İşyeri olarak kiraya verilen yerin, kira sözleşmesi sonlanmadan yıkımına karar verildiği bir halde, faydalı ve zorunlu giderlerin (sözleşmedeki aksi hükme rağmen) vekaletsiz iş görme hükümlerine göre istenebileceği hk.

Karar

 

SAMSUN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

 

6. HUKUK DAİRESİ

 

Esas Numarası: 2019/1647

 

Karar Numarası: 2019/1724

 

Karar Tarihi: 10.04.2019

 

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:

 

Davacı vekili Tokat Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine hitaben yazmış olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin tespite konu gayrimenkulü 2013 yılında işyeri olarak 7 yıl ve sonrası için kiraladığını, içine girilmez, atıl durumda bulunan gayrimenkulü yeniden inşa ettiğini, gayrimenkule kolon, kiriş, duvar, fayans, merdiven, demir camekan, cam vitrin, ters tavan, elektrik ve su tesisatı, alüminyum dış cephe kaplama, lavabo v.s. yapılarak işyerinin şimdiki haline getirildiğini, malzeme alındığını ve işçi çalıştırıldığını, müvekkilin kira sözleşmesine esas olarak yaptığı bu harcamaların tahliye söz konusu olduğu için müvekkilinin zarara uğradığını, gayrimenkulde meydana gelen değer artışı nedeniyle fazlaya ilişkin hak ve alacakları saklı kalmak kaydıyla müvekkilinin Tokat Merkez ….. Mahallesi 271 ada, 184 parsel sayılı taşınmaz için ve Tokat 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/148 değişik iş sayılı dosyada yapmış olduğu masrafların bir kısmı olan 10.000 TL'sinin masraf tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.

 

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:

 

İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabul kısmen reddi ile, 25/06/2018 tarihli bilirkişi ek raporundaki hesaplama da dikkate alınarak 12.782,30 TL tazminat bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verildiği görülmüştür.

 

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:

 

Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Dosya kapsamına göre tüm taleplerinin kabulüne karar verilmesi gerekirken hatalı gerekçe ile davalarının kısmen kabulüne karar verilmesinin isabetsiz olduğundan bahisle istinaf yoluna başvurmuştur.

 

Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Tüm dosya kapsamına göre açılan davanın reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçe ile karar yerinde belirtilen miktar üzerinden kabulüne karar verilmesinin isabetsiz olduğundan bahisle istinaf yoluna başvurmuştur.

 

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:

 

Dava, kiracı tarafından kiralanana yapıldığı belirtilen faydalı ve zorunlu giderlerin tahsili istemine ilişkindir.

 

Davacı kiracı, kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu giderlerden alınıp götürülmesi mümkün olmayan ve davalı kiraya veren tarafından benimsenenlerin yapıldıkları tarihler itibariyle bedellerini vekaletsiz iş görme hükümlerine göre isteyebilir. (TBK'un 530, BK.nun 414.md.) Yargıtayın yerleşik uygulamaları, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle belirlenecek değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle elde edilecek değeri isteme hakkı olduğu yönündedir. Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir.

 

Somut olayda; Davada dayanılan ve hükme esas alınan 30/06/2013 başlangıç tarihli ve 7 yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmenin 12. maddesinde "kiracı kiralanan şeyin içinde yaptıracağı tezyinat masrafları kendisine ait olacak ve mukavele müddeti bittiğinde yapılan her türlü masraf için tazminat istemeye hakkı olmayacak ve bu gayrimenkul inşaatın tamamı mal sahibinin olacaktır." hükmü kararlaştırılmıştır. Tarafların Özgür iradesi ile kararlaştırılan bu şartlar geçerli olup tarafları bağlar. Davacı kiracı, kira sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra taşınmazı kiralama amacına uygun hale getirmek ve iş yeri olarak kullanabilmek amacıyla birtakım onarım, tamirat ve iyileştirmeler yaptığını, ancak kiracılık süreci içinde taşınmazın kentsel dönüşüm kapsamında riskli yapı olarak ilan edilip, yıkılması nedeniyle yıkılmasından önce tahliye ettiğini belirterek, yapmış olduğu imalat bedellerinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalı kiralayandan tahsilini talep etmiştir. Her ne kadar sözleşmenin 12. maddesinde faydalı masrafların talep edilemeyeceği düzenlenmiş ise de, davacının 7 yıllık kira süresi sonunda taşınmazı tahliye etmesi durumunda bu bedellerin istenemeyeceğinin, aksi halde davacının kira süresi bitiminden önce kiralananı tahliye etmesi sebebiyle kalan süreyle orantılı olarak faydalı masrafların istenebileceğinin kabulü gerekir. (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2017/1650-5657 Esas Karar sayılı ilamı)

 

Dosya içindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararındaki gerekçeye, yasal gerektirici nedenlere, Dairemizce iade kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda işlem yapılıp alınan bilirkişi heyeti ek raporu içeriğine, kiracı davacı tarafından kiralanana yapılan zorunlu ve faydalı imalatlardan sökülüp götürülmesi imkanı olmayan (sabit nitelikteki) imalatların yapıldıkları tarih itibariyle değerleri belirlenip, yıpranma payı da düşüldükten sonra davacı kiracının taşınmazı tahliye ettiği tarihten itibaren kalan kira süresi ile orantılı olarak faydalı ve zorunlu masraf bedeline hükmedilip 12.732,30 TL zorunlu ve faydalı masraf imalat bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline ve fazlaya dair istemin reddine ilişkin verilen kararda bir isabetsizlik bulunmadığından taraf vekilleri tarafından yapılan istinaf istemlerinin HMK 353(1)b-1 maddesi gereği ayrı ayrı esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatiyle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

 

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;

 

1-Dosya kapsamı, delil durumu, gözönüne alınarak, TOKAT SULH HUKUK MAHKEMESİ'nin 20/11/2018 tarih, 2018/77 E.-2018/1693 K.sayılı kararında, tarafvekillerinin istinaf nedenleri yönünden mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmamasına göre, taraf vekillerinin istinaf başvurularının Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan ayrı ayrı REDDİNE,

 

2-Dosyanın, gereği ve kararımızın taraflara tebliği için kararı veren İlk Derece Mahkemesi'ne İADESİNE,

 

3-Davacıdan alınması gereken 44,40 TL nispi istinaf karar harcının istinaf başvurusu sırasında davacıdan alınan 218,40 TL' den mahsubu ile geriye kalan 174,00 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,

 

4-Davalıdan alınması gereken nispi istinaf karar harcı 873,14 TL olmakla, istinaf başvurusu sırasında alınan 218,30 TL'nin mahsubu ile geriye kalan 654,84 TL istinaf karar harcının istinaf yoluna başvuran davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,

 

5-Taraflardan istinaf başvurusu sırasında ayrı ayrı alınan 121,30 TL istinaf kanun yoluna başvuru harcının taraflar üzerinde ayrı ayrı bırakılmasına,

 

6-Dosyanın istinaf mahkemesine gönderilmesi amacıyla yapılan posta masrafı ve tebligat giderlerinin ilgilisi üzerinde bırakılmasına,

 

Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, 10/04/2019 tarihinde, HMK'nun 362/1-b maddesi gereğince kesin olmak üzere ve oybirliği ile karar verildi.

Bu sayfa 128 kez görüntülendi.