| Untitled
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale uhdesinde bırakılan isteklinin iş deneyimini tevsik amacıyla Gürcistan Teknik
Üniversite'sinden Hasan şimşek adına alınmış "endüstri ve inşaat mühendisliği" programına ilişkin diplomayı sunduğu, Gürcistan Teknik Üniversitesi'nden alınan bu diplomanın Türkiye'de herhangi bir öğretim kurumu tarafından verilen inşaat mühendisliği diplomasına denk sayılamayacağı, zira Türkiye Cumhuriyeti'nde geçerli bir inşaat mühendisliği diplomasına sahip olabilmek için Yükseköğretim Kurumu'ndan denklik alınması gerektiği, bunun için de bir yöntem takip edildiği, bu durumda gerektiğinde Türkiye'de bulunan bir yükseköğretim kurumu nezdinde fark dersleri alındığı, bu fark dersleri için yapılacak sınavlarda başarılı olunduğu takdirde Türkiye Cumhuriyeti nezdinde tanınan ve geçerli olan bir yükseköğretim diploması verilmesinin mümkün olduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan diplomanın ihale konusu iş için tanımlanan benzer iş kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, sunulan diplomayı düzenleyen üniversitenin YÖK tarafından denkliğinin 2010 yılında verildiği, 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu'nun 7/1.p maddesi ve 06.11.2010 tarih ve 27751 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği uyarınca, yabancı ülkelerde bulunan yükseköğretim kurumları tarafından verilen diplomaların Türkiye'de geçerli sayılabilmeleri için Türkiye'de denkliklerinin bulunmasının gerektiği, Hasan şimşek adına düzenlenen diplomanın tarihinin 1997 olduğu, ancak diplomayı düzenleyen üniversitenin YÖK tarafından denkliğinin 2010 yılında verilmiş olduğu, bu çerçevede sunulan diplomanın 2010 yılı esas alınarak bu tarihten itibaren dört yıl üzerinden değerlendirilmesi gerektiği, bu durumda da iş deneyim belgesinin ihalede istenilen asgari iş deneyim tutarını karşılamadığı ve anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
2) İhale uhdesinde bırakılan şirketin %50 oranında ortağı durumunda olan Alaattin Sarpkaya hakkında ihale işlemlerinden ötürü açılmış bir kamu davası bulunduğu, bu konuda idareye yapılan şikâyet başvurusunun, hakkında kamu davası açılan %50 oranındaki ortak durumunda olan Alaattin Sarpkaya'nın ihale uhdesinde bırakılan şirketin yarısından fazlasına sahip olmadığı gerekçesi ile reddedildiği, ihalelere katılan istekliler hakkında uygulanacak cezai yaptırımlara dönük düzenlemelerin, 4734 sayılı Kanun'un ihalelere katılım kurallarını belirleyen önceki düzenlemeleri ortadan kaldırmayacağının açık olduğu, bu konuda Bölge İdare Mahkemesi'nin emsal kararları bulunduğu, geçici ya da sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanların doğrudan ya da dolaylı olarak kendileri ya da başkaları adına hiçbir şekilde kamu ihalelerine katılmalarına olanak bulunmadığı, hakkında böyle bir yasaklama bulunmasına rağmen yasaklı kişinin başkası adına dâhi olsa kamu ihalelerine katılması halinde ihaleye katılan isteklinin değerlendirme dışı bırakılması ve geçici teminatının irat kaydedilmesi gerektiği, 4734 sayılı Kanun ve diğer kanunlar gereğince geçici veya sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanların doğrudan, dolaylı veya alt yüklenici olarak kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihalelere katılamayacakları hükme bağlandığından temsile yetkili müdürü yasaklı olan şirketin yasaklı bir gerçek kişinin yönetiminde ihalelere teklif vermesinin hukuken mümkün bulunmadığı, bu şekilde teklif veren şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatının gelir kaydedilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1'inci iddiasına ilişkin olarak:
09.06.2014 tarihinde yapılan ihaleye 2 istekli tarafından teklif verildiği, her iki isteklinin tekliflerinin geçerli kabul edildiği, ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi SUKA Çevre Tek. İnş. San. Tic. Ltd. şti. üzerine bırakıldığı anlaşılmıştır.
İdari şartname'nin 2'nci maddesinde ihale konusu iş "Avrupa Bölgesi Eski İsale Hatları Yenileme İnşaatı" şeklinde tanımlanmıştır.
