Dava açma süresine ilişkin kurallar ile düzenleyici işlemlere karşı iki ayrı yol izlenerek dava açma imkanı tanınmıştır. Buna göre, 2577 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca düzenleyici işlemin ilanı üzerine altmış gün içinde dava açılabileceği gibi düzenleyici işlemin uygulanması üzerine de uygulama işleminin tebliğ tarihinden itibaren yine (60) gün içinde düzenleyici işleme karşı dava açılabilecektir. Bu şekilde, düzenleyici işlemin ilanı üzerine düzenleyici işleme karşı dava açmamış bulunan ilgililere, dava konusu edebilecekleri bir uygulama işleminin varlığına bağlı olarak düzenleyici işleme karşı da dava açma imkanının sağlanması amaçlanmıştır.
Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2023/10528 E. , 2023/5502 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2023/10528
Karar No : 2023/5502
DAVACI : ...Uluslararası İnşaat Elektronik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI : ... Başkanlığı/...
DAVANIN KONUSU: 25/03/2023 tarih ve 32143 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 Seri Nolu Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 sayılı Kanun Genel Tebliği'nin (I/A-1-a(2)-i) kısmının "Vergilendirme dönemi 3 aylık olarak belirlenen mükellefiyetler" başlıklı bölümünde yer alan ''2022 yılında ödenmesi gereken geçici vergiler (10-11-12/2021 dönemine ait geçici vergi dahil) Kanun kapsamında değildir.'' ibaresinin iptali istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI : 31/12/2022 tarihinden önceki dönemlere ilişkin beyana dayanan vergiler 7440 sayılı Kanun kapsamında sayıldığı halde 2021 yılının 4. dönem geçici vergi beyannamesinin 31/12/2022 tarihinden önce verilen bir beyanname olduğu ve belirtilen döneme ilişkin geçici verginin 2021 yılı kurumlar vergisine mahsuben ödendiği, yapılan tebliğ düzenlemesi ile “gelir veya kurumlar vergisine mahsuben 2022 yılında ödenmesi gereken geçici vergi hariç” hükmünün, tebliğ ile “2022 yılında ödenmesi gereken geçici vergiler (10-11-12/2021 dönemine ait geçici vergi dâhil) Kanun kapsamında değildir.” şeklinde açıklanması ve bu tebliğ düzenlemesi ile 2021 yılının 4. dönemine ilişkin geçici verginin yapılandırma kapsamına alınmamasının, sözü edilen Kanun'a, Anayasanın eşitlik ilkesine, Anayasada yer alan, hukuk devletinin gereği olan, hukuki güvenlik ve belirlilik ilkelerine, hukukun temel normlarına aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'ÜN DÜŞÜNCESİ : Davanın süre aşımı nedeniyle reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca ilk inceleme ile görevli Tetkik Hakimi ...'ün açıklamaları dinlenilerek işin gereği görüşülüp düşünüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı şirket tarafından, adına 2021 yılının 4. dönemi( 10-11-12/2021) için geçici vergi dahil olmak üzere re'sen yapılan tarhiyata ait ihbarnamelerin tebliğ üzerine 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 3. maddesi hükümlerinden yararlanmak amacıyla Ümraniye Vergi Dairesi Müdürlüğüne 24/03/2023 tarihinde yapılan başvuru sonucunda değinilen döneme ait geçici verginin yapılandırma kapsamına alınmadığı, Ümraniye Vergi Dairesi Müdürlüğüne 21/08/2023 tarihinde verilen dilekçe ile ilgili yapılandırma başvurusunun işleme alınmasının talep edildiği ancak başvuru tarihinden itibaren otuz gün geçmesine rağmen idarece herhangi bir işlem yapılmaması ve cevap verilmesi üzerine uyuşmazlık konusu tebliğde yer alan düzenlemenin iptali istemiyle 24/11/2023 tarihinde Danıştay Genel Yazı İşleri Müdürlüğü kaydına giren dilekçeyle dava açıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Dava açma süresi" başlıklı 7. maddesinin (1) numaralı fıkrasında, dava açma süresinin, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gün olduğu, (4) numaralı fıkrasında ise ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilecekleri düzenlemesi ile aynı Kanun'un "idari makamların sükutu" başlıklı 10. maddesinde ilgililerin, haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için idari makamlara başvurabileceği, otuz gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı, ilgililerin otuz günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştaya, idare ve vergi mahkemelerine dava açabileceği, otuz günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse ilgili bu cevabı, isteminin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebileceği, bu takdirde dava açma süresinin işlemeyeceği ancak, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren dört ayı geçemeyeceği, dava açılmaması veya davanın süreden reddi hallerinde, otuz günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse, cevabın tebliğinden itibaren altmış gün içinde dava açabileceği kuralına yer verilmiştir.
