Ankara 2. İdare Mahkemesinin 30.10.2023 tarih ve E:2023/268, K:2023/1651 sayılı kararı ile "dava konusu işlemin iptaline" karar verilmesi üzerine yapılan istinaf incelemesi sonucunda Ankara Bölge İdare Mahkemesi 7. İdari Dava Dairesi'nin 30.04.2024 tarih ve E:2023/3186, K:2024/1426 sayılı kararında " ...Danıştay 13. Dairesinin 09/03/2023 tarih ve E:2023/268, K:2023/1093 sayılı kararı ile " 07/07/2022 tarihli Kurul kararları üzerine alınan 21/07/2022 tarihli ikinci ihale komisyonu kararının 22/07/2022 tarihinde EKAP üzerinden davacı dâhil tüm isteklilere tebliğ edildiği ve 27/07/2022, 28/07/2022 ve 29/07/2022 tarihlerinde sözleşmelerin imzalandığı anlaşılmakta ise de, 10 günlük şikâyet başvurusu süresinin son günü olan 01/08/2022 tarihine kadar davacı şirket de dâhil hiçbir istekli tarafından şikâyet başvurusunda bulunulmadığı, davacı şirket tarafından yapılan 03/08/2022 tarihli şikâyet başvurusunda ise 21/07/2022 tarihli ihale komisyonu kararına yönelik herhangi bir iddiaya yer verilmediği görülmekte olup, 4734 sayılı Kanun'un 41. maddesinde yer alan düzenlemenin asıl amacının, ilgililerin ihalelere yönelik başvuru haklarının (şikâyet ve itirazen şikâyet) güvence altına alınması olduğu hususu da dikkate alındığında; her ne kadar, 4734 sayılı Kanun'un 41. ve 42. maddelerinde belirtilen sürelere riayet edilmeksizin sözleşmeler imzalanmış olsa da, 10 günlük şikâyet başvurusu süresi içinde davacı şirket de dâhil hiçbir istekli tarafından şikâyet başvurusunda bulunulmadığı anlaşıldığından, davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine dair dava konusu Kurul kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır. " gerekçesiyle Ankara 11. İdare Mahkemesinin 28/12/2022 tarih ve E:2022/2003, K:2022/3031 sayılı kararının bozulmasına, davanın reddine, 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak karar verildiği, ilk derece mahkemesi kararının gereğini yerine getirmek üzere Kamu İhale Kurulunun 07.09.2022 tarih ve 2022/UH.I-1070 sayılı kararının iptaline ve anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanunun 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine dair 23/11/2022 tarih ve 2022/MK-325 sayılı kurul kararının ise, Danıştay kararının yerine getirilmesi amacıyla, 31/05/2023 tarih ve 2023/MK-125 sayılı kurul kararı ile iptaline karar verildiği hususları göz önüne alındığında, bu aşamada davacı şirketin başvurusunda haklı çıktığından ve lehine karar verildiğinden söz edilemeyeceği, davacının iddialarının tamamında haklı bulunması şartını taşımadığı, buna bağlı olarak başvuru bedelinin iade edilmesinin de söz konusu olamayacağı sonucuna varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2024/026
Gündem No : 11
Karar Tarihi : 03.07.2024
Karar No : 2024/MK-66
BAŞVURU SAHİBİ:
Timerk En. İlet. Ür. Dağ. Elek. Mad. Mak. ve Tes. Malz. Tic. ve Paz. Ltd. Şti.
