Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında düzenlenen 29.11.2019 tarihli ve 2019/138418 dosya numaralı arabuluculuk tutanağının prim alacağı yönünden iptaline karar verilmişse de, arabuluculuk anlaşma tutanağının bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiği, dosya kapsamı ile arabuluculuk tutanağının irade fesadı ile iptalini gerektirecek bir durum olmadığı gibi prim alacağı yönünden ise taraflar arasında yapılan anlaşmanın 5 inci maddesi kapsamında da belirlenen ödemenin herhangi bir nedenle asıl işverenler tarafından yapılması hâlinde asıl işverenlerin alt işverenin ilk hak ediş bedelinden veya sair her türlü teminatlarından hiçbir ihtar ve ihbara gerek olmaksızın mahsup edileceğine ilişkin hapis hakkının mevcut olduğu, asıl işverenler ve alt işverenin kendi aralarındaki anlaşma öncesinde imzaladıkları sair sözleşme hükümlerinin ve rücu haklarının saklı olduğunun belirtildiği, buna göre de prim ödemesine ilişkin asıl işverenler ile alt işveren arasındaki ihtilafın da iç ilişkilerini ilgilendirdiği ve ayrı bir hukuki uyuşmazlık konusu olabileceği, tüm bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesi gerekirken kısmen kabulünün hatalı olduğu gerekçesiyle davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurumak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
9. Hukuk Dairesi 2023/16534 E. , 2024/430 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 47. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1294 E., 2023/1387 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Anadolu 3. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/366 E., 2022/906 K.
Taraflar arasındaki arabuluculuk anlaşma belgesinin iptali talebi ile açılan davadan dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; müvekkili ...-... Adi Ortaklığının, Büyükyalı isimli inşaat projesinin yüklenicisi olduğunu, proje inşaatının son aşamasına gelindiğini, davalı ... İnş. Tur. Tar. Gıd. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin müvekkili Adi Ortaklığın Büyükyalı Projesinde çalışan alt işveren olduğunu ve davalı işçi ile birlikte 2019/138418 dosya numaralı ve 29.11.2019 tarihli arabuluculuk anlaşma tutunağı ile 20.000,00 TL miktarlı prim ödenmesi yönünde bir tutanak imzalandığını; ancak davalı alt işverenin hileli davranışları ve müvekkili Adi Ortaklığı temsilen görüşmelere katılan kişinin yanılması neticesinde gerçekte üstlenilmek istenilen miktardan önemli ölçüde fazlasının müvekkili tarafından üstlenildiğini ileri sürerek arabuluculuk anlaşma belgesinin iptaline, bu mümkün değilse yalnızca prim alacağı yönünden iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar tarafından cevap dilekçesi sunulmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı Şirkette davalı ...'ın sadece 11 aya yakın süre çalıştığı, bu kısa süre için işçiye 70.502,95 TL prim ödemesi yapılmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, davacı tanığı R.A'nın beyanına göre yoğunluktan dolayı bir dikkatsizlik ve ihmal neticesinde prim adı altında ibarelerin tutanakta yazılı kaldığının anlaşıldığı, yanılma nedeniyle taraflar arasında düzenlenen 29.11.2019 tarihli ve 2019/138418 dosya numaralı arabuluculuk tutanağının prim alacağı yönünden iptaline karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde; arabuluculuk görüşmelerini yürüten arabulucunun aynı zamanda ... Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ vekili olduğunu, müvekkilinin davacı Şirketi kandırmasının söz konusu olamayacağını, fiilen de bu durumun mümkün olmadığını, davacı Adi Ortaklığı oluşturan şirketlerin hepsinin tacir olduğunu, buna karşılık müvekkilinin işçi olduğunu, tacirlerin basiretli bir ... adamı olarak hareket etmek zorunda olduklarını, tüm tutanakların ihtiyari arabuluculuk tutanağı olup hepsinin davacının talebi doğrultusunda ve işçinin kabulü ile düzenlenerek imzalandığını, Mahkemece verilen kararın arabuluculuğun özüne aykırı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında düzenlenen 29.11.2019 tarihli ve 2019/138418 dosya numaralı arabuluculuk tutanağının prim alacağı yönünden iptaline karar verilmişse de, arabuluculuk anlaşma tutanağının bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiği, dosya kapsamı ile arabuluculuk tutanağının irade fesadı ile iptalini gerektirecek bir durum olmadığı gibi prim alacağı yönünden ise taraflar arasında yapılan anlaşmanın 5 inci maddesi kapsamında da belirlenen ödemenin herhangi bir nedenle asıl işverenler tarafından yapılması hâlinde asıl işverenlerin alt işverenin ilk hak ediş bedelinden veya sair her türlü teminatlarından hiçbir ihtar ve ihbara gerek olmaksızın mahsup edileceğine ilişkin hapis hakkının mevcut olduğu, asıl işverenler ve alt işverenin kendi aralarındaki anlaşma öncesinde imzaladıkları sair sözleşme hükümlerinin ve rücu haklarının saklı olduğunun belirtildiği, buna göre de prim ödemesine ilişkin asıl işverenler ile alt işveren arasındaki ihtilafın da iç ilişkilerini ilgilendirdiği ve ayrı bir hukuki uyuşmazlık konusu olabileceği, tüm bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesi gerekirken kısmen kabulünün hatalı olduğu gerekçesiyle davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurumak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; prim ödemesinin alt işverence ödenecek bir ödeme olup asıl işvereni ilgilendirmediğini, arabuluculuk oturumlarına işvereni temsilen katılan A.A'nın Adi Ortaklığın bu prim ödemesinden sorumlu olmadığını düşünerek anlaşmaya hata ile imza attığını, davalı alt işverenin borca batık olduğunu, bu nedenle prim borcunun müvekkilleri üzerinde bırakılmaya çalışıldığını, iradelerinin fesada uğratıldığını, bu durumun tanık beyanı ile de sabit olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesinin kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ihtiyari arabuluculuk anlaşma belgesinin esaslı yanılma sonucunda imzalanıp imzalanmadığı, irade fesadı hâllerinin bulunup bulunmadığının ispatı ile buna göre anlaşma belgesinin iptalinin gerekip gerekmediğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6098 ... ... Borçlar Kanunu'nun 30 ila 39 uncu maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderlerinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.