Yabancý ülkelerde gerçekleþtirilen iþlerden elde edililen iþ deneyiminin nasýl tevsik edilmesi gerektiðine iliþkin açýklayýcý karar.

þžehitkamil Belediye Baþkanlýðý Fen Ýþleri Müdürlüðütarafýndan 29.05.2014tarihinde açýk ihale usulüile yapýlan "Ýlçemizin Muhtelif Cadde ve Sokaklarýnda Asfalt Yapým Ýþi" ihalesine iliþkin olarak Gürþah Hafriyat Ýnþ. San. ve Tic. Ltd. þžti.nin 17.06.2014tarihinde yaptýðý þikâyet baþvurusunun, idarenin 23.06.2014tarihli yazýsý ile reddi üzerine, baþvuru sahibince 04.07.2014tarih ve 21144sayý ile Kurum kayýtlarýna alýnan 04.07.2014tarihli dilekçe ile itirazen þikâyet baþvurusunda bulunulmuþtur.

                      Baþvuruya iliþkin olarak 2014/2102sayýlý þikâyet dosyasý kapsamýnda yapýlan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiþtir.

Karar:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

Ýtirazen þikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde býrakýlan istekliye ait iþ deneyim belgesinin, yabancý ülkelerde düzenlenen belgelerin sunuluþ þekli hükümlerine uygun olarak sunulmadýðý iddialarýna yer verilmiþtir.

Baþvuru sahibinin iddialarýnýn deðerlendirilmesi sonucunda aþaðýdaki hususlar tespit edilmiþtir.

                      Yapým Ýþleri Ýhaleleri Uygulama Yönetmeliði'nin "Belgelerin sunuluþ þekli" baþlýklý 31'inci maddesinde "Bu Yönetmeliðin uygulanmasýnda idareler; belgelerin aslýný veya aslýna uygunluðu noterce onaylanmýþ örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura örnekleri de asýl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslý yerine ihale veya son baþvuru tarihinden önce idare tarafýndan "aslý idarece görülmüþtür" veya bu anlama gelecek þerh düþülen suretlerini baþvurularý veya teklifleri kapsamýnda sunabilirler. Bu yönde yapýlacak baþvurularýn, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta görevlendirilmiþ personelince karþýlanmasý zorunludur.

                      (2) Noter onaylý belgelerin aslýna uygun olduðunu belirten bir þerh taþýmasý zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmýþ olanlar ile "ibraz edilenin aynýdýr" veya bu anlama gelecek bir þerh taþýyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliðine baðlý odalarca "aslýnýn aynýdýr" þeklinde onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunlarýn noter onaylý suretleri de kabul edilir.

                      (3) Türkiye Cumhuriyetinin yabancý ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafýndan düzenlenen belgeler dýþýnda yabancý ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancý ülkelerin Türkiye'deki temsilcilikleri tarafýndan düzenlenen belgelerin tasdik iþlemi aþaðýdaki þekilde yapýlýr:

                      a) Tasdik iþleminden, belgedeki imzanýn doðruluðunun, belgeyi imzalayan kiþinin hangi sýfatla imzaladýðýnýn ve varsa üzerindeki mühür veya damganýn aslý ile ayný olduðunun teyidi iþlemi anlaþýlýr.

                      b) Yabancý Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldýrýlmasý Sözleþmesine taraf ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleþmenin 1 inci maddesi kapsamýnda bulunan resmi belgeler, "apostil tasdik þerhi" taþýmasý kaydýyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluðu veya Türkiye Cumhuriyeti Dýþiþleri Bakanlýðý tasdik iþleminden muaftýr.

                      c) Türkiye Cumhuriyeti ile diðer devlet veya devletler arasýnda, belgelerdeki imza, mühür veya damganýn tasdik iþlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaþma veya sözleþme bulunduðu takdirde, bu ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik iþlemi, bu anlaþma veya sözleþme hükümlerine göre yaptýrýlabilir.