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/164249 İhale Kayıt Numaralı "4 Üncü Etap 688 Adet Transformatör Merkezinin 36 Ay Süre İle Hizmet Alımı Yolu İle İşletilmesi" İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
KARAR:
Timerk Enerji İletim Üre. Dağ. Elektrik Mad. Makina ve Tesisat Malz. Tic. ve Paz. Ltd. Şti. tarafından, 05.12.2022 tarih ve 64456 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile 2022/164249 ihale kayıt numaralı “4’üncü Etap 688 Adet Transformatör Merkezinin 36 Ay Süre ile Hizmet Alımı Yolu ile İşletilmesi” ihalesine ilişkin yaptığı itirazen şikayet başvurusu kapsamında firma tarafından yatırılan başvuru bedelinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun geçici 21’inci maddesi uyarınca iadesi talebinde bulunulmuş, bu talebe ilişkin olarak Kurul tarafından alınan 21.12.2022 tarihli ve 2022/YK-105 sayılı karar ile "Bu çerçevede Kuruma yapılan talep incelendiğinde, yukarıda bilgileri yer alan ihaleye ilişkin yapılan itirazen şikayet incelemesinde talep sahibinin iddiasında gelinen aşamadaki güncel hukuki duruma göre sözleşmenin 10 günlük süre beklenmeden imzalandığı yönündeki iddiasının haklı bulunduğu, ancak son tahlilde ihalenin iptal edilmesi gerektiği yönündeki iddiasının haklı bulunmadığı nitekim mahkeme kararında da Kurul kararında da bu yönde bir ifade bulunmadığı dolayısıyla Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği anlaşıldığından, itirazen şikayet başvurusu kapsamında ödenen başvuru bedelinin iadesi talebinin reddedilmesi gerektiği" gerekçesiyle "Başvuru bedelinin iadesi talebinin reddine" karar verilmiştir.
Bunun üzerine, Timerk Enerji İletim Üre. Dağ. Elektrik Mad. Makina ve Tesisat Malz. Tic. ve Paz. Ltd. Şti. tarafından anılan kararın iptali istemiyle Ankara 2. İdare Mahkemesinin E:2023/268 sayılı dosyasında açılan davada, Mahkemenin 30.10.2023 tarih ve E:2023/268, K:2023/1651 sayılı kararı ile "…Bu durumda, davacı şirketin, ihaleye ilişkin şikayet başvurusunun reddedilmesi üzerine idari yargı merciinde dava açmadan önce ilgili mevzuatın amir hükmü gereği zorunlu idari başvuru yolu olan itirazen şikayet başvurusu yapmak ve itirazen şikayet başvurusunun incelenebilmesi için başvuru bedeli ödemek zorunda kaldığı, ihaleyi yapan idarenin hukuka aykırı işlemi nedeniyle idari yollara başvurmak zorunda kalan davacı şirketin şikayetinde netice itibarıyla haklı çıkmasına rağmen başvuru bedelinin iade edilmediği ve neticede davacı şirketin mal varlığında ödenen bedel kadar eksilme meydana geldiği, yukarıda özet gerekçesine yer verilen Anayasa Mahkemesi kararında da belirtildiği üzere, davacı haklı çıkmasına rağmen itirazen şikayet başvuru bedelinin iade edilmemesi suretiyle mülkiyet hakkına yapılan müdahalenin davacı şirketin menfaatlerinin dikkate alınmaması nedeniyle ölçüsüz olduğu, şikayetinde haklı çıkan davacı şirketin söz konusu başvuru bedelini doğrudan yatırdığı Kamu İhale Kurumundan almak yerine ayrı bir dava açmaya zorlanmasının, davacı şirket aleyhine külfet yükleyeceği, davalı kurum tarafından söz konusu bedelin ilgili idareye rücu edilebileceği de açık olduğundan; davacı şirket tarafından, itirazen şikayet başvuru bedeli olarak ödenen bedelin davalı idare tarafından davacı şirkete iadesi gerekirken, davacı şirketin talebinin reddi yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı” gerekçesiyle “dava konusu işlemin iptaline” karar verilmiştir.
Anılan kararın gereğini yerine getirmek üzere 29.11.2023 tarihli ve 2023/MK-229 sayılı Kurul kararı ile "1) Kamu İhale Kurulunun 21.12.2022 tarihli ve 2022/YK-105 sayılı kararının iptaline,
2) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru bedelinin iadesine" karar verilmiştir.