Söz konusu şartname'nin "Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler" başlıklı 7.6'ncı maddesinde "Yapım İşlerinde İş Deneyiminde Değerlendirilecek Benzer İşlere Dair Tebliğ'de yer alan AII veya AIII veya AIV gurubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir.
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İnşaat Mühendisliği" şeklinde,
Anılan şartname'nin "Belgelerin sunuluş şekli" başlıklı 7.7'nci maddesinde "7.7.1. İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorundadır. Ancak Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesi’nin 9'uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde; Gazete İdaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri ile bunların noter onaylı suretleri de kabul edilecektir. Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilen ve teyidi yapılabilen ihaleye katılım ve yeterlik belgelerinin internet çıktısı sunulabilir.
7.7.2. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.
7.7.3. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce İdare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini tekliflerine ekleyebilirler.
7.7.4. Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgeler dışında yabancı ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin Türkiye’deki temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgelerin tasdik işlemi:
7.7.4.1. Tasdik işleminden, belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.
7.7.4.2. Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşme'nin 1'inci maddesi kapsamında bulunan resmi belgeler, “apostil tasdik şerhi” taşıması kaydıyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.
7.7.4.3. Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletlerarasında, belgelerdeki imza, mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme bulunduğu takdirde, bu ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemi bu anlaşma veya sözleşme hükümlerine göre yaptırılabilir.
7.7.4.4. “Apostil tasdik şerhi” taşımayan veya tasdik işlemine ilişkin özel hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme kapsamında sunulmayan yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin üzerindeki imzanın, mührün veya damganın alındığı ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından veya sırasıyla belgenin düzenlendiği ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmesi gerekir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde düzenlenen belgeler ise sırasıyla, düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı, bu ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya bu ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir.
...
7.7.5. Teklif kapsamında sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin yapılması ve bu tercümelerin tasdik işlemi:
7.7.5.1. Yerli istekliler tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümeleri ve bu tercümelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:
7.7.5.1.1. Yerli istekliler ile Türk vatandaşı gerçek kişi ve/veya Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişi ortağı bulunan iş ortaklıkları veya konsorsiyumlar tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin, Türkiye’deki yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu tercümeler Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır. ..." şeklinde düzenlemeler yer almaktadır.
İhale dokümanının yukarıda yer alan düzenlemelerinden mezuniyet belgeleri veya diplomaların inşaat mühendisliği bölümüne ait olması gerektiği, isteklilerin, belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorunda olduğu, yerli istekliler tarafından sunulan yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin, Türkiye’deki yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin "İş deneyimini gösteren belgeler" başlıklı 39'uncu maddesinde " ...(12) Mezuniyet belgelerinin iş deneyimini tevsik için sunulması durumunda; mezuniyetten sonra geçen sürenin onbeş yıldan fazlasının değerlendirmeye alınabilmesi için, başvuru veya teklif kapsamında mezuniyet belgesi sahibine ait yapım işine ilişkin bir iş deneyim belgesinin sunulması zorunludur.
(13) Her iki ortağın da mühendis olup % 50 - % 50 ortak olduğu tüzel kişiler, ortaklarından herhangi birine ait deneyimi, ilgilinin mezuniyet belgesini sunmak suretiyle, benzer iş deneyimi olarak kullanabilir. Bu durumda; her iki ortağın mezuniyet belgesinin de teklif kapsamında sunulması zorunludur. ..." şeklinde,
Anılan Yönetmelik'in "Değerlendirmeye ilişkin esaslar" başlıklı 48'inci maddesinde "...(8) Mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işleri ihalelerinde, iş deneyimi olarak mezuniyet belgelerini sunmaları durumunda;
a) İş deneyimi bulunmayan mühendis veya mimarların; toplam süresi onbeş yılı geçmemek kaydıyla mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl, Kanun'un 62'nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde belirtilen tutar kadar,
b) İş deneyimi bulunan mühendis veya mimarların; onbeş yıllık sınırlamaya tabi tutulmaksızın, mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl Kanun'un 62'nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde belirtilen tutar kadar,
benzer iş deneyimi olarak dikkate alınır." şeklinde hükümler yer almaktadır.
