Uzun yıllardır faaliyet gösteren akaryakıt ve lpg istasyonun kullanım koşullarının uygun olmadığı gerekçesi ile lisansının iptali hk.

Karar

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2021/393 E.  ,  2022/3017 K.

 

 

T.C.

 

D A N I Ş T A Y

 

ONÜÇÜNCÜ DAİRE

 

Esas No:2021/393

 

Karar No:2022/3017

 

TEMYİZ EDENLER : 1. (DAVALI) … Kurumu

 

VEKİLİ : Av. …- Av. …

 

: 2. (DAVALI YANINDA MÜDAHİL) … Mühendislik İnşaat Akaryakıt A.Ş.

 

VEKİLİ : Av. …

 

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Mühendislik Sanayi Ticaret Ltd. Şti.

 

VEKİLİ : Av. …

 

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K: sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

 

YARGILAMA SÜRECİ :

 

Dava konusu istem: Davalı idare yanında müdahil şirkete (…) verilen … tarih ve … sayılı LPG otogaz bayilik lisansının asgari mesafe şartını sağlamadığından bahisle iptal edilmesi için yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı … Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.

 

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacı şirketin … Mahallesinde (… ada, … pafta, … nolu parsel) … tarih ve … sayılı LPG bayilik lisansı ile LPG istasyonu işlettiği, aynı Mahallede (… ada, … pafta, … nolu parsel) LPG istasyonu işleten …'ın, 10/03/2006 tarihli dosya ile Kuruma LPG (Otogaz) Bayilik Lisansı başvurusunda bulunduğu ve lisans başvuru dosyasında yapılan inceleme sonucunda Sivas Belediyesi tarafından düzenlenen ... tarih ve ... nolu LPG ibaresi yer alan yapı ruhsatına istinaden ve … tarih ve … sayılı Kurul Kararı çerçevesinde anılan şirkete … tarih ve … sayılı LPG (Otogaz) Bayilik Lisansı verildiği, bunun üzerine davacı şirket tarafından, …'a verilen … tarih ve … sayılı LPG otogaz bayilik lisansının asgari mesafe şartları dikkate alınmaksızın verildiği gerekçesiyle iptal edilmesi için davalı Kuruma başvurulduğu, başvurunun … tarih ve … sayılı işlemle reddedilmesi üzerine açılan davada, ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verildiği, Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin 30/09/2015 tarih ve E:2014/1696, K.2015/3255 sayılı kararıyla eksik inceleme nedeniyle söz konusu kararının bozulduğu, bu kez … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla davanın tekrar süre aşımı nedeniyle reddine karar verildiği, Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin 09/04/2018 tarih ve E:2016/2979, K.2018/1297 sayılı kararıyla davada süre aşımı bulunmadığı gerekçesiyle Mahkeme kararının tekrar bozulduğu, ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… sayılı kararıyla dava konusu işlemin Kurul tarafından tesis edilmesi gerekirken Daire Başkanlığı'nca tesis edilmesi nedeniyle yetki unsuru yönünden yürütmesinin durdurulduğu ve … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla iptal edildiği,

 

Yürütmenin durdurulması kararı üzerine …'a verilen … tarih ve … sayılı LPG otogaz bayilik lisansının iptal edilmesi için yapılan başvurunun … tarih ve … sayılı Kurul kararı ile reddedildiği ve davacı şirket tarafından, işlettiği LPG istasyonu ile …'ın işlettiği LPG istasyonu arasındaki mesafenin asgari mesafe kuralına uymadığı gerekçesiyle anılan işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı,

 

Akaryakıt ve LPG istasyonları arasındaki mesafelerin aynı yönde olmak üzere şehirler arası yollarda on kilometre, şehir içi yollarda bir kilometreden az olamayacağı, lisans başvuruları için yapı ruhsatına dayalı olarak muafiyet sağlayan Kurul kararının ve asgari mesafe şartının aranmayacağına ilişkin diğer Kurul kararlarının; Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce yasal dayanağı olmadığı gerekçesiyle yürütmesinin durdurulması nedeniyle Kurul'un sonraki kararlarıyla yürürlükten kaldırıldığı ve lisans verilen yer için düzenlenen yapı ruhsatının bu yer için lisans verilmesine dayanak teşkil etmeyeceği, yasal dayanağı bulunmayan uygulamalar için kazanılmış hakkın varlığından da söz edilemeyeceği, ayrıca verilen yürütmenin durdurulması kararının yerine getirilme zorunluluğu ve yargı kararlarının etkisizleştirilmemesi hususu göz önüne alındığında olayda müesses durumun şartlarının da oluşmadığı anlaşıldığından, ...'a asgari mesafe şartları dikkate alınmaksızın verilen 26/05/2006 tarih ve 3389 sayılı LPG otogaz bayilik lisansında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

