Mahkemece; davanın, trafik kazasından kaynaklanan maddi (geçici ve sürekli iş göremezlik ve tedavi gideri) ve manevi tazminat istemine ilişkin olduğu; kazanın meydana gelmesinde davacının %85 oranında, davalının %15 oranında kusurlu olduğu, 19.06.2019 tarihli, Hacettepe Üniversitesi Dahili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanlığı Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı Raporu ile; Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümleri uyarınca davacının çalışma ve meslekte kazanma gücü kaybı oranının % 9,3 olduğu, tıbbi iyileşme süresinin 9 aya kadar uzayabileceği, kaza nedeni ile mağdurun tedavisine başlanmasından itibaren tedavi süresince ortaya çıkan bakıcı ihtiyaç süresinin 3 ay olduğunun bildirildiği, aktüer bilirkişi tarafından düzenlenen 26/09/2021 tarihli hesap raporunda; davacıya 16/06/2016 tarihinde 9.608,00-TL ödeme yapıldığından ödeme tarihi itibariyle davacının maddi tazminata ilişkin zararının karşılanmış olduğunun belirtildiği; buna göre davacı tarafın maddi tazminata ilişkin talebinin davalı tarafça yapılan ödeme ile karşılandığı, bu nedenle maddi tazminat talebinin yerinde olmadığı sonuç ve kanaatine varılarak, maddi tazminat talebi bakımından davanın reddine karar verildiği; manevi tazminat talebi bakımından davacının kaza nedeniyle ağır bedensel zarar gördüğü, davacının iyileşme süresi, tarafların sosyo-ekonomik durumları, hakkaniyet ilkesi ve tüm dosya değerlendirilmek suretiyle, davacının manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile davacı ... için 7.500,00 TL, davacı ... için ise 5.000,00-TL manevi tazminat yönünden davanın kısmen kabulüne, fazlaya ilişkin istemin ise reddine karar verildiği gerekçesi ile;
T.C. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 35. Hukuk Dairesi Esas-Karar No: 2022/1529 - 2023/1590
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
35. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2022/1529
KARAR NO : 2023/1590
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 21/12/2021
NUMARASI : 2018/452 Esas 2021/849 Karar
DAVANIN KONUSU : Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Maddi ve Manevi Tazminat
KARAR TARİHİ : 29/11/2023
GEREKÇELİ KARAR
YAZILMA TARİHİ : 25/12/2023
Mahalli mahkemesince verilen karara karşı davalı ... Sigorta A.Ş. vekili tarafından süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş olup, başvuru şartlarının yerine getirildiği dosya üzerinde yapılan ön inceleme ile anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI
Davacılar vekili dava dilekçesinde; davalı ... İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.'ye ait, ... sevk ve idaresindeki kamyonetin 15/05/2015 tarihinde karşıdan karşıya geçmekte olan müvekkil ... vesayetindeki müvekkili ...'a çarpması sonucu yaralamalı trafik kazası meydana geldiği, kazanın meydana gelmesinde davalı araç sürücüsünün de kusurunun bulunduğunu, kazazede ...'ın Engelli Sağlık Kurulu Raporu ile %84 oranında engelli olduğu, meydana gelen zararlarından davalının sorumlu olduğunu; sigorta şirketine gönderilen ihtarname sonucu müvekkile 9.608,00 TL ödeme yapıldığı, ancak bu ödemenin oldukça yetersiz olduğunu belirterek, müvekkili ...'ın fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik maddi 1.000,00 TL ve manevi 15.000,00 TL; müvekkil ... için ise manevi zararlarının tazmini açısından 10.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılardan ... Sigorta A.Ş. cevap dilekçesinde, sigortalı şirketin kasko poliçesi olmadığını, bu yüzden manevi zararların tazmininden mesul olmadıklarını, yalnızca bedeni zararlardan ve o da sigortalının kusuru oranında sorumlu olduklarını, kendilerinin ödeme yaptıklarını, sorumluluklarının sona erdiğini bildirerek davanın reddini istemiştir.
