat Yapýlarý Daire Baþkanlýðýnýn ayný idarenin ihaleyi yapan birimi olan Program ve Ýzleme Dairesi Baþkanlýðýna gönderdiði 21.02.2014 tarih ve 60940 sayýlý yazý ile "03.04.2013 gün ve 67827 sayýlý yazýmýzla ihalesi yapýlmasý istenilen 2013E040830 DPT nolu (Erzurum-Aþkale) Ayr. Ýspir Yolu Kýrýk Tüneli ve Baðlantý Yolu iþine 2014 yýlý yatýrým programýnda 494.000 TL ödenek ayrýlmýþtýr.
Genel müdürlüðümüzce ihalesi yapýlýp devam eden proje yükünün fazla olmasý sebebiyle 2014 yýlýnda devam eden iþlerin bitirilmesi öncelikle planlanmýþtýr. Bu nedenle söz konusu proje için 2014 yýlý bütçe imkanlarý içerisinde ödenek saðlanamayacaktýr." hususunun bildirildiði,
Ayrýca yine ayný idarenin Strateji Geliþtirme Dairesi Baþkanlýðýnýn 26.05.2014 tarih ve 169924 sayýlý yazýsýyla, 05.05.2014 tarih ve 11884 sayýlý Bakanlýk Olur'u ile kabul edilen 2014 Yýlý Çalýþma Programýnýn ihaleyi yapan birime gönderilerek "Bu programýn uygulanmasýnda 25.10.2013 tarih ve 28802 sayýlý Resmi Gazetede yayýmlanan 07.10.2013 tarih ve 2013/5502 sayýlý "2014 Yýlý Programýnýn Uygulanmasý, Koordinasyonu ve Ýzlenmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararý'nda belirtilen hususlar ile 20.12.2013 tarih ve 6512 No'lu 2014 yýlý Genel Bütçe Kanununa ve Maliye Bakanlýðýnca yayýmlanan Bütçe Uygulama Yönergelerine uyulmasý"nýn istendiði ve gönderilen Çalýþma Programýnda söz konusu iþ ile ilgili olarak 494.000,00 TL ödenek ayrýldýðýnýn bildirildiði,
04.06.2014 tarihli ihale komisyonu kararý ile,
"14.01.2014 tarih ve 28882 mükerrer sayýlý Resmi Gazete'de yayýnlanmýþ olan 2014 yýlý Yatýrým Programý'nda bu iþ için yeterli ödeneðin ayrýlmadýðý,
Ayrýca, Sanat Yapýlarý Dairesi Baþkanlýðý'nýn 21.02.2014 tarihli ve 28692158 755.01/60940 sayýlý yazýsýnda bahsi geçen "03.04.2013 gün ve 67827 sayýlý yazýmýzla ihalesi yapýlmasý istenilen 2013E040830 DPT nolu (Erzurum-Aþkale) Ayr. Ýspir Yolu Kýrýk Tüneli ve Baðlantý Yolu iþine 2014 yýlý yatýrým programýnda 494.000 TL ödenek ayrýlmýþtýr. Genel müdürlüðümüzce ihalesi yapýlýp devam eden proje yükünün fazla olmasý sebebiyle 2014 yýlýnda devam eden iþlerin bitirilmesi öncelikle planlanmýþtýr. Bu nedenle söz konusu proje için 2014 yýlý bütçe imkanlarý içerisinde ödenek saðlanamayacaktýr." hususuna ilaveten,
Strateji Geliþtirme Dairesi Baþkanlýðý'nýn 26.05.2014 tarih ve 65822436-602.07/169924 sayýlý yazýsýyla bildirilen, 05.05.2014 tarih ve 65822436-602.07.01/11884 sayýlý Bakanlýk Olur'u Ýle kabul edilen "2014 Yýlý Çalýþma Programý" göz önüne alýndýðýnda,
ilgili iþ için ayrýlan ödeneðin yeterli olmadýðý anlaþýlmýþ olup ihalenin devamýnýn mümkün olmadýðý görülmektedir.
Kamu Ýhale Kanununun "Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali' baþlýklý 39. maddesinde yer alan ‘Ýhale komisyonu kararý üzerine idare, verilmiþ olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. Ýhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. Ýdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altýna girmez" hükmü çerçevesinde, ihalenin iptal edilmesi hususunun Harcama/Ýhale Yetkilisinin görüþlerine arz edilmesine" karar verildiði, ihale komisyonunca verilen söz konusu iptal kararýnýn ayný gün (04.06.2014 tarihinde) ihale yetkilisince onaylandýðý ve ayný tarihte isteklilere iadeli taahhütlü posta yoluyla gönderildiði,
Ýhalenin 04.06.2014 tarihinde idarece iptali kararýna karþý Pramid Yapý Yol Enerji Ýnþaat A.þž.- Açýlým Ýnþaat Tic. ve San. Ltd. þžti.- Seza Ýnþaat San. ve Tic. Ltd. þžti.- Yapý Sts Ýnþ. Taah. Mad. San. ve Tic. A.þž. Ýþ Ortaklýðý'nýn 13.06.2014 tarihinde Kuruma itirazen þikâyet baþvurusunda bulunduðu, baþvuru üzerine Kamu Ýhale Kurulu'nun 02.07.2014 tarih ve 2014/UY.I-2516 sayýlý kararýyla,
................
