2886 sayılı Kanuna göre yapılan kiralamalarda, itirazı kayıt konmaksızın kira sözleşmesinin imzalanmış olması halinin, kiralananın amacına uygun olarak kiracıya teslim edildiğine karine teşkil edeceği hk. (BAM)

Karar

 

 

ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

 

6. HUKUK DAİRESİ

 

Esas Numarası: 2018/357

 

Karar Numarası: 2018/840

 

Karar Tarihi: 13.07.2018

 

Alanya 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/631 Esas - 2017/766 Karar sayılı dosyası üzerinden yapılan istinaf başvurusu üzerine Dairemize gönderilen dosya incelendi;

 

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

 

DAVA: Davacı vekili dilekçesinde, davalı kurum ile müvekkili şirket arasında 12/04/2016 tarihinde Alanya Devlet Hastanesi içerisinde bulunan 90 m2 alanda mukim kantinin müvekkili şirkete teslim tarihinden itibaren 18 aylığına kiralanmasına ilişkin olarak iş yeri kira sözleşmesi akdedildiğini, aralarında imzalanmış olan kira kontratının 4. maddesine göre kiralanan yerin 5 gün içerisinde üzerindeki müştemilat ile birlikte imzalanacak bir tutanakla müvekkili şirkete tesliminin yapılmasının hükme bağlandığını, kira kontratının aktinden 1 aydan fazla bir zaman geçmiş ve 20/06/2016 tarihine kadar davalı kurumca müvekkil şirkete yer teslimi yapılmadığını, kira kontratının 2. maddesince kiralama süresinin ve kira ödeme günlerinin yer tesliminin yapıldığı günden itibaren başlayacağını, davalı kurum tarafından kendilerine gönderilen yer teslim tutanağında müvekkil şirketin yetkili temsilcisinin imzasının olmadığını ve müvekkil şirket yetkililerinin imzadan imtina ettiğine dair de herhangi bir şerh bulunmadığını, sözleşmenin akdedildiği 12/04/2016'dan 20/06/2016 tarihine kadar yer tesliminin yapılmadığını, bu nedenle kira sözleşmesinin 20/06/2016 tarihinde başladığının tespiti isteminde bulunmuştur.

 

SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde, Alanya Devlet Hastanesi'nin kantin yerini ihale yolu ile davacı şirkete 12/04/2016 tarihli kira sözleşmesi ile kiraya verildiğini, 12/04/2016 tarihli kira sözleşmesinin 4. maddesinde "Kiraya verilecek taşınmaz, kiracıya Alanya devlet hastanesi yetkililerince mahallinde tanzim edilecek tutanakla sözleşme tarihinden itibaren en geç 5 gün içinde üzerindeki muhtesad ve müştemilatda gösterilmek suretiyle imzalanacak bir tutanak ile teslim edilir." şeklinde bir düzenleme bulunduğunu, davalı idare tarafından bu düzenleme gereğince 13/04/2016 tarihinde, kantin yerinin davacı firmadan önceki kiracısı olan M. M. isimli şahıstan teslim alındıktan sonra yine aynı gün içinde davacı firmaya teslim edildiğini, davacı firmanın imza atmaya yetkili kişisinin 13/04/2016 tarihinde kantin yerinde bulunmaması sebebiyle teslim tutanağında imzasının olmadığını, 13/04/2016 tarihinden sonraki günlerde de davacı firma yetkilileri tarafından müvekkil idareye yer teslimi için herhangi bir başvuruda bulunmadıklarının, davacı firmanın kira sözleşmesinin imzalandığı 12/04/2016 günü 3 aylık kira bedelini davalı idarenin hesabına yatırdığını, kirasını peşin olarak yatıran, sözleşmenin imzalanmasına müteakip 5 gün içerisinde yer tesliminin yapılması gerektiğini bilen bir firmanın yer tesliminin 20/06/2016 tarihinde yapıldığını iddia etmesinin anlaşılamadığını bu hususu kanıtlar bir delil sunulamadığını, ayrıca davacı firmanın 02/05/2016 tarihinde kantin işletmesi olarak Alanya'da şube açtığının vergi dairesinin 29/07/2016 tarihli yazısından da anlaşıldığını, davacı firmanın kendisinden kaynaklanan nedenlerden ötürü faaliyetini ancak 20/06/2016 tarihinde başlayabilmiş olduğunun, bu gecikmeden de müvekkili idarenin sorumlu tutulamayacağını belirterek davanın reddini savunmuştur.

