|
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
Ýtirazen þikâyet dilekçesinde özetle,
1) Ýhalede açýklanan yaklaþýk maliyet ve Hizmet Alýmý Ýhaleleri Uygulama Yönetmeliði’nin 9′uncu maddesi dikkate alýndýðýnda en fazla %20 firma karý öngörülebileceðinden karsýz yaklaþýk maliyet altýndaki Altýnok Tur, Kanarya Tur ve Oðuztaþ firmalarýnýn sorgulamaya tabi tutulmasý gerektiði, idarenin cevabýnda iþçilik maliyetinin 1 yerine 3 þoför için hesaplandýðý dolayýsýyla karsýz maliyet altýnda firma bulunmadýðýnýn belirtildiði, ancak idarece sýnýr deðer belirlenirken yeni mevzuat düzenlemelerinin esas alýnmasýnýn hatalý olduðu,
2) Ýhaleye teklif veren isteklilerden Tamer Tur firmasýnýn iþ deneyim belgesinin benzer iþ tanýmýný karþýlamadýðý, ihalede aranan personel taþýma iþlerine karþýn anýlan belgenin öðrenci taþýmacýlýðýna konu olduðu iddialarýna yer verilmiþtir.
Baþvuru sahibinin iddialarýnýn deðerlendirilmesi sonucunda aþaðýdaki hususlar tespit edilmiþtir:
1) Baþvuru sahibinin 1'inci iddiasýna iliþkin olarak:
Ýncelemeye konu ihale EÜAþž Altýnkaya HES Ýþletme Müdürlüðü tarafýndan gerçekleþtirilen "1 Adet 16 Kiþilik Minibüs Ýle Personel Nakliyesi" hizmet alýmý ihalesidir. Ýhale dokümanýndan hizmet iþi kapsamýnda, Altýnkaya HES Ýþletme Müdürlüðü'nde çalýþan personelin Altýnkaya HES Ýþletme Müdürlüðü – Bafra Ýlçesi arasý günlük 3 sefer sayýsý ile gidiþ ve dönüþ toplam 60 km.lik bir güzergahta 1 adet en az 16 yolcu taþýma kapasiteli minibüs ile taþýnmasý iþinin yapýlacaðý, hizmet süresinin 976 gün ve 2928 tam sefer olarak belirlendiði anlaþýlmaktadýr.
Ýhale yetkilisi tarafýndan 11/06/2014 tarihinde onaylanan 10/06/2014 tarihli nihai ihale komisyonu kararýnda, ihaleye yedi isteklinin katýldýðý, bir isteklinin teklif zarfýnýn uygun olmamasý nedeniyle açýlmadan iade edilmesine karar verildiði, Ýdari þžartname'nin 30.2.3'üncü maddesi gereðince yaklaþýk maliyet zarfýnýn açýldýðý ve komisyon baþkaný tarafýndan firmalara karlý yaklaþýk maliyetin 280.953,00 TL olarak okunduðu, hazýr bulunanlar önünde teklif zarflarýnýn açýldýðý ve belge kontrollerinin yapýldýðý, teklif fiyatlarýnýn isteklilere okunduðu ve eksik belge ve bilgiye rastlanmadýðýndan tekliflerin ayrýntýlý incelenmesine geçilmek üzere birinci oturumun kapatýldýðý belirtilmiþ, devamýnda, komisyon tarafýndan tekliflerin deðerlendirilmesi aþamasýnda 3 firmanýn vermiþ olduðu teklif fiyatlarýnýn birbirine çok yakýn olmasý nedeniyle yaklaþýk maliyetin önemli teklif bileþenlerinin ihale komisyonu tarafýndan yeniden hesaplandýðý ve karsýz yaklaþýk maliyetin 148.741,89 TL olarak tespit edildiði, Altýnok Otomotiv ve Turizm Tic. Ltd. þžti.'nin teklif fiyat olan 171.288,00 TL'nin karsýz yaklaþýk maliyetin üzerinde olmasý sebebiyle komisyonun iþin bu fiyata yapýlacaðý kanaatine vardýðý ifade edilerek ihalenin sonuçlandýrýldýðý anlaþýlmýþtýr.