4734 sayýlý Kamu Ýhale Kanunu'nun "Temel Ýlkeler" baþlýklý 5'inci maddesinde "ödeneksiz hiçbir iþ için ihaleye çýkýlamaz" hükmü,
Anýlan Kanun'un "Ýdarelerce uyulmasý gereken diðer kurallar" baþlýklý 62'nci maddesinde;
"Bu Kanun kapsamýndaki idarelerce mal veya hizmet alýmlarý ile yapým iþleri için ihaleye çýkýlmadan önce aþaðýda belirtilen hususlara uyulmasý zorunludur:
a) Yatýrým projelerinin plânlanan sürede tamamlanarak ekonomiye kazandýrýlabilmesi amacýyla, birden fazla yýlý kapsayan iþlerde ihaleye çýkýlabilmesi için, iþin süresine uygun olarak yýllar itibariyle ödeneðin bütçelerinde bulunmasýný saðlamak üzere programlamanýn yapýlmýþ olmasý zorunludur. Ýlk yýl için öngörülen ödenek proje maliyetinin % 10'undan az olamaz ve baþlangýçta daha sonraki yýllar için programlanmýþ olan ödenek dilimleri sonraki yýllarda azaltýlamaz.
b) Öngörülen ödeneklerin kullanýlmasýna imkan verecek süre dikkate alýnarak, idarelerce ihalelerin zamanýnda yapýlmasý, birden fazla yýlý kapsayan ve yatýrým niteliði olan iþlerde (doðal afetler nedeniyle yapýlmasý gerekenler hariç) ise yýlýn ilk dokuz ayýnda ihalenin sonuçlandýrýlmasý esastýr. (Ek ibare: 30/7/2003-4964/38 md.) Ancak ertesi malî yýlda gerçekleþtirilecek süreklilik arz eden mal ve hizmet alýmlarý için bir önceki malî yýl sona ermeden ihaleye çýkýlabilir…." hükmü yer almaktadýr.
5018 sayýlý Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun "Ödeneklerin kullanýlmasý" baþlýklý 20'nci maddesinde;
"(a) Genel bütçe kapsamýndaki kamu idareleri, ayrýntýlý harcama programlarýný hazýrlar ve vize edilmek üzere Maliye Bakanlýðýna gönderir. Bütçe ödenekleri, Maliye Bakanlýðýnca belirlenecek esaslar çerçevesinde, nakit planlamasý da dikkate alýnarak vize edilen ayrýntýlý harcama programlarý ve serbest býrakma oranlarýna göre kullanýlýr.
(b) Özel bütçeli idareler ve sosyal güvenlik kurumlarý ayrýntýlý finansman programlarýný hazýrlar ve harcamalarýný bu programa uygun olarak yaparlar.
(c) Ayrýntýlý harcama ve finansman programlarýnýn hazýrlanmasýna, vize edilmesine, uygulanmasýna ve uygulamanýn izlenmesine dair usûl ve esaslar Maliye Bakanlýðýnca belirlenir.
d) Kamu idareleri, bütçelerinde yer alan ödeneklerin üzerinde harcama yapamaz. Bütçeyle verilen ödenekler, tahsis edildikleri amaçlar doðrultusunda yýlý içinde yaptýrýlan iþ, satýn alýnan mal ve hizmetler ile diðer giderlerin karþýlanmasýnda kullanýlýr. Ancak, ait olduðu malî yýlda ödenemeyen ve emanet hesabýna alýnamayan zamanaþýmýna uðramamýþ geçen yýllar borçlarý ile ilama baðlý borçlar, ilgili kamu idaresinin cari yýl bütçesinden ödenir.
e) Cari yýlda kullanýlmayan ödenekler yýl sonunda iptal edilir." hükmü,
Anýlan Kanun'un 21'inci maddesinde;
"Merkezî yönetim kapsamýndaki kamu idarelerinin bütçeleri arasýndaki ödenek aktarmalarý kanunla yapýlýr.
Ancak, merkezî yönetim kapsamýndaki kamu idareleri, aktarma yapýlacak tertipteki ödeneðin, yýlý bütçe kanununda farklý bir oran belirlenmedikçe yüzde beþine kadar kendi bütçeleri içinde ödenek aktarmasý yapabilirler. Bu þekilde yapýlan aktarmalar, yedi gün içinde Maliye Bakanlýðýna bildirilir.