Davalılardan ... İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; tazminat talebinin zamanaşımına uğradığını, müvekkillerinin kusursuz olduğunu, maddi tazminat talebinin neye istinaden olduğunun belirtilmesi gerektiğini, manevi tazminat talebinin oldukça yüksek olduğunu, bilirkişi raporunda sürücü ...'ın tali, yaralanan davacının ise asli kusurlu olduğunun belirtildiğini, müvekkillerinin olayda herhangi bir kusurunun olmadığını, taleplerin ... Sigortaya yönlendirilmesi gerektiğini, ayrıca dava konusu aracın ...Sigorta A.Ş.'ye genişletilmiş Kasko Sigortasıyla sigortalandığını, davanın bu sigorta şirketine ihbar edilmesi gerektiğini belirtmiştir.
Davalılardan ... ise cevap dilekçesinde; davacı yaralanan ...'ın zihinsel engelli olduğunu bilmediğini, yalnız başına dışarı çıkarılmaması gerekirken, davacının trafikte kendi aracına çarptığını, yaralananı hastaneye götürdüğünü ve orada kendisine iyi olduğunu söylediği için helalleşerek hastaneden ayrıldığını, vasi görevini yapsaydı bu kazanın gerçekleşmeyeceğini ve kendisinin böyle bir taleple karşı karşıya kalmayacağını ve işten de çıkartılmayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece; davanın, trafik kazasından kaynaklanan maddi (geçici ve sürekli iş göremezlik ve tedavi gideri) ve manevi tazminat istemine ilişkin olduğu; kazanın meydana gelmesinde davacının %85 oranında, davalının %15 oranında kusurlu olduğu, 19.06.2019 tarihli, Hacettepe Üniversitesi Dahili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanlığı Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı Raporu ile; Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümleri uyarınca davacının çalışma ve meslekte kazanma gücü kaybı oranının % 9,3 olduğu, tıbbi iyileşme süresinin 9 aya kadar uzayabileceği, kaza nedeni ile mağdurun tedavisine başlanmasından itibaren tedavi süresince ortaya çıkan bakıcı ihtiyaç süresinin 3 ay olduğunun bildirildiği, aktüer bilirkişi tarafından düzenlenen 26/09/2021 tarihli hesap raporunda; davacıya 16/06/2016 tarihinde 9.608,00-TL ödeme yapıldığından ödeme tarihi itibariyle davacının maddi tazminata ilişkin zararının karşılanmış olduğunun belirtildiği; buna göre davacı tarafın maddi tazminata ilişkin talebinin davalı tarafça yapılan ödeme ile karşılandığı, bu nedenle maddi tazminat talebinin yerinde olmadığı sonuç ve kanaatine varılarak, maddi tazminat talebi bakımından davanın reddine karar verildiği; manevi tazminat talebi bakımından davacının kaza nedeniyle ağır bedensel zarar gördüğü, davacının iyileşme süresi, tarafların sosyo-ekonomik durumları, hakkaniyet ilkesi ve tüm dosya değerlendirilmek suretiyle, davacının manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile davacı ... için 7.500,00 TL, davacı ... için ise 5.000,00-TL manevi tazminat yönünden davanın kısmen kabulüne, fazlaya ilişkin istemin ise reddine karar verildiği gerekçesi ile;
“1-a)Davanın maddi tazminat talebi yönünden REDDİNE,
2-a)Davanın manevi tazminat talebi bakımından; Kısmen KABULÜ ile Davacı ... bakımından 7.500,00-TL ve ayrıca davacı ... bakımından 5.000,00-TL manevi tazminatın olay tarihi olan 15/05/2015 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve .... Ltd. Şti.nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa VERİLMESİNE, fazlaya ilişkin manevi tazminat isteminin REDDİNE,
b)Davalı ... Sigorta A.Ş.'ye karşı açılan manevi tazminat isteminin REDDİNE,”karar verilmiş hüküm davalı ... Sigorta A.Ş. vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ
Davalı ... Sigorta A.Ş. vekili istinaf başvuru dilekçesinde; maddi tazminat yönünden, müvekkili hakkındaki dava ret edildiği halde, sadece diğer davalı lehine vekalet ücreti takdir edilmiş olmasının, müvekkili hakkında vekalet ücreti takdir edilmemesinin hatalı olduğunu; ayrıca müvekkili hakkındaki manevi tazminat davasının da reddediliğini, bu nedenle manevi tazminata yönelik vekalet ücreti takdir edilmemesinin de hatalı olduğunu, yargılama gideri yönünden, müvekkili aleyhine hüküm kurulmadığı halde yargılama giderinden müvekkilinin de sorumlu tutulmasının hatalı olduğunu belirterek, her bir davalı için 5100 TL den 10200 TL vekalet ücreti ve yine maddi tazminat açısından 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacılardan tahsilini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Mahkemece verilen karar da kamu düzenine aykırılık görülmediğinden, HMK'nın 355. maddesi istinaf edenin sıfatına göre ve istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda;
Dava, trafik kazasından kaynaklanan, cismani zarar nedeniyle, sürücü işleten ve ZMMS kapsamında sigorta şirketinden maddi ve manevi tazminat istemidir.