Ýhale iþlem dosyasý üzerinde yapýlan incelemede ihalenin birinci oturumunun ihale tarihi olan 27/05/2014 tarihinde gerçekleþtirildiði, ihale komisyonu tarafýndan birinci oturumda gerçekleþtirilen iþlemlere dair tutanaklarýn ayný tarihli olarak tanzim edildiði anlaþýlmýþtýr.
Ýhale komisyonu tarafýndan düzenlenen ve 29/05/2014 tarihiyle imza altýna alýnan tutanakta ise,
"…ilk oturumda firmalara yaklaþýk maliyet 280.953,00 TL (karlý) olarak okunmuþtur. Ancak firmalarýn teklif fiyatlarý ile yaklaþýk maliyetimiz kýyaslandýðýnda yaklaþýk maliyetimizin çok yüksek olduðu tespit edilmiþtir. Bu nedenle ihale komisyonumuz aþýrý düþük sorgulamasý yapýlmadan yaklaþýk maliyetimizin incelenmesi ve yanlýþ olup olmadýðýnýn tespitine gidilmiþtir.
Yaklaþýk maliyet hesap cetvelinin incelenmesi esnasýnda, çalýþtýrýlacak þoför için iþçilik maliyetinin sehven yanlýþ hesaplandýðý görülmüþ, þoför maliyeti 43.242,88 TL olmasý gerekirken 132.108,33 TL olarak hesaplandýðý görülmüþ, bunun üzerine yaklaþýk maliyet yeniden hesaplanmýþtýr.
Ýhale komisyonumuz tarafýndan karsýz yaklaþýk maliyet 148.741,89 TL olarak belirlenmiþ olup, ihaleye devam edilmesine karar verilmiþtir." hususlarý belirtilmiþtir.
Anýlan tutanak ekinde, bir sayfa yaklaþýk maliyet hesap cetveli , bir sayfa Samsun Ýli ve ilçeleri akaryakýt perakende satýþ fiyatlarýný gösterir internet çýktýsý, iki sayfa iþçilik hesaplama modülü çýktýsý, birer sayfa araç muayene ücretleri, akü fiyatlarý ile egzoz emisyon ölçüm fiyatlarýný gösterir çýktý, iki sayfa lastik fiyatlarýný göstertir çýktý ile birer sayfadan ibaret kasko poliçesi, zorunlu koltuk ferdi kaza sigorta poliçesi, KTK zorunlu mali sorumluluk poliçesi ve MTV hesaplama çýktýsýnýn sunulduðu, sayýlan söz konusu eklerin toplam 13 sayfadan ibaret olduðu tespit edilmiþtir.
Baþvuru sahibinin iddiasý kar hariç yaklaþýk maliyetin altýndaki tekliflerin aþýrý düþük teklif sorgulamasýna tabi tutulmasý gerektiði yönündedir. Buna göre, kesinleþen ihale dokümanýnda yer alan düzenlemeler esas alýnarak sorgulanmasý gerekli teklif olup olmadýðýnýn belirlenmesi gerekmektedir.
Ýdarece yaklaþýk maliyet hesabýna iliþkin belgeler incelendiðinde, aracýn bir tam seferdeki birim maliyetinin analiz edilerek hesaplandýðý ve buna iliþkin bir tablonun oluþturulduðu, bu kapsamda akaryakýt maliyeti, tek kalem iþletme gideri (bakým-onarým, lastik, akü, yedek parça, yað, sigorta, vergi, resim, harç), sürücü ücreti kalemi üzerinden hesaplanan toplam tutara %3 sözleþme gideri ve %10 firma karý dahil edilerek bir tam seferin toplam maliyetinin 85,99 TL olarak hesaplandýðý,
Yaklaþýk maliyete esas tutarýn belirlenmesinde ise idarece tespit edilen birim maliyet (85,99 TL), belediye/odadan alýnan birim fiyat (96,00 TL) ve devam eden sözleþmedeki bir tam sefer fiyatýnýn (97,00 TL) aritmetik ortalamasýnýn alýnmasý suretiyle 93,00 TL birim fiyata ulaþýldýðý ve bu tutarýn 33 aylýk (1007 günlük) toplam sefer sayýsý olan 3021 ile çarpýmý sonucunda 280.953,00 TL'lik toplam yaklaþýk maliyetin oluþturulduðu anlaþýlmýþtýr.