Personel giderleri tertiplerinden, aktarma yapýlmýþ tertiplerden ve yedek ödenekten aktarma yapýlmýþ tertiplerden, diðer tertiplere aktarma yapýlamaz.
Ödenek aktarmalarýna iliþkin diðer hususlar merkezî yönetim bütçe kanununda düzenlenir." hükmü,
Anýlan Kanun'un 26'ncý maddesinde;
"Yüklenme, usulüne uygun olarak düzenlenmiþ sözleþme esaslarýna veya kanun hükmüne dayanýlarak iþ yaptýrýlmasý, mal veya hizmet alýnmasý karþýlýðýnda geleceðe yönelik bir ödeme yükümlülüðüne girilmesidir. Bütçede yeterli ödeneði bulunmayan iþler için yüklenmeye giriþilemez. Yüklenme süresi malî yýlla sýnýrlýdýr. Harcama yetkilileri, tahsis edilen ödenekler dahilinde yüklenmeye girebilirler. Yüklenmeye giriþilen tutara ait ödenekler saklý tutulur; baþka iþ yaptýrýlmasý, mal veya hizmet alýnmasý için kullanýlamaz." hükmü,
Ayný Kanun'un gelecek yýllara yaygýn yüklenmelere iliþkin 28'inci maddesinde;
"Merkezî yönetim kapsamýndaki kamu idareleri, bir malî yýl içinde tamamlanmasý mümkün olmayan yatýrým projeleri için gelecek yýllara yaygýn yüklenmeye giriþebilir." hükmü yer almaktadýr.
Baþvuruya konu ihalenin gerçekleþtirilmesine iliþkin olarak 28.06.2013 tarihli belge ile onay alýndýðý, yaklaþýk maliyeti 400.434.854,97 TL olan ihale için 2013 yýlýnda 40.500.000,00 TL ödenek ayrýldýðý görülmüþtür.
Belli istekliler arasýnda ihale usulü ile yapýlan baþvuru konusu ihaleye ait Ön Yeterlik þžartnamesi'nin 2.1'nci maddesinde ihale konusu iþin adýnýn "(Erzurum –Aþkale ) Ayr.- Ýspir Devlet Yolu Kýrýk Tüneli (Baðlantý Yollarý Dahil) Km: 63+880 – 79+663.89 Kesiminin Yapým Ýþi" olduðu, 3'üncü maddesinde ön yeterlik deðerlendirme tarihinin 23.07.2013 olduðu, Ýdari þžartname'nin 19'uncu maddesinde, isteklilerin tekliflerini, her bir iþ kaleminin miktarý ile bu iþ kalemleri için teklif edilen birim fiyatlarýnýn çarpýmý sonucu bulunan toplam bedel üzerinden verecekleri, ihale sonucu, ihale üzerine býrakýlan istekliyle her bir iþ kaleminin miktarý ile iþ kalemleri için teklif edilen birim fiyatlarýn çarpýmý sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleþme imzalanacaðý,
Ýdari þžartname'nin 45.2'nci maddesinde planlanan ödenek dilimlerinin tablo halinde;
Yýllar |
Ödenek % |
2013 |
10 |
2014 |
30 |
2015 |
30 |
2016 |
30 |
þeklinde düzenlendiði,
Sözleþme Tasarýsý'nýn "Ýþe baþlama ve bitirme tarihi" baþlýklý 9'uncu maddesinde;
"9.1. Sözleþmenin imzalandýðý tarihten itibaren 15 (Onbeþ ) gün içinde Yapým Ýþleri Genel þžartnamesi hükümlerine göre yer teslimi yapýlarak iþe baþlanýr.
9.2. Yüklenici taahhüdün tümünü, iþyeri teslim tarihinden itibaren 1095 (Bindoksanbeþ) gün içinde tamamlayarak geçici kabule hazýr hale getirmek zorundadýr. Sürenin hesaplanmasýnda; havanýn fen noktasýndan çalýþmaya uygun olmayan dönemi ile resmi tatil günleri dikkate alýndýðýndan, bu nedenlerle ayrýca süre uzatýmý verilmez.
9.3. Bu madde boþ býrakýlmýþtýr.
9.4. Bu iþyerinde havanýn fen noktasýndan çalýþmaya uygun olmadýðý günler 1 Aralýk – 1 Nisan tarihleri arasýndaki 121 (Yüzyirmibir) gündür. Ancak, iþin bitiminde bu devre dikkate alýnmaz ve Ýdare Yükleniciden teknik þartlarý yerine getirerek iþi tamamlamasý için bu dönemde çalýþmasýný isteyebilir. Zorunlu nedenlerle ertesi yýla sari hale gelen iþlerde, çalýþmaya uygun olmayan devre, ödenek durumuna ve imalatýn cinsine göre dikkate alýnýr." düzenlemesinin yer aldýðý görülmüþtür.