 

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece yapılan yargılama sonunda; "Dava dilekçesi ekinde sunulan 12/04/2016 tarihli kira sözleşmesinin varlığı hususunda taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesi incelendiğinde kira süresinin yer tesliminin yapıldığı tarihten itibaren 18 ay olduğu ve yine sözleşmenin 4. maddesine göre yer tesliminin sözleşme tarihinden itibaren en geç 5 gün içinde Alanya Devlet Hastanesi'nin yetkilileri tarafından düzenlenecek tutanakla yapılacağının imza altına alındığı anlaşılmaktadır. Davalı idare yer tesliminin 13/04/2016 tarihinde tutulan tutanak ile yapıldığını, yer tesliminin yapıldığı sırada davacı firma yetkililerinin mahallinde hazır bulunmamaları sebebiyle tutanakta imzalarının olmadığını iddia etmektedir. Davalı idare tarafından dosyaya sunulan 13/04/2016 tarihli yer teslim tutanağı incelendiğinde davacı firmanın yetkilisinin imzasının bulunmadığı açıkça anlaşılmaktadır. Davalı idare kiraya veren olarak, davacı kiraya kira konusu işyerini kira sözleşmesine uygun şekilde teslim etmekle yükümlü olup, teslim ettiğini iddia ettiği tarihi yıllık kira bedeli dikkate alındığında ve taraflar arasında yapılan kira sözleşmesinin 4. maddesi hükmü gereğince yazılı delille ispat etmekle yükümlü olup, davalı idare tarafından dosyaya sunulan davacı firmanın yetkili temsilcisinin imzasının bulunmadığı 13/04/2016 tarihli tutanağın yazılı delil olarak kabul edilemeyeceği anlaşılmış olmakla davalı idarenin iddiasını ispat edemediği görülmüştür. Bu aşamadan sonra kira sözleşmesine konu iş yerinin teslim tarihinin davacı kiracı tarafından iddia edilen tarih olan 20/06/2016 olarak kabul edilmesi gerektiği kanaatine varılarak iddiasını ispat eden davacının davasının kabulüne" karar verilmiştir.

 

DELİLLER: Kira sözleşmesi, ihale tutanakları, tüm dosya kapsamı.

 

İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili, cevap dilekçesini tekrarla kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu ayrıca davalı kurumun harçtan muaf olduğunu, ayrıca mahkemenin resen 742.447 TL dava değeri belirleyip buna göre vekalet ücreti takdir ettiğini, ancak davacı yararına maktu vekalet ücreti takdiri gerektiğini belirterek istinaf kanun yoluna başvurmuştur.

 

DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dava, kira ilişkisinin 20.06.2016 tarihinden itibaren başladığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiş, karar davalı vekilince istinaf kanun yoluna getirilmiştir.

 

Taraflar arasındaki sözleşme 12.04.2016 imza tarihli, 18 ay müddetlidir.

 

Sözleşmenin 2. maddesinde "kira süresi yer tesliminin yapıldığı tarihten itibaren 18 aydır" düzenlemesi, 4. maddesinde "Kiraya verilecek taşınmaz, kiracıya Alanya devlet hastanesi yetkililerince mahallinde tanzim edilecek tutanakla sözleşme tarihinden itibaren en geç 5 gün içinde üzerindeki muhtesad ve müştemilatda gösterilmek suretiyle imzalanacak bir tutanak ile teslim edilir. " düzenlemesi bulunmaktadır. Bundan ayrı şartnamenin 5. maddesinde "Kiraya verilecek yer Hastane yönetimince görevlendirilen yetkililer tarafından mahallinde tanzim edilecek tutanakla teslim edilir. Tutanakta teslim edilen yerdeki kapı, pencere, dolap, musluk, lavabo gibi levazımın tam ve sağlam olup olmadığı, kiraya verilecek taşınmaz mal içerisinde malzemede (ocak, masa, sandalye vb.) bulunuyorsa bunlar da çeşitleri ve değerleri itibarıyla ayrı ayrı belirtilir. Teslim tutanağı, adı geçen idare yetkilileri ile kiraya verilen kuruluş veya şahıs tarafından imzalanır. Kira müddeti, kiraya konu yerin açıklanan şekilde bu yeri kiralayan kuruluş veya şahsa mahallinde yapılan yer teslimi tarihinde başlar " düzenlemesi bulunmaktadır.