Anýlan tablo ekinde yalnýzca lastik, motor yaðý, Ýstanbul Ýli akaryakýt fiyatlarý, kasko, zorunlu trafik sigortasý internet çýktýlarý ve Bafra þžoförler ve Otomobilciler Esnaf Odasý'ndan alýnan yolcu ücreti fiyatýný gösterir belge yer aldýðý, bunlar dýþýnda herhangi bir belge yer almadýðý, þoför ücretinin ne þekilde hesaplandýðýný gösterir herhangi bir belge bulunmadýðý tespit edilmiþtir. Ayrýca idarenin analiz tablosunda yer alan Sürücü Ücreti Kalemi incelendiðinde, sefer baþýna düþen asgari ücret (1.071,00 TL) + %22,5 SGK iþveren oranýnýn 30'a bölünmek suretiyle 43,73 TL olarak hesaplama yapýldýðý ve araç birim maliyetine bu tutarýn dahil edildiði görülmüþtür.
Ýhale sürecinde yaklaþýk maliyete yönelik komisyon tarafýndan yapýlan hesaplamanýn idarece ihalenin baþlangýcýnda yapýlan yaklaþýk maliyet hesaplama yönteminden oldukça farklý olmasý ve ihale onay belgesi eki Yaklaþýk Maliyet Hesap Cetvelinin ilk halinin dosya kapsamýnda bulunmamasý, ihale komisyonu ara kararý ekinde yaklaþýk maliyetin diðer kalemlerine iliþkin piyasa araþtýrmasýna dair belgeler bulunmasý sebebiyle 25/07/2014 tarihli yazýmýzla idareden konuya iliþkin bilgi ve belge talep edilmiþtir. Ýdarenin 31/07/2014 tarih ve 42730 sayýlý cevabi yazýsý ekinde yalnýzca 43,73 TL'lik birim fiyatýn hangi þekilde hesaplandýðýný gösterir bir tablonun verildiði ve ihale dosyasýnda mevcut birim fiyat analiz tablosunun tekrar gönderildiði görülmüþtür.
Yapýlan incelemede, idarece yaklaþýk maliyet hesabýnda 43,73 TL'lik (%3 dahil 45,04 TL) þoför birim fiyatý aracýn bir tam seferlik birim maliyetine dahil edilmiþ olup, aracýn günde üç sefer yapacaðý dikkate alýndýðýnda, þoför için bir günde üç yevmiye hesaplandýðý ortaya çýkmaktadýr. Buna göre 45,04 * 3021 (yaklaþýk maliyet hesabýnda bu sayý 3021 olarak esas alýnmýþtýr ancak ihale dokümanýna göre 2.928'dir) =136.065,84 TL idarece hesaplanan maliyet olup, bu tutarýn ihale komisyonu tarafýndan bilahare ihale tarihinde geçerli aylýk ücret tutarýnýn iþin süresi 32 ay (960 gün) ile çarpýlmasý sonucunda 43.242,88 TL olarak hesaplandýðý anlaþýlmýþtýr.
Bununla birlikte ihale komisyonu tarafýndan yapýlan iþlem incelendiðinde, sürücü ücretine matuf olarak yapýldýðý gerekçelendirilen iþlemin sürücü kalemine iliþkin bir düzeltme kapsamýný aþýp maliyetin yeniden hesaplanmasý þeklinde tezahür ettiði görülmektedir.
