Aile konutu şerhi konulması davasında görevli mahkeme davalının ikametgahı mahkemesi olduğu hak.

Karar

 

YARGITAY

 

2. HUKUK DAİRESİ

 

Esas Numarası: 2023/8963

 

Karar Numarası: 2024/1662

 

Karar Tarihi: 12.03.2024

 

SAYISI : 2013/411 E., 2013/604 K.

 

DAVA TARİHİ : 05.08.2013

 

KARAR : Ret

 

Taraflar arasındaki aile konutu şerhi konulması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.

 

Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

 

I. DAVA

 

Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkili ile davalının evli olduklarını, tarafların tüm birikim ve emekleriyle evlilik birliği içeresinde Ankara ili Keçiören ilçesi Şenlik Mahallesi, 4177 ada 11 parsel sayılı kat: 1 bağımsız bölüm no: 21 deki taşımazı satın aldıklarını ve kendilerine aile konutu olarak tesis ettiklerini, bu evin tarafların ortak konutu olduğunu, tarafların birlikte edindikleri taşınmazın halen davalı adına kayıtlı olduğunu, müvekkilinin akrabalarından ve çevresinden aldığı duyumlara göre davalının yukarıda tapu kayıtların yazılı olan taşınmazı satacağını duyduklarını, bu durumda halen aile konutu olarak kullanılan evin aile konutu olarak tahsisine ve tapu şerh verilmesi, davanın konusuz kalmaması ve ileride telafi güç durumların oluşmaması için taşınmazın devrinin önlemesi için tapu kaydına dava sonuna kadar ihtiyati tedbir konulmasını talep etmiştir.

 

II. CEVAP

 

Davalı, kendisine dava dilekçesi tebliğ edilmeden verdiği 15.08.2013 tarihli dilekçesi ile açılan davayı kabul ettiğini, dilekçeler aşamasının ve ön inceleme duruşması yapılmadan tahkikata geçilerek ilgili taşınmaza aile konutu şerhi konulmasını talep etmiştir.

 

III. MAHKEME KARARI

 

Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, gayrimenkulün aynine ilişkin sayılması nedeni ile yetkili mahkemenin taşınmazın bulunduğu yer mahkemesin yetkili olduğu gerekçesiyle Mahkemenin yetkisizliğine davanın usulden reddine, talep halinde dosyanın görevli ve yetkili Ankara Aile Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

 

IV. TEMYİZ

 

A. Temyiz Yoluna Başvuran

 

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

 

B. Temyiz Sebepleri

 

Davacı vekili; aile konutu şerhi davalarının gayrimenkulün aynına ilişkin olmadığını, yetki hususunun resen dikkate alınamayacağını, kuvvetlendirilmiş kişisel hak niteliğinde olduğunu, davalının kabul beyanı dikkate alınarak karar verilmesi gerektiğini, hükmün usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; tüm yönlerinden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

 

C. Gerekçe

 

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

 

Uyuşmazlık, davanın yetkili mahkemede açılıp açılmadığı noktasında toplanmaktadır.

 

2. İlgili Hukuk

 

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesi.

 

3. Değerlendirme

 

4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesi hükmüne göre, eşlerden biri, aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini talep edebilir. Ayrıca eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça aile konutu üzerinde hakkını sınırlayamaz ise de; bu kurala aykırı davranış durumunda malik olmayan eş aile konutu üzerindeki haklarını sınırlandırılmasına sebep olan işlemin iptali için dava açabilir. Kanunun malik olmayan eşe tanıdığı bu hak, ayni bir hak olmayıp, şahsi bir haktır. Dava, malik olmayan eş tarafından açılmış 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesine dayalı aile konutu şerhi konulması davası olup, bu davalarda görevli mahkeme aile mahkemesi, yetkili mahkeme ise davalının ikametgahı mahkemesidir. Mahkemece yetki hususu ancak ilk itiraz olarak ileri sürülmesi halinde dikkate alınır. Davalılar tarafından yapılmış bir yetki itirazı bulunmadığına göre, mahkemece davaya "Aile Mahkemesi" sıfatıyla bakılarak davanın esası hakkında karar verilmesi gerekir iken, re'sen yazılı şekilde yetkisizlik kararı verilmesi doğru olmayıp, bozmayı gerektirmiştir.

 

V. KARAR

 

Açıklanan sebeplerle;

 

Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,

 

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

 

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

 

Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,

 

12.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

 

Bu sayfa 180 kez görüntülendi.