KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2024/030
Gündem No : 44
Karar Tarihi : 31.07.2024
Karar No : 2024/MK-86
BAŞVURU SAHİBİ:
Altundallar Gıda Medikal Tekstil Temizlik İnşaat Taahhüt Nakliye Sanayi Ticaret Pazarlama Limited Şirketi
İHALEYİ YAPAN İDARE:
KAYSERİ GENÇLİK VE SPOR İL MÜDÜRLÜĞÜ
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/1221251 İhale Kayıt Numaralı "İl Müdürlüğümüz bünyesinde kullnaılmak üzere Kuru Gıda, Et ürünleri, Meyve Sebze ve Unlu Mamülleri alım işi" İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
KARAR:
Kayseri Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından yapılan 2023/1221251 ihale kayıt numaralı "İl Müdürlüğümüz Bünyesinde Kullanılmak Üzere Kuru Gıda, Et Ürünleri, Meyve Sebze ve Unlu Mamülleri Alım İşi" ihalesine ilişkin olarak, Altundallar Gıda Medikal Tekstil Temizlik İnşaat Taahhüt Nakliye Sanayi Ticaret Pazarlama Limited Şirketi itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 04.01.2024 tarihli ve 2024/UM.I-29 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Davacı Altundallar Gıda Med. Tek. Tem. İnş. Taah. Nak. San. Tic. Paz. Ltd. Şti. tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 17. İdare Mahkemesinin 20.03.2024 tarihli E:2024/217, K:2024/437 sayılı kararında "Dava dosyanın incelenmesinden, 4 kısım olarak gerçekleştirilen ve her kısıma ilişkin olarak 3 geçerli teklifin bulunduğu ihalede toplam yaklaşık maliyetin 22.423.224,98-TL olarak belirlendiği; 05/12/2023 tarihli ihale komisyonu kararında, sunulan tekliflerin 4734 sayılı Kanun'un 38. maddesinde belirtilen iki ölçüte göre (diğer teklifler veya yaklaşık maliyet) aşırı düşük olup olmadığı konusunda herhangi bir değerlendirmeye yer verilmeksizin en düşük teklifi sunan isteklinin en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmesi suretiyle toplam 14.276.125,00-TL teklif sunan dava dışı Ş.T üzerinde ihalenin bırakıldığı, anılan ihale komisyonu kararına yönelik olarak davacı tarafından, "en avantajlı teklif sahibinden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi gerektiği" iddiasıyla yapılan şikâyet başvurusunun da anılan maddede belirtilen ölçütlere göre değerlendirme yapılmaksızın reddedildiği, bunun üzerine yapılan itirazen şikâyet başvurusu neticesinde alınan dava konusu Kurul kararında ise; "İdare tarafından yapılan değerlendirme sonucunda ihalenin 1'nci, 2'nci, 3'üncü ve 4'üncü kısımları için isteklilerce verilen tekliflerin aşırı düşük teklif olmadığına karar verildiği, yukarıda yer alan Kanun hükümleri gereğince idarenin bu konuda takdir yetkisine sahip olduğu, ihaleye sunulan teklif bedelleri ile yaklaşık maliyet göz önünde bulundurulduğunda idarenin anılan yetki çerçevesinde teklifleri aşırı düşük olarak değerlendirmeden ihaleyi sonuçlandırması işleminde mevzuata aykırılık tespit edilmemiş olup başvuru sahibinin anılan iddiası yerinde bulunmadığı"ndan bahisle itirazen şikayet başvurusunun reddine karar verildiği görülmektedir.
4734 sayılı Kanun'un 38. maddesinin âmir hükmüne ve İdarî Şartnameye aykırı olarak Ş.T. adlı kişi tarafından verilen teklifin diğer teklifler veya yaklaşık maliyete göre aşırı düşük olup olmadığı yönünde ihale komisyonunca bir değerlendirme yapılmadığı, şikâyet başvurusunun ise reddine karar verildiğinden, bu karara yönelik yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine, anılan maddede belirtilen iki ölçüte göre (diğer teklifler veya yaklaşık maliyet) Kurulca bir değerlendirme yapılmak suretiyle başvuruya konu Ş.T. adlı kişinin teklifinin "aşırı düşük teklif olarak" değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda bir karar verilmesi gerekirken "idarenin takdir yetkisinin bulunduğu ve bu yetki çerçevesinde teklifleri aşırı düşük olarak değerlendirmeden ihaleyi sonuçlandırmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı" belirtilerek tesis edilen itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır." gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bunun üzerine Kamu İhale Kurulu'nun 20.03.2024 tarihli ve 2024/MK-38 sayılı kararı ile "1- Kamu İhale Kurulunun 04.01.2024 tarihli ve 2024/UM.I-29 sayılı kararının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin iddiasının esasının yeniden incelenmesine" karar verilmiştir.