Ankara 2. İdare Mahkemesinin 30.10.2023 tarih ve E:2023/268, K:2023/1651 sayılı kararı ile "dava konusu işlemin iptaline" karar verilmesi üzerine yapılan istinaf incelemesi sonucunda Ankara Bölge İdare Mahkemesi 7. İdari Dava Dairesi'nin 30.04.2024 tarih ve E:2023/3186, K:2024/1426 sayılı kararında " ...Danıştay 13. Dairesinin 09/03/2023 tarih ve E:2023/268, K:2023/1093 sayılı kararı ile " 07/07/2022 tarihli Kurul kararları üzerine alınan 21/07/2022 tarihli ikinci ihale komisyonu kararının 22/07/2022 tarihinde EKAP üzerinden davacı dâhil tüm isteklilere tebliğ edildiği ve 27/07/2022, 28/07/2022 ve 29/07/2022 tarihlerinde sözleşmelerin imzalandığı anlaşılmakta ise de, 10 günlük şikâyet başvurusu süresinin son günü olan 01/08/2022 tarihine kadar davacı şirket de dâhil hiçbir istekli tarafından şikâyet başvurusunda bulunulmadığı, davacı şirket tarafından yapılan 03/08/2022 tarihli şikâyet başvurusunda ise 21/07/2022 tarihli ihale komisyonu kararına yönelik herhangi bir iddiaya yer verilmediği görülmekte olup, 4734 sayılı Kanun'un 41. maddesinde yer alan düzenlemenin asıl amacının, ilgililerin ihalelere yönelik başvuru haklarının (şikâyet ve itirazen şikâyet) güvence altına alınması olduğu hususu da dikkate alındığında; her ne kadar, 4734 sayılı Kanun'un 41. ve 42. maddelerinde belirtilen sürelere riayet edilmeksizin sözleşmeler imzalanmış olsa da, 10 günlük şikâyet başvurusu süresi içinde davacı şirket de dâhil hiçbir istekli tarafından şikâyet başvurusunda bulunulmadığı anlaşıldığından, davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine dair dava konusu Kurul kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır. " gerekçesiyle Ankara 11. İdare Mahkemesinin 28/12/2022 tarih ve E:2022/2003, K:2022/3031 sayılı kararının bozulmasına, davanın reddine, 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak karar verildiği, ilk derece mahkemesi kararının gereğini yerine getirmek üzere Kamu İhale Kurulunun 07.09.2022 tarih ve 2022/UH.I-1070 sayılı kararının iptaline ve anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanunun 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine dair 23/11/2022 tarih ve 2022/MK-325 sayılı kurul kararının ise, Danıştay kararının yerine getirilmesi amacıyla, 31/05/2023 tarih ve 2023/MK-125 sayılı kurul kararı ile iptaline karar verildiği hususları göz önüne alındığında, bu aşamada davacı şirketin başvurusunda haklı çıktığından ve lehine karar verildiğinden söz edilemeyeceği, davacının iddialarının tamamında haklı bulunması şartını taşımadığı, buna bağlı olarak başvuru bedelinin iade edilmesinin de söz konusu olamayacağı sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, itirazen şikayet bedelinin tarafına iade edilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptaline karar veren idare mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır. ..." gerekçesi ile "istinaf başvurularının KABULÜ ile istinaf başvurusuna konu idare mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine" kesin olarak karar verilmiş olup, anılan karar 12.06.2024 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Anayasa'nın 138'inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 28'inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) Kamu İhale Kurulunun 29.11.2023 tarihli ve 2023/MK-229 sayılı kararının iptaline,
2) Anılan mahkeme kararındaki gerekçeler doğrultusunda 21.12.2022 tarihli ve 2022/YK-105 sayılı Kurul kararının hukuken geçerliğini koruduğuna,
3) 29.11.2023 tarihli ve 2023/MK-229 sayılı Kurul kararı ile iadesi yapılmış başvuru bedelinin geri alınmasına,
Oybirliği ile karar verildi.