 

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

 

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, usule ilişkin olarak, harçtan muaf oldukları hâlde Mahkeme kararında harca hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğu, esasa ilişkin olarak ise, müdahile verilen lisansın … tarih ve … sayılı Kurul kararına istinaden verildiği, her ne kadar 30/07/2009 tarihinde söz konusu karar kaldırılmış ise de, işlem tarihinde yürürlükte olduğu, ilgili düzenlemenin amacının geçiş sürecinde yürürlükteki diğer mevzuat kapsamında ruhsat almış/faaliyete başlamış girişimcilerin mağduriyet yaşamasının önüne geçmek olduğu, Kurul'un … tarih ve … sayılı kararı hakkında Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce yürütmeyi durdurma kararı verilmiş ise de nihai karar verilmediği, söz konusu dava henüz sonuçlanmadan … tarih ve … sayılı Kurul kararının kaldırıldığı, netice itibarıyla dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu, temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

 

Davalı idare yanında müdahil tarafından, usule ilişkin olarak, davanın süresinde olmadığı, esasa ilişkin olarak ise, kendilerine verilen … tarih ve … sayılı LPG (Otogaz) Bayilik Lisansı'nın hukuka uygun olduğu, işlem tarihinde … tarih ve … sayılı Kurul kararının yürürlükte olduğu, Danıştay 13. Dairesi'nin E:2008/10927 sayılı dosyasında verilen yürütmenin durdurulması kararının LPG piyasasına ilişkin olmadığı, … tarih ve … sayılı Kurul kararına ilişkin açılmış bir dava veya verilmiş bir karar bulunmadığı, ilgili kararın bilahare kaldırılmış olmasının aldıkları lisansı geçersiz hâle getirmeyeceği ileri sürülmektedir.

 

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 8. maddesinin 4. fıkrası uyarınca şehir içinde akaryakıt ve LPG istasyonları arasındaki mesafenin bir kilometreden az olmayacağı, bu düzenlemeye istisna getiren muhtelif Kurul kararlarının hukuka aykırı olduğu hususunda Danıştay Onüçüncü Dairesi tarafından verilen kararlar sonrasında, söz konusu düzenlemelerin davalı idare tarafından kaldırıldığı, kendileri tarafından 2000 yılından bu yana LPG satışı yapıldığı, 13/03/1997 tarihinde yapı kullanma ruhsatı aldıkları, 12/11/1996 tarihinde geçiş yolu izin belgesi ve nihayet 23/03/2006 tarihinde Bayilik Lisansı aldıkları, oysa müdahil şirket tarafından kendilerinden sonra 26/05/2006 tarihinde lisans alındığı, ilgili Danıştay kararları uyarınca 01/01/2005 öncesinde yapı ruhsatı alınmış olmasının asgari mesafe şartını ortadan kaldırmayacağı, Mahkeme kararının onanması gerektiği ileri sürülmektedir.

 

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

 

TÜRK MİLLETİ ADINA

 

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

 

İNCELEME VE GEREKÇE:

ESAS YÖNÜNDEN:

 

 

MADDİ OLAY :

 

… tarih ve … sayılı Kurul kararıyla, "Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasasında Lisans Başvurusu ve Bildirim Açıklamaları" kabul edilmiş, söz konusu Karar ekindeki Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Lisans Başvurusu ve Bildirim Açıklamaları Bölüm 1- "BAŞVURU DİLEKÇESİ EKLERİ" tablosundaki (3) numaralı dipnot ile; "İmar Kanunu hükümlerine göre 01/01/2015 tarihinden önce akaryakıt veya LPG istasyonu olarak tanzim edilmiş yerler için halen geçerli olan inşaat ruhsatı veya yapı kullanma ruhsatına sahip kişilerin yapacakları bayilik lisansı başvurularında asgari mesafe tespit tutanağı istenmemesi" açıklaması yer almış, … tarih ve … saylılı Kurul kararıyla "… tarihli ve … sayılı Karar eki olan Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Lisans Başvurusu ve Bildirim Açıklamaları Bölüm 1- "BAŞVURU DİLEKÇESİ EKLERİ" tablosundaki (3) numarılı dipnotun; "(3) İmar Kanunu hükümlerine göre imar planında 01/01/2005 tarihinden önce LPG İstasyonu alanı olarak tanzim edilmiş yerler için yapılan başvurularda aranmaz." şeklinde değiştirilmesine" karar verilmiş, … tarih ve … sayılı Kurul kararıyla ise, "… tarihli ve … sayılı Karar Eki olan Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Lisans Başvurusu ve Bildirim Açıklamaları Bölüm 1- "BAŞVURU DİLEKÇESİ EKLERİ" tablosundaki (3) numaralı dipnotun; "(3) 01/01/2015 tarihinden önce; İmar Kanunu hükümlerine göre imar planına "LPG Otogaz İstasyonu" alanı olarak işlenmiş veya geçerli inşaat ruhsatı veya yapı kullanım ruhsatı olan yerler için, kişilerin yapacakları başvurularda aranmaz." şeklinde değiştirilmesine" karar verilmiştir.