Mevzuatın yukarıda yer alan hükümlerinden, mezuniyet belgelerinin iş deneyimini tevsik için sunulması durumunda ve her iki ortağın da mühendis olup %50 - %50 ortak olduğu tüzel kişilerde, ortaklarından herhangi birine ait deneyimin, ilgilinin mezuniyet belgesini sunmak suretiyle, benzer iş deneyimi olarak kullanılabileceği, ancak bu durumda her iki ortağın mezuniyet belgesinin de teklif kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu, iş deneyimi bulunmayan mühendis veya mimarların; toplam süresi onbeş yılı geçmemek kaydıyla mezuniyetlerinden sonra geçen her yılın, Kanun'un 62'nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde belirtilen tutar kadar benzer iş deneyimi olarak dikkate alınacağı anlaşılmaktadır.
Hasan şimşek ve Alaattin Sarpkaya'nın ihale üzerinde bırakılan SUKA Çevre Tek. İnş. San. Tic. Ltd. şti.nin %50-%50 oranında ortağı durumunda oldukları ve teklif dosyasında her iki ortağa ait mezuniyet belgesinin bulunduğu, iş deneyimini tevsik etmek amacıyla ise Haşan şimşek'e ait Gürcistan Teknik Üniversitesi'nden alınan "Endüstri ve İnşaat Mühendisliği" diplomasının sunulduğu anlaşılmıştır. Başvuru sahibinin iddiası ise Hasan şimşek adına alınmış "Endüstri ve İnşaat Mühendisliği" programına ilişkin Gürcistan Teknik Üniversitesi'nden alınan diplomanın Türkiye'de herhangi bir öğretim kurumu tarafından verilen inşaat mühendisliği diplomasına denk sayılamayacağı ve Hasan şimşek adına düzenlenen diplomanın tarihinin 1997 olduğu, ancak diplomayı düzenleyen üniversitenin YÖK tarafından denkliğinin 2010 yılında verilmiş olduğu, bu çerçevede sunulan diplomanın 2010 yılı esas alınarak bu tarihten itibaren dört yıl üzerinden değerlendirilmesi gerektiği, bu durumda da iş deneyim belgesinin ihalede istenilen asgari iş deneyim tutarını karşılamadığı ve anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönündedir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun "Yükseköğretim Kurulunun görevleri" başlıklı 7'nci maddesinde “Yükseköğretim Kurulunun görevleri;
...p) Yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından alınmış ön lisans, lisans ve lisans üstü diplomaların denkliğini tespit etmek," hükmü,
Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği'nin "Tanımlar" başlıklı 3'üncü maddesinde ise "...c) Denklik: Yurtdışında tanınan bir yükseköğretim kurumundan alınan ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının Türkiye'deki yükseköğretim kurumlarınca verilen ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarına eşdeğer olduğunun tespit edilmesini,
ç) Denklik belgesi: Denkliği talep edilen diplomanın Türkiye'de hangi alan ve düzeyde tanındığını gösterir belgeyi,
..h) Tanıma: Diplomayı veren yükseköğretim kurumunun, faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamları ve Kurul tarafından akademik derece vermeye yetkili bir kurum olarak kabul edilmesini,
..ifade eder." düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru sahibinin iddiası hakkında bir değerlendirme yapılabilmesi için konu ile ilgili olarak 25.07.2014 tarihli ve 1598 sayılı yazımız ile Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Denklik Birimi'nden "1) 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 7/1.p maddesi ve 06.11.2010 tarih ve 27751 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği uyarınca, yabancı ülkelerde bulunan yükseköğretim kurumları tarafından verilen diplomaların Türkiye'de geçerli sayılabilmeleri için Türkiye'de denkliklerinin bulunmasının gerektiği, Kurumumuza yapılan bir itirazen şikâyete konu ihalede iş deneyim belgesi olarak Gürcistan Teknik Üniversitesi tarafından Hasan şimşek adına düzenlenen "endüstri ve inşaat mühendisliği" bölümüne ilişkin diplomanın sunulduğu tespit edilmiştir. Hasan şimşek adına düzenlenen Gürcistan Teknik Üniversitesi'ne ait diplomanın Yükseköğretim Kurumu tarafından denkliğinin verilip verilmediği,
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin Gürcistan Teknik Üniversite'sinden Hasan şimşek adına alınmış "endüstri ve inşaat mühendisliği" programına ilişkin söz konusu diplomayı sunduğu, Gürcistan Teknik Üniversitesi'nden alınan bu diplomanın Türkiye'de herhangi bir öğretim kurumu tarafından verilen inşaat mühendisliği diplomasına denk sayılıp sayılamayacağı,
3) Söz konusu diplomaya ilişkin denklik belgesi alınmış ise hangi tarihte denklik verildiği ve bu denkliğin mezuniyet tarihi itibariyle mi yoksa denkliğin alındığı tarih itibariyle mi geçerli olduğu" hususunda teknik görüş istenmiştir.