Buna göre belli istekliler arasýnda ihale usulü ile yapýlan 2013E040830 nolu (Erzurum-Aþkale) Ayr. Ýspir Yolu Kýrýk Tüneli ve Baðlantý Yolu iþinin ilan tarihinin 05.07.2013 olduðu, ön yeterlik deðerlendirme tarihinin 23.07.2013 tarihi olduðu, ön yeterlik deðerlendirme iþlemleri ile þikâyet ve itirazen þikâyet baþvurularý sonucunda ihale süreci uzadýðýndan tekliflerin 13.02.2014 tarihinde alýndýðý, iþin süresinin 1095 gün olarak belirlendiði ihalede 2013 yýlý için %10 ödeneðin konulduðu, 2014, 2015 ve 2016 yýllarý itibariyle ödenek dilimlerinin %30 olarak planlandýðý, ihaleye çýkýldýðýnda yeterli ödeneðin bulunduðu ve söz konusu ihaleye 4734 sayýlý Kanun'un 5'inci maddesi gereðince usulüne uygun olarak çýkýldýðý anlaþýlmýþtýr.
Öte yandan anýlan Kanun'un 62'nci maddesindeki, baþlangýçta daha sonraki yýllar için programlanmýþ olan ödenek dilimlerinin sonraki yýllarda azaltýlamayacaðý hükmüne raðmen 14.01.2014 tarihli ve 28882 mükerrer sayýlý Resmi Gazete'de yayýmlanan 2014 Yýlý Yatýrým Programý kapsamýnda 2013E040830 nolu baþvuru konusu ihaleye iliþkin olarak 494.000,00 TL ödenek ayrýldýðýnýn görüldüðü, söz konusu ihalenin yapýlmasý talebinde bulunan Sanat Yapýlarý Daire Baþkanlýðýnýn 21.02.2014 tarihli yazýsý ile Genel Müdürlükçe 2014 yýlýnda devam eden iþlerin bitirilmesinin öncelikle planlandýðý, bu nedenle söz konusu proje için 2014 yýlý bütçe imkanlarý içerisinde ödenek saðlanamayacaðý hususunun bildirildiði, Strateji Geliþtirme Dairesi Baþkanlýðýnýn 26.05.2014 tarihli yazýsýyla, Yatýrým Programý ve Global Proje detaylarýný kapsayacak biçimde hazýrlanan ve 05.05.2014 tarih ve 11884 sayýlý Bakanlýk Olur'u ile kabul edilen 2014 Yýlý Çalýþma Programýnýn gönderildiði, söz konusu program kapsamýnda þikayet konusu iþ ile ilgili olarak 494.000,00 TL ödenek ayrýldýðýnýn görüldüðü, sonuçta bütün bunlar bir arada deðerlendirildiðinde ilgili iþ için ayrýlan ödeneðin yeterli olmadýðý gerekçesi ile Kanun'un 39'uncu maddesi gereðince ihalenin iptal edildiði anlaþýlmýþtýr.
4734 sayýlý Kamu Ýhale Kanunu'nun "Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali" baþlýklý 39'uncu maddesinde "Ýhale komisyonu kararý üzerine idare, verilmiþ olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. Ýhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. Ýdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altýna girmez. (Deðiþik son cümle: 30/7/2003-4964/24 md.) Ancak, idare isteklilerin talepte bulunmasý halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir." hükmüne yer verilmiþtir.
Yukarýda da aktarýlan 4734 sayýlý Kanun'un "Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali" baþlýklý 39'uncu maddesinin, madde gerekçesinde de yer alan "Tekliflerin yaklaþýk maliyete kýyasla çok yüksek olmasý veya yaklaþýk maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneðin verilen teklifleri karþýlamamasý ya da Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumlarýn tespiti" þeklindeki durumlarda ihalenin iptali hususunda ihale komisyonlarýna ve dolayýsýyla idarelere takdir yetkisi tanýdýðý, bunun yanýnda Kanun'un 40'ýncý maddesinin altýncý fýkrasý ile ihale komisyonu kararý üzerine, ihale yetkililerine de ihale komisyonu kararýnýn alýnmasýndan itibaren 5 iþ günü içerisinde yapacaklarý inceleme sonucunda, gerekçesini açýkça belirtmek suretiyle ihalenin iptal edilmesi hususunda takdir yetkisi verildiði anlaþýlmakla birlikte ihale komisyonlarý ile ihale yetkililerinin söz konusu yetkilerinin mutlak ve sýnýrsýz olmadýðý, mevzuata, kamu yararýna ve hizmet gereklerine uygun surette kullanýlmasý gerekmektedir.