 

Öte yandan, Kurul'un … tarih ve … sayılı kararıyla, "İmar Kanunu hükümlerine göre 01/01/2005 tarihinden önce "Akaryakıt İstasyonu" olarak tanzim edilmiş yerler için hâlen geçerli olan inşaat ruhsatı veya yapı kullanma ruhsatına sahip kişilerin yapacakları başvurularda asgari mesafe şartının aranmayacağına" karar verilmiş olmakla birlikte, Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin 09/03/2009 tarih ve E:2008/10927 sayılı kararıyla, düzenleyici bir idarî işlem niteliğinde olan imar planında taşınmazın akaryakıt istasyonu alanı olarak ayrılması, inşaat ruhsatı veya yapı kullanma izni alınması hâlleri, bu yer için 5015 sayılı Kanun'un 8. maddesinde öngörülen asgari mesafe gerekliliğini ortadan kaldırmayacağından, lisans başvuruları için imar planına, inşaat ruhsatına veya yapı kullanma ruhsatına dayalı olarak muafiyet sağlayan söz konusu düzenlemenin dayanağı yasal düzenlemeyi aşar nitelikte olduğu gerekçesiyle anılan Kurul kararının yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiş; bunun üzerine 30/07/2009 tarih ve 2194 sayılı Kurul kararıyla da, 01/01/2005 tarihinden önce İmar Kanunu hükümlerine göre imar planına "LPG Otogaz İstasyonu" alanı olarak işlenmiş veya geçerli inşaat ruhsatı veya yapı kullanım ruhsatı olan yerler için, kişilerin yapacakları başvurularda asgari mesafe tespit tutanağının aranmayacağı şeklindeki istisnalar kaldırılmıştır.

 

Davacı şirket … Mahallesinde (… ada, … pafta, … nolu parsel) … tarih ve … sayılı LPG bayilik lisansı ile LPG istasyonu işletmekte iken, aynı Mahallede komşu parselde (… ada, … pafta, … nolu parsel) LPG istasyonu işleten müdahil … da 10/03/2006 tarihli dosya ile Kuruma LPG (Otogaz) Bayilik Lisansı başvurusunda bulunmuş, lisans başvuru dosyasında yapılan inceleme sonucunda Sivas Belediyesi tarafından düzenlenen … tarih ve … no'lu LPG ibaresi yer alan yapı ruhsatına istinaden ve … tarih ve … sayılı Kurul kararı çerçevesinde, müdahil şirkete … tarih ve … sayılı LPG (Otogaz) Bayilik Lisansı verilmiştir.

 

Bunun üzerine davacı şirket tarafından, …'a verilen … tarih ve … sayılı LPG otogaz bayilik lisansının asgari mesafe şartları dikkate alınmaksızın verildiği gerekçesiyle iptal edilmesi için davalı Kurum'a başvurulmuş, başvurunun … tarih ve … sayılı işlemle reddedilmesi üzerine açılan davada, Mahkeme'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiş, Dairemizin 30/09/2015 tarih ve E:2014/1696, K.2015/3255 sayılı kararıyla eksik inceleme nedeniyle Mahkeme kararı bozulmuş, bu kez Mahkeme'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla dava tekrar süre aşımı nedeniyle reddedilmiş, Dairemizin 09/04/2018 tarih ve E:2016/2979, K.2018/1297 sayılı kararıyla davada süre aşımı bulunmadığı gerekçesiyle Mahkeme kararı tekrar bozulmuş, Mahkeme'nin … tarih ve E:… sayılı kararıyla dava konusu işlemin Kurul tarafından tesis edilmesi gerekirken Daire Başkanlığı'nca tesis edilmesi nedeniyle yetki unsuru yönünden yürütmesi durdurulmuş ve işlem … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla iptal edilmiş,