Yaklaþýk maliyet hesabýnda, aracýn bir sefere ait hesaplanan birim maliyeti, odadan alýnan birim fiyat ve devam eden sözleþmedeki birim fiyatýn aritmetik ortalamasý alýnmak suretiyle (93,00 TL) oluþturulmuþ ve bulunan bu birim fiyat toplam sefer sayýsý olan 3021 ile çarpýlarak isteklilere ilk oturumda açýklanan ihale konusu iþe ait 280.953,00 TL'lik toplam yaklaþýk maliyete ulaþýlmýþtýr. Halbuki ihale komisyonu ara kararý ekindeki cetvel incelendiðinde, maliyet kalemleri km baþýna deðil ayrý ayrý gösterilmiþ, bu baðlamda aracýn iþ süresince yapacaðý toplam sefer sayýsý 2.928 olarak esas alýnarak toplam yakýt gideri, sürücü ücreti, MTV, sigorta, muayene, egzoz emisyon, akü, yedek parça, lastik, periyodik bakým gibi kalemler ayrý ayrý hesaplanarak 148.741,89 TL karsýz yaklaþýk maliyete ulaþýlmýþtýr.
Ýhale komisyonu ara kararý ekindeki cetvel incelendiðinde, maliyet kalemlerini oluþturan tutarlarýn bir kýsmýnýn eke konulan ve 03/06/2014 tarihlerini taþýyan dayanak çýktýlardaki tutarlarý ihtiva ettiði, sözgelimi yaklaþýk maliyet hesabýnda Ýstanbul akaryakýt birim fiyatlarý esas alýnýrken burada Bafra birim fiyatlarýna göre hesaplama yapýldýðý, kasko bedeli için ekte yer alan geniþletilmiþ kasko zeyilnamesi üzerinde 3.963,00 TL'lik bir hesap yapýlarak cetvele dahil edildiði, akü için çýktýda yer alan 259,00 TL'lik fiyatýn esas alýndýðý görülmekte; bir kýsým kalemlere ait maliyetin de hangi þekilde hesaplandýðý anlaþýlamamaktadýr. Diðer taraftan idarece hazýrlanan ve dosyada tüm dayanaklarý bulunmayan bu giderler için "Ýþletme Gideri" baþlýðý altýnda 16.000,00 TL'lik tek bir gider kalemi hesaplandýðý ve bunun bir tam sefer ücretine indirgenerek (16.000/3021=5,30TL) maliyete dahil edildiði görülmektedir. Ýhale komisyonu tarafýndan hazýrlanan yaklaþýk maliyet cetvelinde söz konusu giderlere iliþkin maliyet kalemleri toplandýðýnda ulaþýlan tutar ise 22.988,72 TL'dir.
Ýdarece hesaplanan yaklaþýk maliyette dikkat çeken bir diðer husus toplam sefer sayýsýdýr. Yaklaþýk maliyet hesabýnda aracýn toplam 3021 sefer yapacaðý belirlenmiþ ve hesaplamalar buna göre yapýlmýþtýr. Halbuki ihaleye ait Ýdari ve Teknik þžartnamelerde toplam sefer sayýsý 2928 olarak tayin edilmiþtir. Ýhale komisyonu tarafýndan yapýlan hesaplamada da bu rakam esas alýnmýþtýr.
4734 sayýlý Kanun'un "Temel ilkeler" baþlýklý 5'inci maddesinde, idarelerin, bu Kanuna göre yapýlacak ihalelerde; saydamlýðý, rekabeti, eþit muameleyi, güvenirliði, gizliliði, kamuoyu denetimini, ihtiyaçlarýn uygun þartlarla ve zamanýnda karþýlanmasýný ve kaynaklarýn verimli kullanýlmasýný saðlamakla sorumlu olduðu; "Yaklaþýk maliyet" baþlýklý 9'uncu maddesinde mal veya hizmet alýmlarý ile yapým iþlerinin ihalesi yapýlmadan önce idarece, her türlü fiyat araþtýrmasý yapýlarak katma deðer vergisi hariç olmak üzere yaklaþýk maliyetin belirleneceði ve dayanaklarýyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterileceði hüküm altýndadýr.