Yukarýda yer alan hükümler ve tespitler ile idarenin iptal gerekçelerinin bir arada deðerlendirilmesi neticesinde, belli istekliler arasýnda ihale usulü ile yapýlan ve iþin süresi 1095 gün olarak belirlenen ihaleye 2013 yýlýnda çýkýldýðý, tekliflerin 13.02.2014 tarihinde alýndýðý, ihalede 2013 yýlý için %10 ödeneðin konulduðu, 2014, 2015 ve 2016 yýllarý itibariyle ödenek dilimlerinin %30 olarak planlandýðý, ihaleye çýkýldýðýnda yeterli ödeneðin bulunduðu, 14.01.2014 tarihli ve 28882 mükerrer sayýlý Resmi Gazete'de yayýmlanan 2014 Yýlý Yatýrým Programý kapsamýnda söz konusu iþe iliþkin olarak 494.000,00 TL ödenek ayrýldýðýnýn görüldüðü, bu durumun Kanun'un 62'nci maddesinde düzenlenen, baþlangýçta daha sonraki yýllar için programlanmýþ olan ödenek dilimlerinin sonraki yýllarda azaltýlamayacaðý hükmüne aykýrý olduðu, 2014 Yýlý Yatýrým Programý 14.01.2014 tarihli Resmi Gazete'de yayýmlanmakla birlikte, baþvuru konusu ihaleye iliþkin tekliflerin 13.02.2014 tarihinde alýndýðý ve bu tarihten yaklaþýk üç buçuk ay sonra söz konusu ihalenin 04.06.2014 tarihinde idarece iptal edildiði, tekliflerin alýndýðý tarihte mevcut olan, tekliflerin deðerlendirilme sürecinde de ilgili birimlerce bildirilen, 2014 yýlýnda devam etmekte olan iþlere öncelik verileceði hususu, idarenin söz konusu ihale kapsamýnda yapýlmasý planlanan iþe iliþkin olarak ihtiyacýnýn kalmadýðýna iliþkin bir irade beyaný niteliði taþýmadýðý (kaldý ki öyle bir irade olsa hiç ödenek aktarýlmaz ve ihale beklenilmeksizin iptal edilir), 1095 gün süreli iþ için 2014 yýlýndan sonraki dönemlerde ödeneðin, iþin süresinde bitmesi göz önünde tutularak uygun miktarda aktarýlmasýna engel bulunmadýðý, planlanandan az ödenek aktarýmýnýn ihalenin iptal sebebi olamayacaðý dikkate alýndýðýnda, idarece ihalenin anýlan gerekçe ile iptal edilmesi iþleminde mevzuata uygunluk bulunmadýðý sonucuna varýlmýþtýr.
Sonuç olarak, baþvuruya konu ihalenin, 4734 sayýlý Kanun'un 39'uncu maddesi uyarýnca ihale komisyonu kararý ile 04.06.2014 tarihinde iptal edildiði, ancak iptal gerekçesinin ve iptal iþleminin mevzuata uygun olmadýðý anlaþýldýðýndan, idarenin ihalenin iptaline iliþkin kararýnýn iptaline karar verilmesi gerekmektedir.
Açýklanan nedenlerle, 4734 sayýlý Kanun’un 65′inci maddesi uyarýnca bu kararýn teblið edildiði veya teblið edilmiþ sayýldýðý tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara Ýdare Mahkemelerinde dava yolu açýk olmak üzere,
Ýdarenin ihalenin iptaline iliþkin kararýnýn iptaline," karar verildiði,
02.07.2014 tarih ve 2014/UY.I-2516 sayýlý Kurul kararýnýn ihaleyi yapan idareye tebliði üzerine, ihale komisyonunca yapýlan deðerlendirme neticesinde alýnan 22.07.2014 tarihli kararla;
................
Anýlan kararda idarenin gelecek yýllara yaygýn bir ihalede sadece ödeneðin yeterli olmadýðý gerekçesiyle ihaleyi iptal edemeyeceði ve söz konusu yapým iþine þu an ihtiyaç bulunmadýðý hususunda da açýk bir iradesinin mevcut olmadýðý dikkate alýndýðýnda iptal iþleminin yerinde görülmediðinin belirtildiði anlaþýlmýþtýr.
