DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Yasal dayanak:Hukuk Muhakemeleri Kanunu;190, 191. maddeleri, Türk Medeni Kanunu 6. maddesi, Türk Borçlar Kanunu 299, 313, 314, 315. maddeleri, İcra İflas Kanunu 67,68,72, 269, 269/a. 269/b, 269/c maddeleri, Yargılama konusu olayda:Davacının, Büyükçekmece ... İcra Dairesinin ... Esas sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü başlatılan icra takibine dayanak olan bononun araç kira sözleşmesinin teminatı olarak alınan teminat senedi olduğunu belirterek araç kiralama sözleşmesi kapsamında verilen 30/11/2019 tanzim tarihli, 18.000,00 TL bedelli senedin bedelsiz kalması nedeniyle iptaline, Büyükçekmece ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı icra takibine konu senet nedeniyle davacının davalı şirkete borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ettiği, Davalının, senedin araç kiralama işi için verilmediğini, kıymetli evrakın illetten mücerret olup ispat yükünün davacıya ait olduğu gerekçesiyle davanın reddini istediği, Mahkemenin ispat edilemeyen davanın reddine karar verdiği, HMK 4/a maddesi gereğince "kiralanan taşınmazların İcra İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu olan davalar ile bu davalara karşı açılan davalar Sulh Hukuk Mahkemesinde" görüleceğinin düzenlendiği, Hukuki uyuşmazlıklarda Asliye Hukuk mahkemelerinin görevi asıl, Sulh Hukuk Mahkemesinin görevi ise istisna olup, özel bir kanun hükmü ile açıkça Sulh Hukuk Mahkemesinde bakılacağı bildirilmeyen bütün dava ve işler Asliye Hukuk Mahkemesinde genel hükümlere göre görüleceği, görev kamu düzenine ilişkin olduğu ve resen inceleneceği, Davacının bononun teminat senedi olduğunu iddia etmesi karşısında senedin kira ilişkisi nedeniyle verilip verilmediğini değerlendirme görevinin Sulh Hukuk Mahkemesine ait olduğu, mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerektiği anlaşılmıştır. Dairemiz ilk derece mahkemesi kararını hem maddi olay, hem de hukuka uygunluk bakımından incelemeye tabi tutarak tespit edilen yargılama hatalarını bizzat düzeltmek amacıyla yapılan inceleme sonunda; uyuşmazlığa konu bononun araç kiralama sözleşmesinin teminatı verildiği iddia edilerek dava açılması nedeniyle senedin kira ilişkisi nedeniyle verilip verilmediğini değerlendirme görevi Sulh Hukuk Mahkemesine ait olduğu halde görevsiz mahkemece yargılama yapılıp karar verilmesi sebebiyle mahkeme kararının yerinde olmadığı anlaşıldığından HMK 353/1-A/3 maddesi gereğince değişik gerekçeyle başvurunun kabulüne karar vermek gerekmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
35. HUKUK DAİRESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
DOSYA NO: 2023/1334
KARAR NO: 2023/1565
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 21/02/2023
NUMARASI: 2021/500 Esas, 2023/175 Karar
DAVANIN KONUSU: Araç Kira Sözleşmesinin Teminatı Olarak Verildiği Belirtilen
Bono Nedeniyle Ödenen Senet Bedelinin İstirdatı
İSTİNAF TARİHİ: 05/05/2023
KARAR TARİHİ: 12/09/2023
Dairemizde bulunan istinaf başvurusunun yapılan açık incelemesi sonunda,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ DÜŞÜNÜLDÜ; İstinaf isteminde usul işlemleri tamam olduğundan, dairemiz üyesince düzenlenen rapor ve ilk derece mahkemesi dosyasının istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan asıl incelemesinde dairemizce karar verilmesi için eksiklik bulunmadığı; Davacı:Davalıya 30/11/2019 tanzim tarihli kira sözleşmesi gereğince ... plakalı motorlu aracın kiralandığını, aracın davalı şirket tarafından 22/06/2020 tarihinde teslim alındığını, bu tarih itibariyle kalan 4 aylık kira bedeli ile depozitonun iade edilmediği gibi kendi aleyhine takip başlatıldığını, takibe konu bononun araç kira sözleşmesinin teminatı olarak verildiğini belirterek 30/11/2019 düzenleme tarihli, 18.000,00 TL bedelli senedin bedelsiz kalması nedeniyle iptaline ve Büyükçekmece ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyası yönünden borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı:Senedin araç kiralama işi için verilmediğini, kıymetli evrakın illetten mücerret olup ispat yükünün davacıya ait olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme:Davanın reddine karar vermiştir.