Hizmet Alýmý Ýhaleleri Uygulama Yönetmeliði’nin "Yaklaþýk maliyete iliþkin ilkeler" baþlýklý 7'nci maddesinde;
"(1) Ýdare tarafýndan, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ayrýntýlý fiyat ve gerektiðinde miktar araþtýrmasý yapýlmak suretiyle ihale konusu iþin KDV hariç yaklaþýk maliyeti hesaplanýr ve dayanaklarý ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.
(2) Ön ilan yayýmlanmadan önce tahmini alým miktarý esas alýnarak hesaplanan yaklaþýk maliyet, ihale veya ön yeterlik ilaný öncesi alým miktarý ve diðer hususlar göz önünde bulundurularak yeniden hesaplanabilir.
(3) Ýhale konusu iþin bir kýsmýna teklif verilmesinin mümkün olduðu hallerde, yaklaþýk maliyet her bir kýsým için ayrý ayrý olmak üzere iþin tamamý dikkate alýnarak hesaplanýr.
(4) Ýhale konusu iþte kullanýlacak malzeme, araç, teçhizat, makine ve ekipman gibi unsurlarýn idare tarafýndan verilmesi durumunda; yaklaþýk maliyet, bu unsurlarýn bedeli hariç tutularak hesaplanýr ve bu unsurlarýn listesi yaklaþýk maliyet hesap cetvelinin ekine konulur.
(5) Ýhale komisyonu tarafýndan yaklaþýk maliyet teklif fiyatlarý ile birlikte açýklanýr. Pazarlýk usulü ile yapýlan ihalede ise yaklaþýk maliyet, son yazýlý fiyat teklifleri ile birlikte açýklanýr. Bu aþamadan önce yaklaþýk maliyet açýklanamaz ve ilan edilemez.
(6) Yaklaþýk maliyetin idarelerce hesaplanmasý esastýr. Ancak, iþin özelliðinden dolayý, idarelerce hazýrlanmasýnýn mümkün olmamasý sebebiyle teknik þartnamenin danýþmanlýk hizmeti alýnarak hazýrlatýlmasý durumunda, bu kapsamda yaklaþýk maliyet de ayný danýþmanlýk hizmet sunucusuna hesaplatýlabilir.",
"Yaklaþýk maliyetin hesaplanmasýna esas miktar ve fiyatlarýn tespiti" baþlýklý 8'inci maddesinde,
"(1) Ýdareler, yaklaþýk maliyetin hesaplanabilmesi için öncelikle ihale konusu hizmeti oluþturan iþ kalemlerini veya gruplarýný ve bunlara iliþkin miktarlarý tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafýndan gerek duyulduðunda, aþaðýda belirtilen esas ve usuller çerçevesinde miktar araþtýrmasý da yapýlabilir.
(2) Yaklaþýk maliyete iliþkin fiyatlarýn tespitinde;
a) Kamu kurum ve kuruluþlarýnca iþin niteliðine göre belirlenmiþ fiyatlar,
b) Ýhaleyi yapan idare veya diðer idarelerce gerçekleþtirilmiþ ayný veya benzer iþlerdeki fiyatlar,
c) Ýlgili odalarca belirlenmiþ fiyatlar,
ç) Ýhale konusu iþi oluþturan iþ kalemlerine veya gruplarýna iliþkin olarak piyasadan yapýlacak fiyat araþtýrmasý kapsamýnda elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalamasý alýnmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkiþi ve ekspertizlerden soruþturularak oluþturulan fiyatlar,
d) Ýhale konusu iþe iliþkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarýnda ve/veya Saðlýk Uygulama Tebliðinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklý nitelikteki diðer giderler indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar,
Esas alýnýr.
(3) Ýdareler yaklaþýk maliyete iliþkin fiyatlarýn tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyatlarýn birini, birkaçýný veya tamamýný herhangi bir öncelik sýrasý olmaksýzýn kullanabilirler.