 

Yürütmenin durdurulması kararı üzerine …'a verilen … tarih ve … sayılı LPG otogaz bayilik lisansının iptal edilmesi için tekrar yapılan başvurunun … tarih ve … sayılı Kurul kararı ile reddedilmesi üzerine davacı şirket tarafından, işlettiği LPG istasyonu ile …'ın işlettiği LPG istasyonu arasındaki mesafenin asgari mesafe kuralına uymadığı gerekçesiyle anılan işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

 

İLGİLİ MEVZUAT:

 

5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 2. maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde, lisans, bu Kanun'a göre gerçek ve tüzel kişilere (tüplü LPG bayileri hariç) piyasada faaliyet gösterebilmeleri için Kurul tarafından izin verildiğini gösterir belge; (ö) bendinde, otogaz istasyonu, dağıtıcı veya bunlarla tek elden satış sözleşmesi yapmış bayilerce ilgili mevzuata uygun (teknik, kalite ve güvenlik) olarak kurulup, dağıtıcının tescilli markası ve amblemi altında faaliyette bulunan ve esas itibarıyla motorlu araçların otogaz LPG, madeni yağ, temizlik ve ihtiyarî olarak bakım ile kullanıcıların, tüplü LPG hariç, diğer asgarî ihtiyaçlarını karşılayacak imkânları sunan akaryakıt istasyonu içinde veya müstakil olarak hizmet veren tesis; (ü) bendinde, kilometre tahdidi, şehir içi veya şehirler arası trafiğe açık yollarda aynı istikamette iki akaryakıt ve otogaz istasyonu arasındaki Kurul tarafından çıkarılacak yönetmelikte belirlenecek asgarî mesafe şeklinde tanımlanmış; 3. maddesinin yedinci fıkrasında, lisansın, üzerinde kayıtlı faaliyeti yapmak üzere hak sahibi kılınan gerçek veya tüzel kişi adına verileceği, lisans belgesinde, faaliyetin niteliğinin yanı sıra faaliyetin gerektirdiği tesisin türü ve coğrafi konumu, teknoloji ve miktarlar ile ilgili bilgilerin de yer alacağı; aynı maddenin onuncu fıkrasında, lisanslar ile ilgili olarak; başvuru, değerlendirme, lisans verme, lisans süresi, tadili, bedeli ile sona ermesi ve süre uzatma işlemlerine ait usul ve esasların Kurumca çıkarılacak yönetmeliklerle düzenleneceği belirtilmiş; Geçici 1. maddesinin birinci fıkrasında, Kanun'un yürürlüğe girmesinden önce; LPG dağıtım ve pazarlama şirketlerinin, mevcut mevzuat kapsamında tanınan hak ve menfaatleri ile yükümlülüklerine ilişkin hükümlerin, Kanun'da belirlenen süre ve esaslar dâhilinde faaliyeti ile ilgili lisans verilinceye kadar saklı olduğu kurala bağlanmıştır.

 

5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 8. maddesinin dördüncü fıkrasında, "... Akaryakıt ve LPG istasyonları arasındaki mesafeler, aynı yönde olmak üzere, şehirler arası yollarda on kilometreden, şehir içi yollarda bir kilometreden az olmamak üzere Kurul tarafından çıkarılacak ve 01/01/2005 tarihinde yürürlüğe girecek yönetmelikle düzenlenir." kuralına yer verilmiştir.

 

5307 sayılı Kanun'un verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin "Lisans başvurusu" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasında, "Lisans almak isteyen kişiler; lisans başvurusuna ilişkin Kurul Kararıyla belirlenen bilgi ve belgeleri ibraz etmek suretiyle Kurum'a başvurur. Lisans başvurusuna ilişkin Kurul kararı uyarınca sunulması gereken belge ve bilgiler, 31/07/2009 tarihli ve 27305 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmeliğin 8. maddesi çerçevesinde değerlendirmeye tabi tutulur ve söz konusu Yönetmeliğin 8. maddesine uygun olarak belge ve bilgi talep edilir. Talep edilen lisans kapsamında birden çok faaliyet yapılmak istenmesi halinde, başvuru dosyasında ilgili faaliyete ilişkin eklere de yer verilir." kuralına, "Mesafe Kısıtlamaları" başlıklı 37. maddesinde, "Şehir içi veya şehirlerarası trafiğe açık yollarda aynı istikamette iki akaryakıt ve/veya otogaz istasyonu arasındaki mesafe, aynı yönde olmak üzere; şehirlerarası yollarda on, şehir içi yollarda bir kilometreden az olamaz." kuralına yer verilmiştir.