Belirtilen Kanun'un "Dilekçeler üzerine ilk inceleme" başlıklı 14. maddesinin (3) numaralı fıkrasında, dilekçelerin, Danıştayda daire başkanının görevlendireceği bir tetkik hakimi, idare ve vergi mahkemelerinde ise mahkeme başkanı veya görevlendireceği bir üye tarafından: a) Görev ve yetki, b) İdari merci tecavüzü, c) Ehliyet, d) İdari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, e) Süre aşımı, f) Husumet, g) 3 ve 5 inci maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden sırasıyla inceleneceği; (6) numaralı fıkrasında, bu hususların ilk incelemeden sonra tespit edilmesi halinde de davanın her safhasında 15. madde hükmünün uygulanacağı, sözü edilen maddenin (1) numaralı fıkrasının (b) işaretli bendinde, yasal süresi içinde açılmamış olması durumunda davanın reddine karar verileceği hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava açma süresine ilişkin kurallar ile düzenleyici işlemlere karşı iki ayrı yol izlenerek dava açma imkanı tanınmıştır. Buna göre, 2577 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca düzenleyici işlemin ilanı üzerine altmış gün içinde dava açılabileceği gibi düzenleyici işlemin uygulanması üzerine de uygulama işleminin tebliğ tarihinden itibaren yine (60) gün içinde düzenleyici işleme karşı dava açılabilecektir. Bu şekilde, düzenleyici işlemin ilanı üzerine düzenleyici işleme karşı dava açmamış bulunan ilgililere, dava konusu edebilecekleri bir uygulama işleminin varlığına bağlı olarak düzenleyici işleme karşı da dava açma imkanının sağlanması amaçlanmıştır.
Düzenleyici işlemin, yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde dava konusu edilmemesi halinde ise uygulama işlemi üzerine dava konusu edilebilmesi için uygulama işleminin tebliğ tarihine göre dava açma süresinin geçmemiş olması gerekmektedir.
Davacı tarafından, uygulama işlemi tesis edilmesine yönelik olarak 2021 yılının 4. dönemine (10-11-12/2021) ait geçici verginin, 7440 sayılı Kanun'un 3. maddesi uyarınca yapılandırılması talebiyle 2577 sayılı Kanun'un 10. maddesi kapsamında 21/08/2023 tarihinde yapılan başvurunun zımnen reddedildiği 20/09/2023 tarihinden itibaren altmış günlük sürenin son günü olan 19/11/2023 tarihinin pazar gününe denk gelmesi nedeniyle en geç 20/11/2023 tarihine kadar açılması gerekirken 24/11/2023 tarihinde açılan davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenme olanağı bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN SÜRE AŞIMI NEDENİYLE REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam ...TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, posta giderleri avansından artan tutarın talep edilmesi halinde derhal, talep
edilmemesi halinde ise kararın kesinleşmesinden sonra davacıya re'sen iadesine,
3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen otuz (30) gün içerisinde Danıştay Vergi Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 12/12/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.