Bu durumda yeniden yapýlan deðerlendirme sonucunda ihalenin iptaline iliþkin ilk komisyon kararýndaki gerekçemize ilave olarak idaremizin yýllýk çalýþma programý ve konuyla ilgili birimimiz olan Sanat Yapýlarý Dairesi Baþkanlýðý'nýn 26.05.2014 tarih ve 65822436-602.07/169924 sayýlý yazýsýnda belirtilen hususlar çerçevesinde söz konusu iþin Ýdaremizin öncelikli ihtiyaçlarý arasýnda yer almamasý nedeniyle 4734 sayýlý Kanunun 5. maddesi uyarýnca ihtiyaçlarýn uygun þartlarla ve zamanýnda karþýlanmasý ve kaynaklarýn verimli kullanýlmasýndan sorumlu olan Ýdaremizce, anýlan Kanun hükmünün gereðini yerine getirmek amacýyla öncelikli ihtiyaçlarý arasýnda bulunmayan "(Erzurum – Aþkale) Ayr. – Ýspir Devlet Yolu Kýrýk Tüneli (Baðlantý Yollarý Dahil) Km: 63+880 – 79+663.89 Kesiminin Yapým Ýþi" ihalesinin bu gerekçeyle iptal edilmesi hususunun Harcama/Ýhale Yetkilisinin görüþlerine arz edilmesine" karar verildiði,
Ýhale Komisyonunca verilen söz konusu iptal kararýnýn ayný gün (22.07.2014 tarihinde) Ýhale Yetkilisince onaylandýðý ve ayný tarihte isteklilere iadeli taahhütlü posta yoluyla gönderildiði,
Ýhalenin idarece iptaline iliþkin 22.07.2014 tarihli karara karþý Pramid Yapý Yol Enerji Ýnþaat A.þž.- Açýlým Ýnþaat Tic. ve San. Ltd. þžti.- Seza Ýnþaat San. ve Tic. Ltd. þžti.- Yapý Sts Ýnþ. Taah. Mad. San. ve Tic. A.þž. Ýþ Ortaklýðý'nýn 31.07.2014 tarihinde Kuruma itirazen þikâyet baþvurusunda bulunduðu anlaþýlmýþtýr.
4734 sayýlý Kamu Ýhale Kanunu'nun "Temel Ýlkeler" baþlýklý 5'inci maddesinin birinci fýkrasýnda "Ýdareler, bu Kanuna göre yapýlacak ihalelerde; saydamlýðý, rekabeti, eþit muameleyi, güvenirliði, gizliliði, kamuoyu denetimini, ihtiyaçlarýn uygun þartlarla ve zamanýnda karþýlanmasýný ve kaynaklarýn verimli kullanýlmasýný saðlamakla sorumludur." hükmü, ayný maddenin beþinci fýkrasýnda "Ödeneði bulunmayan hiçbir iþ için ihaleye çýkýlamaz." hükmü,
Anýlan Kanun'un "Ýdarelerce uyulmasý gereken diðer kurallar" baþlýklý 62'nci maddesinde;
"Bu Kanun kapsamýndaki idarelerce mal veya hizmet alýmlarý ile yapým iþleri için ihaleye çýkýlmadan önce aþaðýda belirtilen hususlara uyulmasý zorunludur:
a) Yatýrým projelerinin plânlanan sürede tamamlanarak ekonomiye kazandýrýlabilmesi amacýyla, birden fazla yýlý kapsayan iþlerde ihaleye çýkýlabilmesi için, iþin süresine uygun olarak yýllar itibariyle ödeneðin bütçelerinde bulunmasýný saðlamak üzere programlamanýn yapýlmýþ olmasý zorunludur. Ýlk yýl için öngörülen ödenek proje maliyetinin % 10'undan az olamaz ve baþlangýçta daha sonraki yýllar için programlanmýþ olan ödenek dilimleri sonraki yýllarda azaltýlamaz.
b) Öngörülen ödeneklerin kullanýlmasýna imkan verecek süre dikkate alýnarak, idarelerce ihalelerin zamanýnda yapýlmasý, birden fazla yýlý kapsayan ve yatýrým niteliði olan iþlerde (doðal afetler nedeniyle yapýlmasý gerekenler hariç) ise yýlýn ilk dokuz ayýnda ihalenin sonuçlandýrýlmasý esastýr. (Ek ibare: 30/7/2003-4964/38 md.) Ancak ertesi malî yýlda gerçekleþtirilecek süreklilik arz eden mal ve hizmet alýmlarý için bir önceki malî yýl sona ermeden ihaleye çýkýlabilir…." hükmü,
Kanunun "Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali" baþlýklý 39'uncu maddesinde "Ýhale komisyonu kararý üzerine idare, verilmiþ olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. Ýhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. Ýdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altýna girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunmasý halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir." hükmü,
Kanun'un "Ýhalenin karara baðlanmasý ve onaylanmasý" baþlýklý 40'ýncý maddesinde ................ Ýhale komisyonu gerekçeli kararýný belirleyerek, ihale yetkilisinin onayýna sunar. Kararlarda isteklilerin adlarý veya ticaret unvanlarý, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapýldýðý, ihale yapýlmamýþ ise nedenleri belirtilir.
Ýhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beþ iþ günü içinde ihale kararýný onaylar veya gerekçesini açýkça belirtmek suretiyle iptal eder.