                      ç) "Apostil tasdik þerhi" taþýmayan veya (c) bendi kapsamýnda sunulmayan yabancý ülkelerde düzenlenen belgelerin, o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluðu tarafýndan veya sýrasýyla o ülkenin Türkiye'deki temsilciliði ile Türkiye Cumhuriyeti Dýþiþleri Bakanlýðý tarafýndan tasdik edilmesi gerekir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluðunun bulunmadýðý ülkelerde düzenlenen belgeler ise sýrasýyla, düzenlendiði ülkenin Dýþiþleri Bakanlýðý, bu ülkeyle iliþkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluðu veya bu ülkenin Türkiye'deki temsilciliði ve Türkiye Cumhuriyeti Dýþiþleri Bakanlýðý tarafýndan tasdik edilmelidir.

                      d) Yabancý ülkenin Türkiye'deki temsilciliði tarafýndan düzenlenen belgeler, Türkiye Cumhuriyeti Dýþiþleri Bakanlýðý tarafýndan tasdik edilmelidir.

                      e) Fahri konsolosluklarca düzenlenen belgelere dayanýlarak iþlem tesis edilemez.

                      f) Ýdare, tasdik iþleminden muaf tuttuðu resmi niteliði bulunmayan belgeleri ön yeterlik þartnamesinde veya idari þartnamede belirtir.

                      (4) Baþvuru veya teklif kapsamýnda sunulacak belgelerin tercümeleri ve bu tercümelerin tasdik iþlemi aþaðýdaki þekilde yapýlýr:

                      a) Yerli istekliler ile Türk vatandaþý gerçek kiþi ve/veya Türkiye Cumhuriyeti kanunlarýna göre kurulmuþ tüzel kiþi ortaðý bulunan iþ ortaklýklarý veya konsorsiyumlar tarafýndan sunulan ve yabancý dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin Türkiye'deki yeminli tercümanlar tarafýndan yapýlmasý ve noter tarafýndan onaylanmasý zorunludur. Bu tercümeler Türkiye Cumhuriyeti Dýþiþleri Bakanlýðý tasdik iþleminden muaftýr.

                      b) Yabancý istekliler tarafýndan sunulan ve yabancý dilde düzenlenen belgelerin tercümeleri ile bu tercümelerin tasdik iþlemi aþaðýdaki þekilde yapýlýr:

                      1 ) Tercümelerin tasdik iþleminden, tercümeyi gerçekleþtiren yeminli tercümanýn imzasý ve varsa belge üzerindeki mührün ya da damganýn aslý ile ayný olduðunun teyidi iþlemi anlaþýlýr.

                      2 ) Belgelerin tercümelerinin, düzenlendiði ülkedeki yeminli tercüman tarafýndan yapýlmýþ olmasý ve tercümesinde "apostil tasdik þerhi" taþýmasý halinde, bu tercümelerde baþkaca bir tasdik þerhi aranmaz. Bu tercümelerin "apostil tasdik þerhi" taþýmamasý durumunda ise tercümelerdeki imza ve varsa üzerindeki mühür veya damga, bu ülkedeki ilgili Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluðu tarafýndan veya sýrasýyla belgenin düzenlendiði ülkenin Türkiye'deki temsilciliði ile Türkiye Cumhuriyeti Dýþiþleri Bakanlýðý tarafýndan tasdik edilmelidir.

                      3 ) Türkiye Cumhuriyeti ile diðer devlet veya devletler arasýnda belgelerdeki imza, mühür veya damganýn tasdik iþlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaþma veya sözleþme bulunduðu takdirde, belgelerin tercümelerinin tasdik iþlemi de anlaþma veya sözleþme hükümlerine göre yaptýrýlabilir.

                      4 ) Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluðunun bulunmadýðý ülkelerde düzenlenen belgelerin tercümelerinin, o ülkedeki yeminli tercüman tarafýndan yapýlmýþ olmakla birlikte, "apostil tasdik þerhi" taþýmamasý durumunda ise; söz konusu tercümedeki imza ve varsa üzerindeki mühür veya damganýn, sýrasýyla bu ülkenin Dýþiþleri Bakanlýðý, bu ülkeyle iliþkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluðu veya bu ülkenin Türkiye'deki temsilciliði ve Türkiye Cumhuriyeti Dýþiþleri Bakanlýðý tarafýndan tasdik edilmesi gereklidir.