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Denklik Birimi'nden alınan 06.08.2014 tarihli cevabi yazıda "2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 2880 Sayılı Kanun'la değişik 7/p maddesi uyarınca yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarından alınan ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının denklik işlemleri 6 Kasım 2010 tarihli Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği hükümlerince Kurulumuz tarafından yapılmaktadır.
Gürcistan'daki Gürcistan Teknik Üniversitesi Kurulumuzca tanınmaktadır. Ancak, ilgi yazılarınız ile sorulan Hasan şimşek'in "Gürcistan Teknik Üniversitesi"nden aldığı beyan ettiği lisans diplomasının denklik işlemleri için Kurulumuza 2003 yılından bu güne kadar yapılmış bir başvuru bulunmamaktadır. İlgilinin Başkanlığımıza ibraz edeceği denklik belgesinin bir örneğinin gönderilmesi halinde ayrıca bir arşiv çalışması yapılabilecektir.
Öte yandan tanınma ile denklik farklı kavramlar olup dosyalar münferit incelendiğinden tanınan bir okulun tanınan bir programından alınmış her diploma doğrudan denklik işlemi ile sonuçlandırılmayabilir." şeklinde görüş verilmiştir.
Yukarıda yer verilen ilgili mevzuat hükümlerine göre, diploma denklik işlemleri hususunda Yükseköğretim Kurulu'nun yetkili olduğu anlaşılmaktadır. Öte yandan, yurt dışında gördüğü eğitime ilişkin diplomaları bulunan ve iş deneyimini tevsik etmek amacıyla bu diplomalarını teklifleri kapsamında sunmak suretiyle ihaleye teklif verecek yerli isteklilerin, teklifleri kapsamında 2547 sayılı Kanun'un 7'nci maddesinin (p) bendi uyarınca yurt dışı yüksek öğretim diplomaları ile ilgili olarak Yüksek Öğretim Kurulunca verilen denklik belgelerini sunmaları gerekmektedir.
Somut olayda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin %50 ortağı konumunda olan Hasan şimşek'in "Gürcistan Teknik Üniversitesi"nden aldığı anlaşılan lisans diplomasına ilişkin denklik belgesinin teklif kapsamında Suka Çevre Tek. İnş. San. Tic. Ltd. şti. tarafından sunulmadığı, bununla birlikte bahse konu diplomaya ilişkin denklik işlemleri için Yükseköğretim Kurulu'na herhangi bir denklik başvurusunun yapılmadığı tespit edilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve tespitler çerçevesinde, şikâyete konu Hasan şimşek'e ait mezuniyet belgesine ilişkin Yükseköğretim Kurulu'na herhangi bir başvurunun yapılmadığı ve diplomanın Yükseköğretim Kurulu nezdinde denkliğinin bulunmadığı, ayrıca istekli tarafından sunulan "Endüstri ve İnşaat Mühendisliği" diplomasının inşaat mühendisliği diploması olarak belirlenen benzer iş tanımını karşılamadığı dolayısıyla Suka Çevre Tek. İnş. San. Tic. Ltd. şti. tarafından sunulan ve yurt dışında gördüğü eğitime ilişkin ihale üzerinde bırakılan isteklinin %50 ortağı konumunda olan Hasan şimşek'e ait diplomanın iş deneyim belgesi olarak geçerli kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu anlaşılmış olup başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2'nci iddiasına ilişkin olarak:
İdari şartname'nin "İhaleye katılamayacak olanlar" başlıklı 9'uncu maddesinde "9.1. 4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesinde ihaleye katılamayacağı belirtilenler ile 4734 sayılı Kanun'un 53'üncü maddesinin (b) bendinin (8) numaralı alt bendi gereğince alınacak Bakanlar Kurulu Kararları ile belirlenen yabancı ülkelerin isteklileri doğrudan veya dolaylı ya da alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihaleye katılamazlar.