Ýhale; kararýn onaylanmasý halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayýlýr." hükmü yer almaktadýr.
Yapýlan inceleme neticesinde;
þžikâyete konu yapým iþi ihalesinin idarece iptal edilmesi gerekçesinin 04.06.2014 tarihli ihale komisyonu kararýnda;
"14.01.2014 tarih ve 28882 mükerrer sayýlý Resmi Gazete'de yayýnlanmýþ olan 2014 yýlý Yatýrým Programý'nda bu iþ için yeterli ödeneðin ayrýlmadýðý,
Ayrýca, Sanat Yapýlarý Dairesi Baþkanlýðý'nýn 21.02.2014 tarihli ve 28692158 755.01/60940 sayýlý yazýsýnda bahsi geçen "03.04.2013 gün ve 67827 sayýlý yazýmýzla ihalesi yapýlmasý istenilen 2013E040830 DPT nolu (Erzurum-Aþkale) Ayr. Ýspir Yolu Kýrýk Tüneli ve Baðlantý Yolu iþine 2014 yýlý yatýrým programýnda 494.000 TL ödenek ayrýlmýþtýr. Genel müdürlüðümüzce ihalesi yapýlýp devam eden proje yükünün fazla olmasý sebebiyle 2014 yýlýnda devam eden iþlerin bitirilmesi öncelikle planlanmýþtýr. Bu nedenle söz konusu proje için 2014 yýlý bütçe imkanlarý içerisinde ödenek saðlanamayacaktýr." hususuna ilaveten,
Strateji Geliþtirme Dairesi Baþkanlýðý'nýn 26.05.2014 tarih ve 65822436-602.07/169924 sayýlý yazýsýyla bildirilen, 05.05.2014 tarih ve 65822436-602.07.01/11884 sayýlý Bakanlýk Olur'u Ýle kabul edilen "2014 Yýlý Çalýþma Programý" göz önüne alýndýðýnda,
ilgili iþ için ayrýlan ödeneðin yeterli olmadýðý anlaþýlmýþ olup ihalenin devamýnýn mümkün olmadýðý görülmektedir. …" þeklinde,
22.07.2014 tarihli ihale komisyonu kararýnda ise;
................ihalenin iptaline iliþkin ilk komisyon kararýndaki gerekçemize ilave olarak idaremizin yýllýk çalýþma programý ve konuyla ilgili birimimiz olan Sanat Yapýlarý Dairesi Baþkanlýðý'nýn 26.05.2014 tarih ve 65822436-602.07/169924 sayýlý yazýsýnda belirtilen hususlar çerçevesinde söz konusu iþin Ýdaremizin öncelikli ihtiyaçlarý arasýnda yer almamasý nedeniyle 4734 sayýlý Kanunun 5. maddesi uyarýnca ihtiyaçlarýn uygun þartlarla ve zamanýnda karþýlanmasý ve kaynaklarýn verimli kullanýlmasýndan sorumlu olan Ýdaremizce, anýlan Kanun hükmünün gereðini yerine getirmek amacýyla öncelikli ihtiyaçlarý arasýnda bulunmayan "(Erzurum – Aþkale) Ayr. – Ýspir Devlet Yolu Kýrýk Tüneli (Baðlantý Yollarý Dahil) Km: 63+880 – 79+663.89 Kesiminin Yapým Ýþi" ihalesinin bu gerekçeyle iptal edilmesi …" gerektiði þeklinde belirtildiði anlaþýlmýþtýr.
Yukarýda da aktarýlan 4734 sayýlý Kanun'un "Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali" baþlýklý 39'uncu maddesinin, madde gerekçesinde de yer alan "Tekliflerin yaklaþýk maliyete kýyasla çok yüksek olmasý veya yaklaþýk maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneðin verilen teklifleri karþýlamamasý ya da Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumlarýn tespiti" þeklindeki durumlarda ihalenin iptali hususunda ihale komisyonlarýna ve dolayýsýyla idarelere takdir yetkisi tanýdýðý, bunun yanýnda Kanun'un 40'ýncý maddesinin altýncý fýkrasý ile ihale komisyonu kararý üzerine, ihale yetkililerine de ihale komisyonu kararýnýn alýnmasýndan itibaren 5 iþ günü içerisinde yapacaklarý inceleme sonucunda, gerekçesini açýkça belirtmek suretiyle ihalenin iptal edilmesi hususunda takdir yetkisi verildiði anlaþýlmakla birlikte ihale komisyonlarý ile ihale yetkililerinin söz konusu yetkileri mutlak ve sýnýrsýz olmayýp, mevzuata, kamu yararýna ve hizmet gereklerine uygun surette kullanýlmasý gerekmektedir.