                      (5) Yabancý dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin, Türkiye'deki yeminli tercümanlar tarafýndan yapýlmasý ve noter tarafýndan onaylanmasý halinde ise, bu tercümelerde baþkaca bir tasdik þerhi aranmaz." hükmü,

                      Anýlan Yönetmelik'in "Ýþ deneyimini gösteren belgeler" baþlýklý 39'uncu maddesinde   "…(16) Belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluþlara yurt dýþýnda gerçekleþtirilen iþler hariç yurt dýþýnda gerçekleþtirilen diðer iþlerle ilgili olarak, iþ deneyimini tevsik için, o ülke mevzuatýna göre, iþ sahibinin adý veya unvaný, iþin yapýldýðý yer ve niteliði, yüklenicinin, ilgisine göre fiilen denetleme veya yönetme faaliyetlerinde bulunanlarýn adý veya unvaný, sözleþme bedeli ve tarihi ile iþin bitim tarihini içerecek þekilde düzenlenmiþ belgenin sunulmasý gereklidir." hükmü yer almaktadýr.

                      Yukarýda aktarýlan mevzuat hükümleri uyarýnca, Yapým Ýþleri Ýhaleleri Uygulama Yönetmeliði'nin uygulanmasýnda, isteklilerin teklif dosyalarýný oluþturan belgelerin asýllarýnýn veya aslýna uygun olduðunu belirtir bir þerh taþýyan noterce onaylanmýþ örneklerinin ya da ihale tarihinden önce idare tarafýndan "aslý idarece görülmüþtür" veya bu anlama gelecek bir þerh düþülen suretlerinin sunulmasý gerekmektedir. Öte yandan, Türkiye Cumhuriyeti'nin yabancý ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafýndan düzenlenen belgeler dýþýnda yabancý ülkelerde düzenlenen belgelere iliþkin olarak; belgedeki imzanýn doðruluðuna, belgeyi imzalayan kiþinin hangi sýfatla imzaladýðýna ve varsa belge üzerindeki mühür veya damganýn aslý ile ayný olduðuna iliþkin tasdik iþlemlerinin Yönetmelik hükümlerine uygun þekilde yapýlmasý ve belgelerin tercümelerinin (yerli istekliler açýsýndan) Türkiye'deki yeminli tercümanlar tarafýndan yapýlarak noter tarafýndan onaylanmasý zorunluluðu bulunmaktadýr.

                      Ýtirazen þikâyet baþvurusunun saðlýklý þekilde incelenebilmesini temin etmek amacýyla, istekliler tarafýndan iþ deneyimini gösteren belgeler kapsamýnda sunulan belgelerin asýllarý 22.07.2014 tarihli yazý ile idareden talep edilmiþ olup, 31.07.2014 tarihinde Kuruma ulaþan ilgili belgelerin incelenmesi sonucunda, ihale üzerinde býrakýlan Ant Ýnþaat Maden Sanayi Limited þžirketi tarafýndan iþ deneyimini gösteren belgeler kapsamýnda, Türkiye Cumhuriyeti Juba Büyükelçiliði (Konsolosluk þžubesi) tarafýndan düzenlenmiþ olan, The Louis Berger Group Inc.ýn iþ sahibi olarak, Ant Ýnþaat Maden Sanayi Limited þžirketi'nin ise yüklenici olarak   gösterildiði, "Juba-Nimule Yolu Kýsým 1 ve Kýsým 3" iþine ait, 02.07.2012 tarihli ve 2012/007 sayýlý bir iþ bitirme belgesinin sunulduðu ve söz konusu belgede "Ýþbu belge, Ant Ýnþaat Maden Sanayi Limited þžirketi'nin ibraz ettiði belgeye dayanarak anýlan firmanýn talebi üzerine düzenlenmiþtir." bilgisine yer verildiði görülmüþtür.

                      Ýlk olarak, Türkiye Cumhuriyeti Juba Büyükelçiliði'nin iþ deneyim belgesine konu edilen ve Güney Sudan Cumhuriyeti'nde gerçekleþtirilen yol yapýmý iþinin iþ sahibi konumunda olmadýðý ve belgeyi düzenleyebilecek yetkili makam sýfatýný haiz olmadýðý dikkate alýndýðýnda, Güney Sudan Cumhuriyeti yetkili makamlarý/þahýslarý tarafýndan düzenlenmesi gerekirken, Türkiye Cumhuriyeti Juba Büyükelçiliði (Konsolosluk þžubesi) tarafýndan düzenlenen söz konusu belgenin, kamu ihale mevzuatý kapsamýnda, yurt dýþýnda gerçekleþtirilen iþlerle ilgili olarak iþ deneyiminin tevsiki amacýyla kullanýlamayacaðý anlaþýlmaktadýr.