(4) Fiyat araþtýrmasý için yapýlan çalýþmalarda fiyat sorulacak kiþi ve kuruluþlara yazýlan yazýda fiyatý tespit edilecek iþ grubu veya iþ kaleminin ayrýntýlý özelliklerine yer verilir. Fiyat istenecek kiþi ve kuruluþlara ayný koþullarý taþýyan yazýlarla baþvurulur ve fiyatlar KDV hariç istenir. Ýstenen özellikleri taþýmayan veya gerçek piyasa rayiçlerini yansýtmadýðý düþünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar deðerlendirmeye alýnmaz ve buna iliþkin gerekçeler yaklaþýk maliyet hesap cetvelinde gösterilir.
(5) Özelliði bulunan hizmet alýmlarýnda; önceki yýllarda bitirilmiþ benzer nitelikteki iþlerde oluþan fiyatlarýn piyasa fiyatlarý ile karþýlaþtýrýlmasý suretiyle bulunan fiyatlar veya benzer nitelikteki hizmetlerde uzmanlýk ve deneyimini kanýtlamýþ kamu ve özel sektör kuruluþlarý ile gerçek kiþilerden soruþturularak oluþturulan fiyatlar kullanýlabilir. Yapýlan her türlü araþtýrmaya raðmen fiyatýn tespit edilemediði veya tespit edilen fiyatlarýn rayiçleri yansýtmadýðýnýn anlaþýldýðý durumlarda; idarece re'sen fiyat belirlenir ve gerekçesi yaklaþýk maliyet hesap cetvelinde gösterilir.",
"Yaklaþýk maliyetin hesaplanmasý ve güncellenmesi" baþlýklý 9'uncu maddesinde,
"(1) Birim fiyat üzerinden teklif alýnan ihalelerde;
a) Her bir iþ kaleminin miktarýný ve gerçekleþtirilmesine iliþkin þartlarý gösteren bir cetvel hazýrlanýr. Bu cetvelde her bir iþ kaleminin adý, birimi, birim fiyatý ve bu fiyata dahil olan maliyetler ile varsa diðer unsurlar gösterilir.
b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iþ kalemi ile ilgili bütün unsurlarý içerecek þekilde düzenlenir ve bu iþ kalemine dahil olmayan baþka giderler öngörülmez.
(2) Götürü bedel üzerinden teklif alýnan ihalelerde, iþin gerçekleþtirilmesine iliþkin þartlarý gösteren bir cetvel hazýrlanýr. Bu cetvelde iþçilik ile varsa malzeme, ekipman ve diðer unsurlar için belirlenen fiyatlar ve bu fiyata dahil olan maliyetler gösterilir.
(3) Hizmetin gerçekleþtirilmesi için gerekli olan iþ kalemlerine veya iþ gruplarýna iliþkin miktarlarýn tespit edilen fiyatlarla çarpýmý sonucu bulunan tutarlarýn toplanmasý ile elde edilen genel toplam tutar, sözleþme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara iþin niteliði dikkate alýnarak % 20 oranýný geçmemek üzere yüklenici kârý eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleþme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaþýk maliyet hesaplanýr. Buna iliþkin hesap cetveli hazýrlayanlarca imzalandýktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. (Ek 16/7/2011-27996 R.G./1. md.) Yüklenici için öngörülen kar tutarýnýn bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.
(4) Yaklaþýk maliyetin, hesaplandýðý tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliðini kaybettiði durumlarda, iþi oluþturan unsurlara iliþkin maliyetler idarelerce, Türkiye Ýstatistik Kurumu aylýk ÜFE Genel Endeksi (2003=100 Üretici Fiyatlarý Endeksi G satýrýndaki endeks) üzerinden güncellenir.
(5) Asgari ücret ve diðer iþçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatýndan kaynaklanan deðiþiklikler nedeniyle yaklaþýk maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede deðiþikliðe uðradýðýnýn belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu tarafýndan, bu maliyetler dikkate alýnarak yaklaþýk maliyet güncellenir."
Hükümleri yer almaktadýr.