9.2. Bu yasaklara rağmen ihaleye katılan istekliler ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Ayrıca, bu durumun tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında tespit edilememesi nedeniyle bunlardan biri üzerine ihale yapılmışsa, teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir.
9.3. Haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı bulunmaması kaydıyla, kamu davası açılanlara ilişkin olarak Kanun'un 59'uncu maddesinde yer verilen özel düzenleme veya özel kanunlarda yer verilen düzenlemeler nedeniyle ihalelere katılamayacak durumda olduğu halde ihalelere katılan istekliler sadece ihale dışı bırakılır. Bu durumda olanlar hakkında ayrıca 4734 sayılı Kanun'un 11'inci ve 58'inci maddelerinde yer alan idari yaptırımlar uygulanmaz." düzenlemesi yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun "İhaleye katılamayacak olanlar" başlıklı 11'inci maddesinde "Aşağıda sayılanlar doğrudan veya dolaylı veya alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihalelere katılamazlar:
a) Bu Kanun ve diğer kanunlardaki hükümler gereğince geçici veya sürekli olarak idarelerce veya mahkeme kararıyla kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan veya örgütlü suçlardan veyahut kendi ülkesinde ya da yabancı bir ülkede kamu görevlilerine rüşvet verme suçundan dolayı hükümlü bulunanlar. ..." şeklinde,
Anılan Kanun'un "Yasak fiil veya davranışlar" başlıklı 17'nci maddesinde "İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
...
e) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak.
Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır." şeklinde,
4734 sayılı Kanun'un "İhalelere katılmaktan yasaklama" başlıklı 58'inci maddesinde "17'nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2'nci ve 3'üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise İçişleri Bakanlığı tarafından verilir.
Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin şahıs şirketi olması halinde şirket ortaklarının tamamı hakkında, sermaye şirketi olması halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında birinci fıkra hükmüne göre yasaklama kararı verilir. Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi olması durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları halinde bu şahıs şirketi hakkında da, sermaye şirketinde ortak olmaları halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilir.
İhale sırasında veya sonrasında bu fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler, idarelerce o ihaleye iştirak ettirilmeyecekleri gibi yasaklama kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare tarafından yapılacak sonraki ihalelere de iştirak ettirilmezler.
Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en geç kırkbeş gün içinde verilir. Verilen bu karar Resmi Gazetede yayımlanmak üzere en geç onbeş gün içinde gönderilir ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu kararlar Kamu İhale Kurumunca izlenerek, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin siciller tutulur.
İhaleyi yapan idareler, ihalelere katılmaktan yasaklamayı gerektirir bir durumla karşılaştıkları takdirde, gereğinin yapılması için bu durumu ilgili veya bağlı bulunulan bakanlığa bildirmekle yükümlüdür." şeklinde,
Söz konusu Kanun'un "İsteklilerin ceza sorumluluğu" başlıklı 59'uncu maddesinde "Taahhüt tamamlandıktan ve kabul işlemi yapıldıktan sonra tespit edilmiş olsa dahi, 17'nci maddede belirtilen fiil veya davranışlardan Türk Ceza Kanununa göre suç teşkil eden fiil veya davranışlarda bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile o işteki ortak veya vekilleri hakkında Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre ceza kovuşturması yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Hükmolunacak cezanın yanı sıra, idarece 58 inci maddeye göre verilen yasaklama kararının bitiş tarihini izleyen günden itibaren uygulanmak şartıyla bir yıldan az olmamak üzere üç yıla kadar bu Kanun kapsamında yer alan bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan mahkeme kararıyla 58'inci maddenin ikinci fıkrasında sayılanlarla birlikte yasaklanırlar.
Bu Kanun kapsamında yapılan ihalelerden dolayı haklarında birinci fıkra gereğince ceza kovuşturması yapılarak kamu davası açılmasına karar verilenler ve 58'inci maddenin ikinci fıkrasında sayılanlar yargılama sonuna kadar Kanun kapsamında yer alan kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılamaz. Haklarında kamu davası açılmasına karar verilenler, Cumhuriyet Savcılıklarınca sicillerine işlenmek üzere Kamu İhale Kurumuna bildirilir.
Bu Kanunda belirtilen yasak fiil veya davranışları nedeniyle haklarında mükerrer ceza hükmolunanlar ile bu kişilerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu sermaye şirketleri veya bu kişilerin ortağı olduğu şahıs şirketleri, mahkeme kararı ile sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanır.