                      Diðer taraftan, ihale üzerinde býrakýlan isteklinin teklif dosyasýnda Güney Sudan Cumhuriyeti Yollar ve Barajlar Bakanlýðý tarafýndan düzenlendiði anlaþýlan, John Kenyi Sasa imzalý 10 Ekim 2013 tarihli Ýngilizce bir belgenin yer aldýðý, söz konusu belgenin arka yüzünde Güney Sudan Cumhuriyeti Dýþiþleri ve Uluslararasý Ýþbirliði Bakanlýðý'nýn, belge üzerindeki Güney Sudan Cumhuriyeti Yollar ve Barajlar Bakanlýðý'na ait imza ve damganýn doðruluðuna iliþkin tasdikinin ve söz konusu tasdikte yer alan imza ve mührün Güney Sudan Cumhuriyeti Dýþiþleri Bakanlýðý'na ait olduðuna dair T.C. Juba Büyükelçiliði (Konsolosluk þžubesi)'nin onayýnýn bulunduðu, istekli tarafýndan ayrýca, The Louis Berger Group Inc. tarafýndan "Juba-Nimule Yolu Kýsým 1 ve Kýsým 3" iþine iliþkin olarak ihale üzerinde býrakýlan istekli adýna düzenlendiði anlaþýlan "Project Completion Certificate" isimli Ýngilizce bir belge ile söz konusu iþe ait sözleþme ve ödemelere iliþkin olduðu anlaþýlan Ýngilizce belgelerin (4 sayfa) sunulduðu görülmüþtür. Ancak isteklinin teklif dosyasýnda, Yapým Ýþleri Ýhaleleri Uygulama Yönetmeliði'nin belgelerin sunuluþ þekli hükümlerine aykýrý olarak, söz konusu belgelerin Türkçe tercümelerine yer verilmediði anlaþýldýðýndan, adý geçen belgelerin isteklinin sahip olduðu iþ deneyimini tevsik edici niteliðinin bulunmadýðý neticesine varýlmýþtýr.

                      Diðer bir husus olarak, yukarýda deðinilen "Project Completion Certificate" isimli Ýngilizce belge ile sözleþme ve ödemelere iliþkin olduðu anlaþýlan diðer Ýngilizce belgelerde (4 sayfa) imzalarý bulunan þahýslarýn hangi sýfatla belgeleri imzaladýklarýna ve imzalarýnýn doðruluðuna iliþkin herhangi bir tasdik iþleminin de yapýlmamýþ olduðu görülmektedir. Bu çerçevede, Türkiye Cumhuriyeti ile Güney Sudan Cumhuriyeti arasýnda belgelerdeki imza, mühür veya damganýn tasdik iþlemlerini düzenleyen hükümler içeren bir anlaþma veya sözleþme bulunmasý halinde söz konusu anlaþma veya sözleþme hükümlerinin uygulanmasý olanaðý bulunmakla birlikte, anýlan belgelerin Türkçe tercümelerinin sunulmamasý nedeniyle uygun görülmelerinin mümkün olmadýðý tespit edildiðinden, bu yönde bir inceleme yapýlmasýna gerek görülmemiþtir. Açýklanan nedenlerle, sahip olduðu iþ deneyimini mevzuat hükümlerine uygun þekilde tevsik edememiþ olan ihale üzerinde býrakýlan isteklinin teklifinin deðerlendirme dýþý býrakýlmasý gerektiði neticesine varýlmýþtýr.

                      Sonuç olarak, yukarýda mevzuata aykýrýlýðý belirlenen ihale iþlemlerinin düzeltici iþlemle giderilebilecek nitelikte iþlemler olduðu tespit edildiðinden, Ant Ýnþaat Maden Sanayi Limited þžirketi'nin teklifinin deðerlendirme dýþý býrakýlmasý ve bu aþamadan sonraki ihale iþlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleþtirilmesi gerekmektedir.

Açýklanan nedenlerle 4734 sayýlý Kanun’un 65′inci maddesi uyarýnca bu kararýn teblið edildiði veya teblið edilmiþ sayýldýðý tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara Ýdare Mahkemelerinde dava yolu açýk olmak üzere,

Anýlan Kanun’un 54′üncü maddesinin onbirinci fýkrasýnýn (b) bendi gereðince düzeltici iþlem belirlenmesine,

Esasta      Oybirliði, gerekçede oyçokluðu ile karar verildi.