Yine Kamu Ýhale Genel Tebliði'nin "Yaklaþýk maliyetin üzerindeki teklifler" 16.3'üncü maddesinde,
"16.3.1. Yaklaþýk maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip edilemeyeceði hususunda tereddütler olduðu anlaþýlmaktadýr. Ýhale komisyonu;
a) Yaklaþýk maliyet hesaplanýrken deðerlendirilmeyen her hangi bir husus olup olmadýðýný,
b) Yaklaþýk maliyet güncellenerek tespit edilmiþse, güncellemenin doðru yapýlýp yapýlmadýðýný,
c) Verilen teklif fiyatlarýnýn piyasa rayiç fiyatlarýný yansýtýp yansýtmadýðýný,
Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaþýk maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarýný uygun bulmasý halinde ekonomik açýdan en avantajlý teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarýný uygun bulmamasý halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.
16.3.2. Yaklaþýk maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte görülmesi halinde idarenin ek ödeneðinin bulunmasý veya ilgili mali mevzuatý gereði ödenek aktarýmýnýn mümkün olmasý durumlarýnda teklifler kamu yararý ve hizmet gerekleri de dikkate alýnarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir." açýklamalarý yer almaktadýr.
Yukarýda aktarýlan mevzuat hükümleri uyarýnca, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, Uygulama Yönetmeliði'nde belirlenen esas ve usullere göre hesaplanan yaklaþýk maliyetin dayanaklarý ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterileceði, hesaplanan yaklaþýk maliyetin ön ilan yayýmlanmadan önce tahmini alým miktarý esas alýnarak, ihale veya ön yeterlik ilaný öncesi alým miktarý ve diðer hususlar göz önünde bulundurularak yeniden hesaplanabileceði, yaklaþýk maliyetin idarelerce hesaplanmasýnýn esas olduðu, idarelerce tespit edilen ihale konusu hizmeti oluþturan iþ kalemleri veya gruplarý ve bunlara iliþkin miktarlar ile fiyatlarýn çarpýmý sonucu bulunan tutarlarýn toplanmasý ile elde edilen genel toplam tutarýn, sözleþme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirleneceði, bulunan bu tutara iþin niteliði dikkate alýnarak % 20 oranýný geçmemek üzere yüklenici kârý ekleneceði, bu tutarýn, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleþme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaþýk maliyetin hesaplanacaðý ve buna iliþkin hesap cetveli hazýrlayanlarca imzalandýktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulacaðý anlaþýlmaktadýr.
Ayný Yönetmelik'te yaklaþýk maliyetin, hesaplandýðý tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliðini kaybettiði durumlarda, iþi oluþturan unsurlara iliþkin maliyetlerin idarelerce, Türkiye Ýstatistik Kurumu aylýk ÜFE Genel Endeksi (2003=100 Üretici Fiyatlarý Endeksi G satýrýndaki endeks) üzerinden güncellenmesine yahut asgari ücret ve diðer iþçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatýndan kaynaklanan deðiþiklikler nedeniyle yaklaþýk maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede deðiþikliðe uðradýðýnýn belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu tarafýndan, bu maliyetlerin dikkate alýnarak yaklaþýk maliyetin güncellenmesine imkan tanýnmaktadýr.