Yukarýda yer alan hükümler ve tespitler ile idarenin 04.06.2014 ve 22.07.2014 tarihli iptal gerekçelerinin bir arada deðerlendirilmesi neticesinde, belli istekliler arasýnda ihale usulü ile yapýlan ve iþin süresi 1095 gün olarak belirlenen ihaleye 2013 yýlýnda çýkýldýðý, tekliflerin 13.02.2014 tarihinde alýndýðý, ihalede 2013 yýlý için %10 ödeneðin konulduðu, 2014, 2015 ve 2016 yýllarý itibariyle ödenek dilimlerinin %30 olarak planlandýðý, ihaleye çýkýldýðýnda yeterli ödeneðin bulunduðu, 14.01.2014 tarihli ve 28882 mükerrer sayýlý Resmi Gazete'de yayýmlanan 2014 Yýlý Yatýrým Programý kapsamýnda söz konusu iþe iliþkin olarak 494.000,00 TL ödenek ayrýldýðýnýn görüldüðü, bu durumun Kanun'un 62'nci maddesinde düzenlenen, baþlangýçta daha sonraki yýllar için programlanmýþ olan ödenek dilimlerinin sonraki yýllarda azaltýlamayacaðý hükmüne aykýrý olduðu, 2014 Yýlý Yatýrým Programý 14.01.2014 tarihli Resmi Gazete'de yayýmlanmakla birlikte, baþvuru konusu ihaleye iliþkin tekliflerin 13.02.2014 tarihinde alýndýðý ve bu tarihten yaklaþýk üç buçuk ay sonra söz konusu ihalenin 04.06.2014 tarihinde idarece iptal edildiði, tekliflerin alýndýðý tarihte mevcut olan, tekliflerin deðerlendirilme sürecinde de ilgili birimlerce bildirilen, 2014 yýlýnda devam etmekte olan iþlere öncelik verileceði hususu, idarenin söz konusu ihale kapsamýnda yapýlmasý planlanan iþe iliþkin olarak ihtiyacýnýn kalmadýðýna iliþkin bir irade beyaný niteliði taþýmadýðý, nitekim söz konusu iþ için yetersiz olmakla birlikte 2014 yýlý için de ödenek ayrýldýðý, 1095 gün süreli iþ için 2014 yýlýndan sonraki dönemlerde ödeneðin, iþin süresinde bitmesi göz önünde tutularak uygun miktarda aktarýlmasýna engel bulunmadýðý, planlanandan az ödenek aktarýmýnýn ihalenin iptal sebebi olamayacaðý, bu hususun 02.07.2014 tarih ve 2014/UY.I-2516 sayýlý Kurul kararýnda da belirtildiði, ihale komisyonunun 22.07.2014 tarihli iptal kararýnda yer verdiði gerekçenin esasen 04.06.2014 tarihi itibarýyla da komisyon tarafýndan bilindiði, dolayýsýyla özü itibarýyla 22.07.2014 tarihli karara yansýtýlan gerekçenin 04.06.2014 tarihli karara yansýyan gerekçeden farklý olmadýðý, farklý gerekçe olmaksýzýn ihalenin yeniden iptalinin hukuki dayanaktan yoksun olduðu, bu aþamada ayný konuda Kurul tarafýndan verilen kararýn uygulanmasý gerekliliðinin aþikâr olduðu, bu itibarla idarece ihalenin anýlan gerekçelerle ile iptal edilmesi iþleminde mevzuata uygunluk bulunmadýðý sonucuna varýlmýþtýr.
Sonuç olarak, baþvuruya konu ihalenin, 4734 sayýlý Kanun'un 39'uncu maddesi uyarýnca ihale komisyonu kararý ile 22.07.2014 tarihinde iptal edildiði, ancak iptal gerekçesinin ve iptal iþleminin mevzuata uygun olmadýðý anlaþýldýðýndan, idarenin ihalenin iptaline iliþkin kararýnýn iptaline karar verilmesi gerekmektedir.
Açýklanan nedenlerle, 4734 sayýlý Kanun’un 65′inci maddesi uyarýnca bu kararýn teblið edildiði veya teblið edilmiþ sayýldýðý tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara Ýdare Mahkemelerinde dava yolu açýk olmak üzere,
Ýdarenin ihalenin iptaline iliþkin kararýnýn iptaline,
Oyçokluðu ile karar verildi.
Mahmut GÜRSESBaþkan |
|
Kazým ÖZKANII. Baþkan |
Ali Kemal AKKOÇKurul Üyesi |
Erkan DEMÝRTAþžKurul Üyesi |
|
Ahmet ÖZBAKIRKurul Üyesi |
Mehmet Zeki ADLIKurul Üyesi |
Hasan KOCAGÖZKurul Üyesi |
|
Hamdi GÜLEÇKurul Üyesi |
Mehmet AKSOYKurul Üyesi |
|
|