Anılan mahkeme kararındaki hususlar doğrultusunda başvuru sahibinin iddiası esastan incelenmiş olup ve 25.04.2024 tarihli ve 2024/UM.I-615 sayılı Kurul kararı ile "Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine" karar verilmiştir.
Ankara 17. İdare Mahkemesi kararının temyiz edilmesi üzerine verilen Danıştay Onüçüncü Dairesinin 12.06.2024 tarihli ve E:2024/1390, K:2024/2737 sayılı kararında "… Uyuşmazlıkta, davacı şirketin şikayet başvurusu üzerine verilen cevapta, "ihalede sunulan tekliflerin incelendiği ve aşırı düşük olmadığının değerlendirilerek ihalenin sonuçlandırıldığı"nın belirtildiği, ardından davacı şirket tarafından itirazen şikayet başvurusunda bulunulması üzerine dava konusu Kurul kararında " ihaleye sunulan teklif bedelleri ile yaklaşık maliyet göz önünde bulundurulduğunda idarenin anılan yetki çerçevesinde teklifleri aşırı düşük olarak değerlendirmeden ihaleyi sonuçlandırması işleminde mevzuata aykırılık tespit edilmediği"nin belirtilerek itirazen şikayet başvurusunun reddine karar verildiği dikkate alındığında, Kurul tarafından 4734 sayılı Kanun'un 38. maddesi uyarınca ihaleye sunulan teklif bedelleri ve yaklaşık maliyet göz önünde bulundurulmak suretiyle başvuru hakkında değerlendirme yapıldığı açıktır.
Yukarıda, kararın maddi olay kısmında yer verilen, davaya konu ihaleye verilen teklif bedelleri ile yaklaşık maliyet incelendiğinde, ihale uhdesinde kalan firmanın teklifinin, "diğer tekliflere" kıyasla düşük olmakla birlikte, Kanun'un aradığı anlamda "aşırı düşük" olmadığı, dolayısıyla davalı idarece takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı kullanıldığına yönelik somut bir tespitin bulunmadığı anlaşıldığından, itirazen şikayet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan temyize konu Mahkeme kararında her ne kadar Dairemizin 10/01/2023 tarih ve E:2022/4454, K:2023/23 sayılı kararı emsal gösterilmişse de anılan Dairemiz kararında dava konusu Kurul kararıyla "mal alımı ihalelerine yönelik olarak ihaleye verilen tekliflerin, diğer tekliflerle veya yaklaşık maliyetle kıyaslanmak suretiyle, hangisinin veya hangilerinin aşırı düşük teklif olarak belirleneceği hususunda idarenin takdir yetkisinin bulunduğu, bu yetki çerçevesinde sunulan teklifin aşırı düşük teklif olarak belirlenmesinin idarenin sorumluluğunda olduğu, bu sebeplerle ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, bu belirleme ve değerlendirmenin idare tarafından yapılması gerektiği"nden bahisle itirazen şikayet başvurusunun reddine karar verildiği, bahse konu Kurul kararında "diğer tekliflere" veya "yaklaşık maliyete" göre bir değerlendirme yapılmadığı, ancak uyuşmazlığa konu Kurul kararında, mal alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin belirlenmesine ilişkin ölçütler göz önünde bulundurulmak suretiyle ihaleye sunulan tekliflerin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda Kurulca bir değerlendirme yapılarak itirazen şikayet başvurusunun reddine karar verildiği görüldüğünden anılan Dairemiz kararının dava konusu uyuşmazlığa emsal teşkil etmediği anlaşılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır…" karar verilmiştir.
Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1- Kamu İhale Kurulunun 20.03.2024 tarihli ve 2024/MK-38 sayılı kararının ve bu karar üzerine yapılan inceleme sonucunda alınan 25.04.2024 tarihli ve 2024/UM.I-615 sayılı kararının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Kamu İhale Kurulunun 04.01.2024 tarihli ve 2024/UM.I-29 sayılı kararının hukuki geçerliliğini koruduğuna,
Oybirliği ile karar verildi.