 

14/09/2005 tarih ve 547/2 sayılı Kurul kararıyla, "Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasasında Lisans Başvurusu ve Bildirim Açıklamaları" kabul edilmiş, söz konusu Karar ekindeki Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Lisans Başvurusu ve Bildirim Açıklamaları Bölüm 1- "BAŞVURU DİLEKÇESİ EKLERİ" tablosundaki (3) numaralı dipnot ile, "İmar Kanunu hükümlerine göre 01/01/2015 tarihinden önce akaryakıt veya LPG istasyonu olarak tanzim edilmiş yerler için halen geçerli olan inşaat ruhsatı veya yapı kullanma ruhsatına sahip kişilerin yapacakları bayilik lisansı başvurularında asgari mesafe tespit tutanağı istenmemesi" düzenlemeleri yapılmış, 20/06/2007 tarih ve 1234-3 saylılı Kurul kararıyla, "14/09/2005 tarihli ve 547/2 sayılı Karar eki olan Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Lisans Başvurusu ve Bildirim Açıklamaları Bölüm 1- "BAŞVURU DİLEKÇESİ EKLERİ" tablosundaki (3) numarılı dipnotun, "(3) İmar Kanunu hükümlerine göre imar planında 01/01/2005 tarihinden önce LPG İstasyonu alanı olarak tanzim edilmiş yerler için yapılan başvurularda aranmaz." şeklinde değiştirilmesine karar verilmiş, 30/04/2009 tarih ve 2081 sayılı Kurul kararıyla ise, "20/06/2017 tarihli ve 1234/3 sayılı Karar Eki olan Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Lisans Başvurusu ve Bildirim Açıklamaları Bölüm 1- "BAŞVURU DİLEKÇESİ EKLERİ" tablosundaki (3) numaralı dipnotun; "(3) 01/01/2015 tarihinden önce; İmar Kanunu hükümlerine göre imar planına "LPG Otogaz İstasyonu" alanı olarak işlenmiş veya geçerli inşaat ruhsatı veya yapı kullanım ruhsatı olan yerler için, kişilerin yapacakları başvurularda aranmaz." şeklinde değiştirilmesine karar verilmiştir.

 

Öte yandan, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 25/03/2008 tarih ve 1549 sayılı kararıyla, "İmar Kanunu hükümlerine göre 01/01/2005 tarihinden önce "Akaryakıt İstasyonu" olarak tanzim edilmiş yerler için hâlen geçerli olan inşaat ruhsatı veya yapı kullanma ruhsatına sahip kişilerin yapacakları başvurularda asgari mesafe şartının aranmayacağına" karar verilmiş olmakla birlikte, Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin 09/03/2009 tarih ve E:2008/10927 sayılı kararıyla, düzenleyici bir idarî işlem niteliğinde olan imar planında taşınmazın akaryakıt istasyonu alanı olarak ayrılması, inşaat ruhsatı veya yapı kullanma izni alınması hâlleri, bu yer için 5015 sayılı Kanun'un 8. maddesinde öngörülen asgari mesafe gerekliliğini ortadan kaldırmayacağından, lisans başvuruları için imar planına, inşaat ruhsatına veya yapı kullanma ruhsatına dayalı olarak muafiyet sağlayan söz konusu düzenlemenin dayanağı yasal düzenlemeyi aşar nitelikte olduğu gerekçesiyle anılan Kurul kararının yürütmesinin durdurulmasına karar verildiği; bunun üzerine … tarih ve … sayılı Kurul kararıyla, 01/01/2005 tarihinden önce İmar Kanunu hükümlerine göre imar planına "LPG Otogaz İstasyonu" alanı olarak işlenmiş veya geçerli inşaat ruhsatı veya yapı kullanım ruhsatı olan yerler için, kişilerin yapacakları başvurularda asgari mesafe tespit tutanağının aranmayacağı şeklindeki asgari mesafe koşulundaki istisnaların kaldırıldığı görülmektedir.