 

Taraflar arasındaki uyuşmazlık kira ilişkisinin ne zaman başladığı noktasında toplanmaktadır. Kural olarak kiracılık ilişkisi kira sözleşmesinin imzalanması ile doğar ve hüküm doğurur. Zira Borçlar Kanunu’nun hükümlerine göre, kira sözleşmesi imzalanmış olmakla taraflar arasında kira ilişkisi kurulmaktadır. B.K.nun 249/1.(TBK 301) maddesinde "kiralayan, kiralanan akitten maksut olan kullanmaya salih bir halde kiracıya teslim etmek ve kira müddeti zarfında bu halde bulundurmak ile mükelleftir" biçiminde düzenlemeye yer verilmiştir. Yasanın bu hükmüne göre sözleşmenin imzalanmasından sonra kiraya verenin kiralananı kullanım amacına uygun olarak kiracıya teslim etme vazifesi bulunmaktadır. İtirazı kayıt konmaksızın sözleşmenin imzalanmış olması kiralananın amacına uygun olarak kiracıya teslim edildiğine karine teşkil eder. Bunun aksini kiracının ispatlaması gerekir ise de taraflar arasındaki sözleşmede ve sözleşmenin eki sayılan şartnamede teslim tutanağının, adı geçen idare yetkilileri ile kiraya verilen kuruluş veya şahıs tarafından imzalanacağı, kira müddetinin de, kiraya konu yerin açıklanan şekilde bu yeri kiralayan kuruluş veya şahsa mahallinde yapılan yer teslimi tarihinde başlayacağı düzenlenmiş olup bu konuda ispat yükü şartname ve sözleşme ile davalı idareye verilmiştir. Ancak davalı tarafından sunulan yer teslim tutanağında davalı şirket temsilcisinin imzası bulunmadığı gibi davalı tarafından davacıya kiralananın teslim alınmadığına ilişkin bir ihtarda gönderilmediğinden mahkemece kiranın başlangıcının 20.06.2016 olarak tespit edilmesinde bir usulsüzlük bulunmamaktadır.

 

Öte yandan tespit davaları eda davalarının öncüsü olup kiracılık sıfatının tespiti davasında bir yıllık kira bedeli üzerinden harç alınması gerekir ise de eldeki dava özü itibarıyla kiracılık sıfatının tespiti değil (bu konuda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır) davacı kiracının 12.04.2016 tarihi ile 20.06.2016 tarihleri arasında borçlu bulunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Bu nedenle davalı idareye sözleşme ile 5 günlük teslim süresi tanındığına göre harç ve vekalet ücretinin iki ay üç günlük kira bedeli üzerinden hesaplanması gerekmekte olduğundan istinaf isteminin bu sebeple kabulüne kararın kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.

 

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;

 

1- Davalı vekilinin Alanya 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2016/631 esas, 2017/766 karar sayılı, 04.12.2017 tarihli kararının kaldırılmasına ilişkin yaptığı başvurunun kabulü ile kararın KALDIRILMASINA,

 

Buna göre Davanın KABULÜNE,

 

Davacı ile davalı arasında yapılmış olan 12/04/2016 tarihli kira sözleşmesine istinaden sözleşmeye konu işyerinin davalı tarafından 20/06/2016 tarihinde davacıya teslim edildiğinin ve kira süresinin yer tesliminin yapıldığı 20/06/2016 tarihinde başladığının tespitine,

 

Davalının sıfatı gereği harç alınmasına yer olmadığına, davacı tarafından yatırılan peşin ve tamamlama harcının isteği halinde davacıya iadesine,

 

Davacının gider avansı olarak 227,75 TL yatırdığı, bu miktardan 2 adet tebligat ücreti olarak 22.00 TL'nin yargılamada kullanıldığı anlaşılmakla, geriye kalan 205,75 TL avansın hüküm kesinleştikten sonra davacı tarafa iadesine,

 

Dava nedeniyle yapılan 22,00 TL posta masrafının davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,

 

Davacı tarafın kendisini bir vekille temsil ettirdiği anlaşılmakla, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 13.144,24 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,

 

Kalan avansın iadesi için yapılan tebliğ giderinin HMK'nun 333.maddesi gereğince iade edilecek avanstan karşılanmasına,

 

İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından taraf yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,

 

Davalının sıfatı gereği harç alınmasına yer olmadığına,

 

Davalının yaptığı masrafın kendi üzerinde bırakılmasına dair,

 

HMK'nın 353/1-b/2 maddesi gereği duruşmasız yine HMK 361. maddesi gereği tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 13/07/2018

 

NOT: KONUNUN ÖNEMİ GEREĞİ YEREL MAHKEME İLAMINI AŞAĞIDA YAYIMLIYORUZ.

 

T.C.