EK GEREKÇE

                      Baþvuru sahibinin itirazen þikayet baþvuru dilekçesinde "ihale üzerinde býrakýlan istekliye ait iþ deneyim belgesinin, yabancý ülkelerde düzenlenen belgelerin sunuluþ þekli hükümlerine uygun olarak sunulmadýðý," þeklinde yer alan iddiasý kapsamýnda Kurulca, sahip olduðu iþ deneyimini mevzuat hükümlerine uygun þekilde tevsik edememiþ olan ihale üzerinde býrakýlan Ant Ýnþaat Maden Sanayi Limited þžirketi'nin teklifinin deðerlendirme dýþý býrakýlmasý gerektiðine iliþkin "Düzeltici iþlem belirlenmesine" karar verilmiþtir.

                      Baþvuru sahibinin itirazen þikayet baþvuru dilekçesinde belirttiði iddiasý kapsamýnda Kurulca verilen karar gerekçelerine katýlmakla beraber, baþvuru sahibinin iddiasýnýn Ýhalelere Yönelik Baþvurular Hakkýnda Yönetmeliðin 18 inci maddesi yönünden yapýlan incelemeye göre;

Yapým Ýþleri Ýhaleleri Uygulama Yönetmeliðinin "Ýþ deneyimini gösteren belgeler" baþlýklý 39'uncu maddesinde,

"(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dýþýnda kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleþme kapsamýnda taahhüt ettikleri, ihale konusu iþ veya benzer iþlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iþ deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.

…

(16) Belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluþlara yurt dýþýnda gerçekleþtirilen iþler hariç yurt dýþýnda gerçekleþtirilen diðer iþlerle ilgili olarak, iþ deneyimini tevsik için, o ülke mevzuatýna göre, iþ sahibinin adý veya unvaný, iþin yapýldýðý yer ve niteliði, yüklenicinin, ilgisine göre fiilen denetleme veya yönetme faaliyetlerinde bulunanlarýn adý veya unvaný, sözleþme bedeli ve tarihi ile iþin bitim tarihini içerecek þekilde düzenlenmiþ belgenin sunulmasý gereklidir." hükmü ile,

Anýlan Yönetmelik'in "Ýþ deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluþlar" baþlýklý 43'üncü maddesinin birinci fýkrasýnda,

"(1) Ýþ deneyim belgeleri; yapýlan iþ karþýlýðý bedel içeren tek bir sözleþmeye dayalý olarak, Kanun kapsamýndaki idareler ile Kanun kapsamý dýþýndaki diðer kamu kurum ve kuruluþlarýna (kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarý ve vakýf yükseköðretim kurumlarý hariç) gerçekleþtirilen iþler için, iþ sahibi tarafýndan düzenlenir ve sözleþmeyi yapan yetkili makam tarafýndan onaylanýr." hükmü yer almaktadýr.

Anýlan hükümler uyarýnca iþ deneyim belgesinin iþ sahibi idarece düzenlenip onaylanmasý gerekmektedir. Türkiye Cumhuriyeti Juba Büyükelçiliði'nin iþ deneyim belgesine konu edilen ve Güney Sudan Cumhuriyeti'nde gerçekleþtirilen yol yapýmý iþinin iþ sahibi konumunda olmadýðý ve belgeyi düzenleyebilecek yetkili makam sýfatýný haiz olmadýðý dikkate alýndýðýnda, Güney Sudan Cumhuriyeti yetkili makamlarý/þahýslarý tarafýndan düzenlenmesi gerekirken, Türkiye Cumhuriyeti Juba Büyükelçiliði (Konsolosluk þžubesi) tarafýndan düzenlenen söz konusu belgenin, kamu ihale mevzuatý kapsamýnda, yurt dýþýnda gerçekleþtirilen iþlerle ilgili olarak iþ deneyiminin tevsiki amacýyla kullanýlamayacaðý, bu itibarla yukarýda anýlan Yönetmelik hükmü çerçevesinde geçerli bir iþ deneyim belgesi olmadýðý anlaþýlan iþ deneyim belgesinin iptal edilmesi gerektiði hususunun iþ deneyim belgesini düzenleyen Dýþiþleri Bakanlýðýna bildirimde bulunulmasý gerektiði yönündeki düþüncemizle, Kurulca alýnan karara katýlýyoruz.