 

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

 

İdarî işlemin geriye yürümemesi prensibi, genel hatları ile yapıldıkları zaman yürürlükte olan hukuk kurallarına uygun olarak yapılmış işlemleri ve yaratılmış hukukî durumları daha sonra yapılacak işlemlerle tartışmalı yaparak hukuktan beklenen güvenlikle bağdaşmaması ve zaman itibarıyla yetki prensibini çiğnemek fikirlerine dayanmaktadır. (aktaran TAN Turgut, İdari İşlemin Geri Alınması, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, 1970, s. 58).

 

Dava dosyasının incelenmesinden, davacı şirket tarafından müdahil şirkete 26/05/2006 tarihinde verilen LPG otogaz bayilik lisansının Kanun'da tanımlanan asgari mesafe koşuluna uymadığından bahisle iptalinin talep edildiği, söz konusu talebin lisansın verildiği tarihte yürürlükte olan 14/09/2005 tarih ve 547/2 sayılı Kurul kararına istinaden verildiği gerekçesiyle reddine yönelik Kurul kararının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, her ne kadar temyize konu Mahkeme kararında, lisans başvuruları için yapı ruhsatına dayalı olarak muafiyet sağlayan Kurul kararının ve asgari mesafe şartının aranmayacağına ilişkin diğer Kurul kararlarının Dairemizin verdiği yürütmenin durdurulması kararları sonrası yürürlükten kaldırıldığı, bu hâliyle lisans verilen yer için düzenlenen yapı ruhsatının bu yer için lisans verilmesine dayanak teşkil etmeyeceği, yasal dayanağı bulunmayan uygulamalar için kazanılmış hakkın varlığından da söz edilemeyeceği, ayrıca verilen yürütmenin durdurulması kararının yerine getirilme zorunluluğu ve yargı kararlarının etkisizleştirilmemesi hususu göz önüne alındığında olayda müesses durumun şartlarının da oluşmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ise de, uyuşmazlık konusu lisansın verildiği tarihte … tarih ve … sayılı Kurul kararının yürürlükte olduğu ve söz konusu lisansa dayanak Kurul kararına yönelik bir yargı kararının da bulunmadığı anlaşılmaktadır.

 

Uyuşmazlık konusu lisansın işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla Kurul tarafından usulüne uygun şekilde tesis edilmiş bir düzenleyici Kurul kararına istinaden verildiği, söz konusu düzenlemenin verdiği hukukî imkâna dayalı olarak müdahil şirket tarafından yapılan başvurunun Kurul tarafından kabul edildiği, belirtilen çerçevede, işlemin yok hükmünde olduğu, hile yahut müdahilin idareyi yanlış yönlendirmesine dayalı olarak tesis edildiği yönünde bir değerlendirme yapmanın hukûken mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.

 

Öte yandan, olayda bir açık hata bulunup bulunmadığı yönünde değerlendirme yapıldığında, açık hatanın varlığının yoruma ihtiyaç olmayacak kadar açık bir mevzuat hükmüne aykırılık ve/veya herhangi bir ek inceleme ve araştırma yapılmaksızın hukuka aykırı olduğu belirlenen işlemler ya da ilgilisinin dâhi fark edebileceği nitelikte açık hukuka aykırılıklar durumunda kabul edilebileceği, lisansa dayanak Kurul kararının lisansın verildiği tarihte yürürlükte olduğu, akaryakıt istasyonlarına yönelik benzer düzenlemelerin hukuka aykırılığı yargı merciince tespit edilse de, söz konusu kararların lisansa dayanak olan LPG otogaz istasyonlarına ilişkin Kurul kararına dair olmadığı, lisansa dayanak Kurul kararının idarece geçmişe etkili olacak şekilde geri alınmadığı, kaldırıldığı göz önünde alındığında, işlemin açık hataya dayalı olarak tesis edildiği de kabul edilemez.

 

Bu itibarla, Kurul'un imkân tanıyan düzenleyici işlemine güven duyularak, işlem tarihinde hukuka uygun olarak yürürlükte bulunan düzenleyici Kurul kararına istinaden, herhangi bir hile veyahut yanıltıcı beyan ya da idarenin açık hatası bulunmaksızın lisansın verildiği, uzun yıllar söz konusu lisans ile sektörde faaliyet gösteren müdahilin lisansının, ortaya çıkan koşullar itibarıyla, hukukî güvenlik ve istikrar ilkeleri de göz önüne alındığında iptal edilmesinin hukûken mümkün olmadığı sonucuna ulaşıldığından, dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.

 

KARAR SONUCU :

 

 

 

Açıklanan nedenlerle;

1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;

 

2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,

 

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesine, 06/07/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.

Bu sayfa 35 kez görüntülendi.