İstinaf sebepleri:Davacı süresinde sunduğu istinaf başvuru dilekçesinde; davalı şirketin ticari defterlerinin incelenmediğini, taraflar arasında araç kiralama işi dışında başka bir ticari iş olmadığını, bedelsiz olan senedin davalı tarafça takibe koyulduğunu, kararın yanlış olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Yasal dayanak:Hukuk Muhakemeleri Kanunu;190, 191. maddeleri, Türk Medeni Kanunu 6. maddesi, Türk Borçlar Kanunu 299, 313, 314, 315. maddeleri, İcra İflas Kanunu 67,68,72, 269, 269/a. 269/b, 269/c maddeleri, Yargılama konusu olayda:Davacının, Büyükçekmece ... İcra Dairesinin ... Esas sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü başlatılan icra takibine dayanak olan bononun araç kira sözleşmesinin teminatı olarak alınan teminat senedi olduğunu belirterek araç kiralama sözleşmesi kapsamında verilen 30/11/2019 tanzim tarihli, 18.000,00 TL bedelli senedin bedelsiz kalması nedeniyle iptaline, Büyükçekmece ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı icra takibine konu senet nedeniyle davacının davalı şirkete borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ettiği, Davalının, senedin araç kiralama işi için verilmediğini, kıymetli evrakın illetten mücerret olup ispat yükünün davacıya ait olduğu gerekçesiyle davanın reddini istediği, Mahkemenin ispat edilemeyen davanın reddine karar verdiği, HMK 4/a maddesi gereğince "kiralanan taşınmazların İcra İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu olan davalar ile bu davalara karşı açılan davalar Sulh Hukuk Mahkemesinde" görüleceğinin düzenlendiği, Hukuki uyuşmazlıklarda Asliye Hukuk mahkemelerinin görevi asıl, Sulh Hukuk Mahkemesinin görevi ise istisna olup, özel bir kanun hükmü ile açıkça Sulh Hukuk Mahkemesinde bakılacağı bildirilmeyen bütün dava ve işler Asliye Hukuk Mahkemesinde genel hükümlere göre görüleceği, görev kamu düzenine ilişkin olduğu ve resen inceleneceği, Davacının bononun teminat senedi olduğunu iddia etmesi karşısında senedin kira ilişkisi nedeniyle verilip verilmediğini değerlendirme görevinin Sulh Hukuk Mahkemesine ait olduğu, mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerektiği anlaşılmıştır. Dairemiz ilk derece mahkemesi kararını hem maddi olay, hem de hukuka uygunluk bakımından incelemeye tabi tutarak tespit edilen yargılama hatalarını bizzat düzeltmek amacıyla yapılan inceleme sonunda; uyuşmazlığa konu bononun araç kiralama sözleşmesinin teminatı verildiği iddia edilerek dava açılması nedeniyle senedin kira ilişkisi nedeniyle verilip verilmediğini değerlendirme görevi Sulh Hukuk Mahkemesine ait olduğu halde görevsiz mahkemece yargılama yapılıp karar verilmesi sebebiyle mahkeme kararının yerinde olmadığı anlaşıldığından HMK 353/1-A/3 maddesi gereğince değişik gerekçeyle başvurunun kabulüne karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M:Yukarıda açıklanan nedenlerle, Davacının istinaf başvurusunun göreve ilişkin olarak KABULÜNE, İlk derece mahkemesinin kararının KALDIRILMASINA, Yargılamanın eksikler tamamlanarak kaldığı yerden devamı için dosyanın ait olduğu Mahkemeye İADESİNE, İstinaf başvuru harcının mahsubuna, İstinaf karar harcının talep halinde yatırana iadesine, Gider avansından kalanın talep halinde yatırana iadesine, Dair karar dosya üzerinde, tarafların ve vekillerinin yokluğunda oy birliği ile HMK 362/1-b maddesi gereğince KESİN olarak verildi, açıkça anlatıldı. 12/09/2023