Bu madde hükümlerine göre; mahkeme kararı ile yasaklananlar ve ceza hükmolunanlar, Cumhuriyet Savcılıklarınca sicillerine işlenmek üzere Kamu İhale Kurumuna, meslek sicillerine işlenmek üzere de ilgili meslek odalarına bildirilir.
Sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlara ilişkin mahkeme kararları, Kamu İhale Kurumunca, bildirimi izleyen onbeş gün içinde Resmî Gazetede yayımlanmak suretiyle duyurulur." şeklinde hükümler yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği'nin "Haklarında yasaklama kararı verilen şirket ortak veya ortaklarının durumu" başlıklı 29.1.9'uncu maddesinde "...28.1.9.3. (Ek:13/04/2013- 28617 R.G./8. md.) 6359 sayılı Kamu İhale Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan "olarak" ibaresinden sonra gelmek üzere "idarelerce veya mahkeme kararıyla" ibaresi eklenmiş olduğundan, bu Kanun değişikliğinin yürürlüğe girmesiyle hakkında kamu davası açılanlar söz konusu bent kapsamından çıkarılmıştır. Bununla birlikte, Kanun'un 17'nci maddesinde belirtilen ve Türk Ceza Kanunu'na göre suç teşkil eden fiil veya davranışlarda bulunmaları nedeniyle haklarında kamu davası açılanların, Kanunun 59'uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince ihalelere katılamayacakları hüküm altına alınmış olup, Kanun değişikliği bu kuralla ilgili olmadığından; haklarında kamu davası açılmış olanların kendisi ya da bir tüzel kişi veya başka bir gerçek kişi adına teklif vererek ihaleye katılmaları veyahut ortağı olduğu şahıs şirketleri ile sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları sermaye şirketlerinin ihaleye katılmaları mümkün değildir. Bu yasağa rağmen ihaleye katılmış olunması halinde, bu durumda olan isteklilerin değerlendirme dışı bırakılması, ancak geçici teminatlarının gelir kaydedilmemesi ve idarece haklarında kamu ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilmemesi gerekmektedir. ..." açıklaması bulunmaktadır.
Mevzuatın yukarıda yer alan hükümlerinden haklarında kamu davası açılmış olanların kendisi ya da bir tüzel kişi veya başka bir gerçek kişi adına teklif vererek ihaleye katılmaları veyahut ortağı olduğu şahıs şirketleri ile sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları sermaye şirketlerinin ihaleye katılmalarının mümkün olmadığı, bu yasağa rağmen ihaleye katılmış olunması halinde, bu durumda olan isteklilerin değerlendirme dışı bırakılması, ancak geçici teminatlarının gelir kaydedilmemesi ve idarece haklarında kamu ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilmemesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibinin iddiası ise ihale üzerinde bırakılan istekli olan SUKA Çevre Tek. İnş. San. Tic. Ltd. şti.nin %50 oranında ortağı durumunda olan Alaattin Sarpkaya hakkında ihale işlemlerinden ötürü açılmış bir kamu davası bulunduğu ve bu nedenle anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatının gelir kaydedilmesi gerektiği yönündedir.
Kamu İhale Kurumu yasaklılık sorgulama sayfasından Alaattin Sarpkaya hakkında açılmış bir kamu davası bulunduğu tespit edilmiştir. 4734 sayılı Kanun'da haklarında ihalelere girme yasağı bulunanların, sermaye şirketinde ortak olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verileceği hüküm altına alınmış olup söz konusu Kanun'da hakkında ihalelere katılma yasağı bulunan şirket ortağının sermaye şirketinin yarısından fazlasına sahip olmaması halinde, sermaye şirketinin, ortağı hakkında uygulanan yasaklamanın devam ettiği süre içerisinde ihalelere katılamayacağı yönünde bir hüküm bulunmamaktadır.
Bu nedenle, SUKA Çevre Tek. İnş. San. Tic. Ltd. şti.nin %50 oranında ortağı durumunda olan Alaattin Sarpkaya hakkında kamu davası açılmış olması nedeniyle Kanundan doğan yasaklılık halinin söz konusu SUKA Çevre Tek. İnş. San. Tic. Ltd. şti.nin ihalelere katılmasına engel teşkil etmeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, SUKA Çevre Tek. İnş. San. Tic. Ltd. şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun’un 65′inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54′üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|