Kamu ihale mevzuatýnda yaklaþýk maliyet hesabýnýn usul ve esaslarý ayrýntýlý þekilde düzenlemiþ olup, idarece hesaplanan yaklaþýk maliyetin yeniden hesaplanmasý veya güncellenmesi Yönetmelik'te yazýlý haller ile sýnýrlý tutulmuþtur. Mevzuatta ihale komisyonunun yaklaþýk maliyetin güncellenmesine iliþkin yetkisi asgari ücret ve diðer iþçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatýndan kaynaklanan deðiþiklikler nedeniyle yaklaþýk maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede deðiþikliðe uðradýðýnýn belirlenmesi durumu ile sýnýrlý tutulmuþ olup, ihale komisyonuna yaklaþýk maliyeti deðiþtirme, yeniden hesaplama veya önemli ölçüde deðiþikliðe uðratacak tasarruflarda bulunma yetkisi verilmemiþtir. Teblið'de açýklanan yetki ise yaklaþýk maliyet hesaplanýrken deðerlendirilmeyen herhangi bir husus olup olmadýðý, yaklaþýk maliyet güncellenerek tespit edilmiþse, güncellemenin doðru yapýlýp yapýlmadýðý ve verilen teklif fiyatlarýnýn piyasa rayiç fiyatlarýný yansýtýp yansýtmadýðý hususlarýnýn sorgulanmasý suretiyle verilen teklifleri yaklaþýk maliyete göre mukayese etme ve bütçe ödeneklerini göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarýnýn uygun bulunmasý halinde ekonomik açýdan en avantajlý teklifi ve varsa ikinci teklifi belirleme veya verilen teklif fiyatlarýnýn uygun bulunmamasý halinde ihalenin iptaline karar verme þeklinde bir takdir yetkisi olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Bu durumda ihale komisyonu tarafýndan tekliflerin alýnmasýndan sonra yaklaþýk maliyet kalemlerinin yeniden hesaplanmasý yoluyla deðiþtirilmesine matuf bir yetkisi bulunmadýðýndan, ihale komisyonu tarafýndan yapýlan iþlemin mevzuata aykýrý olduðu sonucuna varýlmaktadýr.
Diðer taraftan ihale komisyonunun iþlemine gerekçe gösterilen "çalýþtýrýlacak þoför için iþçilik maliyetinin sehven yanlýþ hesaplandýðý görülmüþ, þoför maliyeti 43.242,88 TL olmasý gerekirken 132.108,33 TL olarak hesaplandýðý" gerekçesine göre, idarece hesaplanan yaklaþýk maliyette dikkate alýnan þoför birim maliyeti 3'e bölündüðünde (43,73/3=14,58 TL) bulunan tutar ve ihale dokümanýnda yer alan toplam 2928 sefer sayýsý dikkate alýnarak karsýz yaklaþýk maliyetin tespitinin mümkün olduðu, idarenin hesabý esas alýnarak,
· Bir tam seferin yakýt maliyeti : 27,07 TL
· Ýþletme gideri (16.000/2.928) : 5,46 TL
· Sürücü ücreti (43,73/3) : 14,58 TL
· Ara Toplam : 47,11 TL
· %10 firma karý : 4,71 TL
· %3 Sözleþme gideri : 1,41 TL
· Bir tam sefer maliyeti 53,23 TL
þžeklinde bir tam sefer maliyetine ulaþýldýðý, buna göre idarenin birim fiyatýndan 4,71 TL yüklenici karý ve devam eden sözleþme ile odadan alýnan birim fiyatlarýndan Hizmet Alýmý Ýhaleleri Uygulama Yönetmeliði'nde öngörülen azami kar oraný (%20) düþüldüðünde ulaþýlan fiyat ortalamasýnýn (48,52+80,00+80,83)/3=69,78 TL olduðu, birim maliyetin toplam sefer sayýsý ile çarpýlmasý sonucunda 69,78*2928= 204.315,84 TL karsýz yaklaþýk maliyete ulaþýlmaktadýr.
Yapýlan inceleme sonucunda, yukarýda hesaplanan kar hariç yaklaþýk maliyetin altýnda teklif sunan Altýnok Otomotiv ve Turizm Tic. Ltd. þžti., Tamer-Tur Turizm Uluslar Arasý Taþýmacýlýk Petrol Ürünleri Tarým ve Gýda Ürünleri Orman Ürünleri Hayvancýlýk Tekstil Otomotiv San. ve Tic. Ltd. þžti. ve Kanarya Tur Tekstil Turizm Otomotiv Temizlik Hizmetleri Ýthalat Ýhracat San. ve Tic. Ltd. þžti.'nin tekliflerinin aþýrý düþük teklif sorgulamasýna tabi tutulmasý gerektiði sonucuna varýlmýþtýr.<
|