 

ALANYA

 

2. SULH HUKUK MAHKEMESİ

 

ESAS NO: 2016/631

 

KARAR NO: 2017/766

 

DAVA: Kiracılık Sıfatının Tesbiti İstemli

 

DAVA TARİHİ: 15/08/2016

 

KARAR TARİHİ: 04/12/2017

 

Mahkememizde görülmekte bulunan Kiracılık Sıfatının Tesbiti İstemli davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,

 

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

 

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı kurum ile müvekkili şirket arasında 12/04/2016 tarihinde Alanya Devlet Hastanesi içerisinde bulunan 90 m2 alanda mukim kantinin müvekkili şirkete teslim tarihinden itibaren 18 aylığına kiralanmasına ilişkin olarak iş yeri kira sözleşmesi akdedildiğini, aralarında imzalanmış olan kira kontratının 4. maddesine göre kiralanan yerin 5 gün içerisinde üzerindeki müştemilat ile birlikte imzalanacak bir tutanakla müvekkili şirkete tesliminin yapılmasının hükme bağlandığını, kıra kontratının aklinden 1 aydan fazla bir zaman geçmiş ve 20/06/2016 tarihine kadar davalı kuramca müvekkil şirkete yer teslimi yapılmadığını, kira kontratının 2. maddesince kiralama süresinin ve kira ödeme günlerinin yer tesliminin yapıldığı günden itibaren başlayacağını, davalı kurum tarafından kendilerine gönderilen yer teslim tutanağında müvekkil şirketin yetkili temsilcisinin imzasının olmadığını ve müvekkil şirket yetkililerinin imzadan imtina ettiğine dairde herhangi bir şerh bulunmadığını, sözleşmenin akdedildiği 12/04/2016’dan 20/06/2016 tarihine kadar yer tesliminin yapılmadığını, bu nedenle kira sözleşmesinin 20/06/2016 tarihinde başladığının tespit edilmesini talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.

 

Davalıya Usulünü uygun tebligat yapılmış ve davalı kendisini bir vekille temsil ettirmiştir.

 

Davalı vekili 02/05/2017 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; Alanya Devlet Hastanesi'nin kantin yerini ihale yolu ile davacı şirkete 12/04/2016 tarihli kira sözleşmesi ile kiraya verildiğini, davacının iddialarının mesnetsiz olduğunu, 12/04/2016 tarihli kira sözleşmesinin 4. maddesinde "Kiraya verilecek taşınmaz, kiracıya Alanya devlet hastanesi yetkililerince mahallinde tanzim edilecek tutanakla sözleşme tarihinden itibaren en geç 5 gün içinde üzerindeki muhtesad ve müştemilatda gösterilmek suretiyle imzalanacak bir tutanak ile teslim edilir." şeklinde bir düzenleme bulunduğunu, davalı idare tarafından bu düzenleme gereğince 13/04/2016 tarihinde, kantin yerinin davacı firmadan önceki kiracısı olan M. M. isimli şahıstan teslim alındıktan sonra yine aynı gün içinde davacı firmaya teslim edildiğini, davacı firmanın imza atmaya yetkili kişisinin 13/04/2016 tarihinde kantin yerinde bulunmaması sebebiyle teslim tutanağında imzasının olmadığını, 13/04/2016 tarihinden sonraki günlerde de davacı firma yetkilileri tarafından müvekkil idareye yer teslimi için herhangi bir başvuruda bulunmadıklarının, davacı firmanın kira sözleşmesinin imzalandığı 12/04/2016 günü 3 aylık kira bedelini davalı idarenin hesabına yatırdığını, kirasını peşin olarak yatıran, sözleşmenin imzalanmasına müteakip 5 gün içerisinde yer tesliminin yapılması gerektiğini bilen bir firmanın yer tesliminin 20/06/2016 tarihinde yapıldığını iddia etmesinin anlaşılamadığını bu hususu kanıtlar bir delil sunulamadığını, ayrıca davacı firmanın 02/05/2016 tarihinde kantin işletmesi olarak Alanya'da şube açtığının vergi dairesinin 29/07/2015 tarihli yazısından da anlaşıldığını, davacı firmanın kendisinden kaynaklanan nedenlerden ötürü faaliyetini ancak 20/06/2016 tarihinde başlayabilmiş olduğunun, bu gecikmeden de müvekkil idarenin sorumlu tutulamayacağını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.

 

Dava konusu uyuşmazlığın kira süresinin başlangıç tarihinin, dava konusu kiralananın davacı firmaya teslim edildiği tarihin tespiti istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.