Mahkemece, maddi tazminat talebinin, davadan önce sigorta şirketi tarafından yapılan ödeme ile davacıların zararı karşılandığından bahisle reddine, manevi tazminat talebine yönelik olarak sigorta şirketi hakkında manevi tazminat davasının reddine, sürücü ve işleten hakkındaki davanın kısmen kabulüne karar verilmiş hüküm davalı sigorta vekili tarafından, vekalet ücretine ve aleyhine hükmedilen yargılama giderine ilişkin olarak istinaf edilmiştir.
1-Davacılar, dava dilekçesinde davalı sigorta şirketinden de manevi tazminat talep etmiş, mahkemece sigorta şirketinin manevi zararlardan sorumluluğu bulunmadığından aleyhine açılan davanın reddine karar verilmiş, hüküm sadece davalı sigorta şirketi tarafından istinaf edilmiştir.
Mahkemece, davalı sigorta şirketi hakkındaki manevi tazminat davasını, "diğer davalılardan farklı bir sebeple" manevi tazminattan sorumlu olmadığından bahisle reddedilmiştir. Bu durumda, kendisini vekil ile temsil ettiren davalı lehine her bir davacının davası yönünden ayrı ayrı maktu vekalet ücreti takdir edilmesi gerekirken, bu hususta olumlu olumsuz bir karar verilmemiş olması doğru görülmemiştir.
Yine, mahkemece, davalı ... Sigorta A.Ş. hakkındaki maddi tazminat davası da reddedildiğinden ve davalı ... Sigorta A.Ş. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, diğer davalı ile birlikte bu davalı lehine de reddedilen maddi tazminat üzerinden vekalet ücreti takdir edilmesi gerekirken, bu davalı lehine vekalet ücreti takdir edilmemiş olması da doğru görülmemiştir.
2-Mahkemece, davalı sigorta şirketi hakındaki maddi ve manevi tazminata talebi ile açılan davanın reddine karar verilmiş olduğundan, davalı sigorta şirketinin yargılama giderlerinden sorumluluğu bulunmadığından, yargılama giderlerinden davadaki ret ve kabul oranına göre sadece sürücü ve işleten olan diğer davalıların sorumluluğuna karar verilmesi gerekirken, hüküm fıkrasında bu hususta açık bir değerlendirme yapılmaksızın, kabul edilen miktar üzerinden "tüm davalıların" yargılma giderinden sorumlu tutulması da doğru görülmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin istinaf talebinin kabulüne, mahkemece yapılan yargılamada eksiklik bulunmamasına, yapılan hata nedeniyle yeniden yargılamaya ihtiyaç duyulmamasına göre kararın HMK'nın 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına, ilk derece mahkemesi kararı; vekalet ücretine yönelik kısmının, reddedilen manevi tazminat üzerinden davalı sigorta şirketi lehine ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T'ye göre davacı ...'in davasının reddi nedeniyle 5.100,00 TL, davacı ...'ın davasının reddi nedeniyle 5.100,00 TL vekalet ücretinin adı geçen davacılardan alınarak davalıya verilmesine şeklinde; yine davacının maddi tazminat talebine yönelik olarak sigorta şirketi hakkındaki davanın da diğer davalı ile aynı sebepten reddedilmiş olması nedeniyle, davacının sorumlu tutulduğu 1.000,00 TL vekalet ücretinin diğer davalı ile birlikte davalı ... Sigorta A.Ş.'ye de ödenecek şekilde ve yine davalı sigorta şirketi hakkında davanın tümden reddedilmiş olması nedeniyle yargılama giderlerinden sorumluluğu olmayacağından, yargılama giderinden belirtilen "tüm davalılar" ibaresinin davalı ... Sigorta haricindeki davalılardan şeklinde düzeltilerek, ilk derece mahkemesi kararındaki kesinleşen yönler korunarak yeniden esas hakkında karar verilmesi gerekmiş aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
