İdarenin muhasebe işleri, hizmet alım ihalesi ile mali müşavire gördürülmesi kamu zararı oluşturur mu? (Sayıştay)

Karar

-KARAR-

 Sayıştay D:8

Tut no:6473

T: 15.09.2009

“… Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK)'nun muhasebe işlemlerini düzenlenen sözleşmeye dayanarak serbest muhasebeci mali müşavir ve   beraberindeki iki personel eliyle gördürdüğü tespit edilmiştir.     Türk Akreditasyon Kurumu, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli II Sayılı Cetvelde B) Özel Bütçeli Diğer İdarelerin 17 nci sırasında yer alan, merkezi yönetim kapsamındaki bir kamu idaresidir. Türk Akreditasyon kurumunun da içerisinde bulunduğu kamu idarelerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerinin 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilen personel eliyle yürütülmesi gerekmektedir.

 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “İstihdam ş�ekilleriâ€� başlıklı 4 üncü maddesinde aynen:

 â€œKamu hizmetleri; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle gördürülür.

 …â€�   denilmektedir.

 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumluluklarıâ€� başlıklı 61 inci maddesinde ise aynen:

 â€œMuhasebe hizmeti; gelirlerin ve alacakların tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanması işlemleridir. Bu işlemleri yürütenler muhasebe yetkilisidir. Memuriyet kadro ve unvanlarının muhasebe yetkilisi niteliğine etkisi yoktur.   Muhasebe yetkilisi, bu hizmetlerin yapılmasından ve muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından sorumludur. 9.12.1994 tarihli ve 4059 sayılı Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin muhasebe hizmetleri Maliye Bakanlığınca yürütülür. Muhasebe yetkilileri gerekli bilgi ve raporları düzenli olarak kamu idarelerine verirler.   …â€�   denilmektedir.

 Aynı kanunun 5 inci geçici maddesinde;

 â€œKamu idarelerinde muhasebe yetkilisi görevini yürütmek üzere üçüncü fıkraya göre sertifika almış olanlar arasından muhasebe yetkilisi atanması esastır. Bu şekilde sertifika almış olanlardan atama

yapılamaması halinde, Maliye Bakanlığınca sertifika almış muhasebe yetkilisi atama zorunluluğu getirilinceye kadar, Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde Maliye Bakanlığı, diğer kamu idarelerinde üst yöneticiler tarafından belirlenen kişiler muhasebe hizmetlerini yapmak üzere görevlendirilir.â€� denilmektedir.

 Söz konusu kanun hükümlerinde muhasebe hizmetlerini yapmaya yetkili olanların kimler olduğu ifade edilmiştir. TÜRKAK genel yönetim kapsamındaki özel bütçeli kamu idareleri arasında yer aldığından kurumun muhasebe işlerini yürütecek muhasebe yetkilisi ve diğer personelin üst yönetici tarafından kurum personeli arasından belirlenmesi gerekmektedir. Söz konusu işlerin hizmet alımı yöntemiyle ve sözleşme düzenlemek suretiyle kurum personeli olmayan kişilere yaptırılması mümkün değildir.

 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun “Mesleğin Konusuâ€� başlıklı 2 nci maddesinde:   “Madde 2 – A) Muhasebecilik ve mali müşavirlik mesleğinin konusu:

Gerçek ve tüzelkişilere ait teşebbüs ve işletmelerin;

 a) Genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince, defterlerini tutmak, bilanço, kar-zarar tablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmak.

 b) Muhasebe sistemlerini kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konularda müşavirlik yapmak.

 c) Yukarıdaki bentte yazılı konularda, belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil, denetim yapmak, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkişilik ve benzeri işleri yapmak.   Yukarıda sayılan işleri; bir işyerine bağlı olmaksızın yapanlara serbest muhasebeci mali müşavir denir.   …â€�   denilmektedir.

Söz konusu yasa hükmünden serbest muhasebeci mali müşavirin ancak gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin muhasebe ile ilgili faaliyet ve işlemlerini yapabileceği görülmektedir. Oysa TÜRKAK herhangi bir teşebbüs ya da işletme değil genel yönetim kapsamındaki özel bütçeli bir kamu idaresidir. Dolayısıyla muhasebe işlemlerini serbest muhasebeci mali müşavir eliyle gördürmesi mümkün değildir. …

 Yukarıda belirtilen yasal hükümler ve açıklamalar çerçevesinde genel idare esaslarına göre kurumun asli ve sürekli hizmetlerinden olan muhasebe hizmetlerinin üst yönetici tarafından kurum personeli arasından belirlenecek personelce yürütülmesi gerekirken bunun yerine kurum personeli olmayan serbest muhasebeci mali müşavir ve beraberindeki iki personel eliyle yürütülmesi ve bunlara ödeme yapılması sonucu oluşan … kamu zararının …â€� sorumlular ödettirilmesine karar verildi.