 

Dava dilekçesi ekinde sunulmuş olan 12/04/2016 tarihli kira sözleşmesi incelendiğinde, kiraya verenin davalı Alanya Devlet Hastanesi, kiracının davacı ........ Taşımacılık Turizm ve Ticaret Ltd. Şti olduğu, kira süresinin yer tesliminin yapıldığı tarihten itibaren 18 ay olduğu, sözleşmenin 4. maddesinde "Kiraya verilecek taşınmaz, kiracıya Alanya devlet hastanesi yetkililerince mahallinde, tanzim edilecek tutanakla sözleşme tarihinden itibaren en geç 5 gün içinde üzerindeki muhtesad ve müştemilatda gösterilmek suretiyle imzalanacak bir tutanak ile teslim edilir." hükmünün olduğu görülmüştür.

 

Davacı kira sözleşmesine konu işyerinin 20/06/2016 tarihinde davalı idare tarafından teslim edildiğini, böylece kira sözleşmesine göre, kira sözleşmesinin başlangıç tarihinin 20/06/2016 olacağını, davalı idare ise kira sözleşmesine konu işyerinin 13/04/2016 tarihinde davacı firmaya teslim edildiğini iddia etmektedirler.

 

Dava dilekçesi ekinde sunulan 12/04/2016 tarihli kira sözleşmesinin varlığı hususunda taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesi incelendiğinde kira süresinin yer tesliminin yapıldığı tarihten itibaren 18 ay olduğu ve yine sözleşmenin 4. maddesine göre yer tesliminin sözleşme tarihinden itibaren en geç 5 gün içinde Alanya Devlet Hastanesi'nin yetkilileri tarafından düzenlenecek tutanakla yapılacağının imza altına alındığı anlaşılmaktadır. Davalı idare yer tesliminin 13/04/2016 tarihinde tutulan tutanak ile yapıldığını, yer tesliminin yapıldığı sırada davacı firma yetkililerinin mahallinde hazır bulunmamaları sebebiyle tutanakta imzalarının olmadığını iddia etmektedir. Davalı idare tarafından dosyaya sunulan 13/04/2016 tarihli yer teslim tutanağı incelendiğinde davacı firmanın yetkilisinin imzasının bulunmadığı açıkça anlaşılmaktadır. Davalı idare kiraya veren olarak, davacı kiraya kira konusu işyerini kira sözleşmesine uygun şekilde teslim etmekle yükümlü olup, teslim ettiğim iddia ettiği tarihi yıllık kira bedeli dikkate alındığında ve taraflar arasında yapılan kira sözleşmesinin 4. maddesi hükmü gereğince yazılı delille ispat etmekle yükümlü olup, davalı idare tarafından dosyaya sunulan davacı firmanın yetkili temsilcisinin imzasının bulunmadığı 13/04/2016 tarihli tutanağın yazılı delil olarak kabul edilemeyeceği anlaşılmış olmakla davalı idarenin iddiasını ispat edemediği görülmüştür. Bu aşamadan sonra kira sözleşmesine konu iş yerinin teslim tarihinin davacı kiracı tarafından iddia edilen tarih olan 20/06/2016 olarak kabul edilmesi gerektiği kanaatine varılarak iddiasını ispat eden davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

 

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;

 

1- Davanın KABULÜNE,

 

Davacı ile davalı arasında yapılmış olan 12/04/2016 tarihli kira sözleşmesine istinaden sözleşmeye konu işyerinin davalı tarafından 20/06/2016 tarihinde davacıya teslim edildiğinin ve kira süresinin yer tesliminin yapıldığı 20/06/2016 tarihinde başladığının tespitine,

 

2- Karar tarihi itibariyle alınması gereken 50.716,55 TL'den peşin alınan 12.708,34 TL ’nin mahsubu ile 38.008,21 TL'nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,

 

3- Davacının gider avansı olarak 227,75 TL yatırdığı, bu miktardan 2 adet tebligat ücreti olarak 22,00 TL'nin yargılamada kullanıldığı anlaşılmakla, geriye kalan 205,75 TL avansın hüküm kesinleştikten sonra davacı tarafa iadesine,

 

4- Dava nedeniyle yapılan 13,50 TL başvuru harcı, 12.708,34 TL peşin harç ve 22,00 TL posta masrafı olmak üzere toplam 12.743,84 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,

 

5- Davacı tarafın kendisini bir vekille temsil ettirdiği anlaşılmakla, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 43.647,88TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,

 

6- Kalan avansın iadesi için yapılan tebliğ giderinin HMK'nun 333.maddesi gereğince iade edilecek avanstan karşılanmasına.

 

Dair, hüküm sonucu duruşma tutanağına geçirilerek okunmak suretiyle, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Antalya Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunarak tefhim olundu. 04/12/2017

Bu sayfa 109 kez görüntülendi.