I-Davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin istinaf talebinin KABULÜ ile; Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilen 21/12/2021 tarihli, 2018/452 Esas 2021/849 Karar sayılı kararın KALDIRILMASINA,
HMK'nın 353/1-b-2.maddesi uyarınca esas hakkında yeniden karar verilmesine, buna göre;
1-a)Davanın maddi tazminat talebi yönünden REDDİNE,
b)Maddi tazminat talebi bakımından alınması gereken 59,30-TL harcın davacı taraftan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
c)Davalı .... Ltd. Şti. ve davalı ... Sigorta A.Ş. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT hükümlerine göre belirlenen 1.000,00-TL vekalet ücretinin davacı ...'dan alınarak adı geçen davalılar .... Ltd. Şti. ve davalı ... Sigorta A.Ş.'ye VERİLMESİNE,
2-a) Davanın manevi tazminat talebi bakımından; Kısmen KABULÜ ile Davacı ... bakımından 7.500,00-TL ve ayrıca davacı ... bakımından 5.000,00-TL manevi tazminatın olay tarihi olan 15/05/2015 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve .... Ltd. Şti.nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa VERİLMESİNE, fazlaya ilişkin manevi tazminat isteminin REDDİNE,
b)Davalı ... Sigorta A.Ş.'ye karşı açılan manevi tazminat isteminin REDDİNE,
c)Manevi tazminat talebi bakımından alınması gereken 853,88-TL harçtan dava açılırken peşin olarak alınan 88,81-TL harcın mahsubu ile bakiye 765,07-TL harcın davalılar ... ve .... Ltd. Şti.nden müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
d)Davacı tarafça yatırılan ve mahsup edilen 88,81-TL harcın davalılar ... ve .... Ltd. Şti.nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya VERİLMESİNE,
e)Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT hükümlerine göre belirlenen 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalılar ... ve .... Ltd. Şti.nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa VERİLMESİNE,
f)Davalı .... Ltd. Şti. Kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT hükümlerine göre belirlenen 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak adı geçen davalı şirkete VERİLMESİNE,
3-Davalı ... Sigorta A.Ş. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden ve hakkındaki manevi tazminata yönelik dava diğer davalılardan farklı sebeple reddedildiğinden, ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürülükte bulunan A.A.Ü.T'ye göre 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacı ...'dan, 5.100,00 TL vekalet ücretinin ...'dan alınarak davalı ...
Sigorta A.Ş'ye verilmesine;
4-Davacı tarafça yapılan 2.684,90 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre belirlenen 1.290,63-TL'sinin ... Sigorta A.Ş. haricindeki davalılardan alınarak davacı tarafa VERİLMESİNE,
Bakiyenin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK 333. maddesine uygun şekilde İADESİNE,
İSTİNAF HARÇ VE YARGILAMA GİDERLERİ YÖNÜNDEN:
II-Davalı ... Sigorta A.Ş. tarafında yatırılan "istinaf karar harcının" talep halinde davalı ... Sigorta A.Ş'ye iadesine,
lll-İstinaf başvurusu nedeniyle davalı ... Sigorta A.Ş. tarafından yapılan 220,70 TL İstinaf Başvuru Harcı ve 54,00-TL tebligat ve posta giderleri olmak üzere toplam 274,70 TL'nin davacılardan alınarak davalı ... Sigorta A.Ş'ye verilmesine,
lV-HMK'nun 333.maddesi gereğince kullanılmayan istinaf gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
V-Kararın tebliği ve harç iadesi işlemlerinin ilk derece Mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, HMK.nın 362/1-a maddesi uyarınca KESİN olmak üzere 29/11/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.