Asansör tesisatı yenileme işi, özgünlüğü ve karmaşıklığı gerekçe gösterilerek pazarlık usulü (21-e) ihale edilebilir mi?

İhaleyi Yapan Daire:

Başvuru Tarih ve Sayısı:

Başvuruya Konu İhale:

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

DSİ Genel Müdürlüğünce pazarlık usulü ile ihale edilen Genel Müdürlük Merkez Sitesi B-C Blok Asansör Yenilenmesi ihalesinin 29.09.2003 tarihinde gerçekleştirilen yeterlik değerlendirmesine ilişkin olarak, şikayetçi tarafından 20.11.2003 tarihinde idareye yapılan şikayet başvurusunun, 19.12.2003 tarih ve 7448 sayılı işlem ile reddi üzerine, 02.01.2004 tarih ve 123 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunulmuştur. Başvuruya ilişkin olarak düzenlenen 26.01.2004 tarih ve 06.00.0119/2004-2 sayılı ön inceleme raporunun Kurulca müzakeresi sonucunda, 27.01.2004 tarih ve 2003/AK.Y-2003/219.1 sayılı Kurul Kararı ile, ihale sürecinin durdurulmasına karar verilmiştir. İdareden yapılacak incelemeye esas olmak üzere ihale dosyasının onaylı bir suretinin Kuruma gönderilmesi istenilmiş ve idarenin 28.01.2004 tarih ve 311.5.A.111/364 sayılı yazısı ekinde ihale dosyasının onaylı örneği Kuruma gönderilmiştir. Başvuru dilekçesi ve ekleri ile idarece gönderilen ihale dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin değerlendirilmesi sonucu düzenlenen 13.02.2004 tarih ve 06.00.0119/2004-2E sayılı Esas İnceleme Raporunda; Aynı ihaleye ilişkin olarak Kardemir Asansör İnş. San. ve Tic. Ltd. ş�ti.'nin, 29.09.2003 tarih ve 25508 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan iddiaların incelenmesi istemi niteliğindeki başvurusu üzerine alınan 08.12.2003 tarih ve 2003/UK.Z-803 sayılı Kurul Kararında, söz konusu ihalenin 4734 sayılı Kanunun 21/e maddesine göre yapılmasının anılan Kanun ve ilgili mevzuata aykırı bir işlem olduğu belirlendiğinden, idarece tesis edilen söz konusu işlemin Kamu İhale Kanununun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi ile İhalelere Karşı Yapılacak İdari Başvurulara Ait Yönetmeliğin 30 uncu maddesinin (g) bendi gereğince düzeltici işlemle giderilemeyecek şekilde bu Kanuna ve ilgili mevzuata aykırı bir işlem olması nedeniyle ihale işlemlerinin iptal edilmesine, Karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.

Karar:

13.02.2004 tarih ve 06.00.0119/2004-2E sayılı Esas İnceleme Raporu ve ekleri ile ihale dosyası incelendi. ş�ikayetçi tarafından, DSİ Genel Müdürlüğünce pazarlık usulü ile ihale edilen Genel Müdürlük Merkez Sitesi B-C Blok Asansör Yenilenmesi ihalesinin 29.09.2003 tarihinde gerçekleştirilen yeterlik değerlendirmesinde sundukları iş deneyim belgesinin benzer iş tanımını karşılamadığı ve asansör aksamına ilişkin ISO 9001/9002 belgesinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 35 inci maddesine uygun olmadığı için başvurularının yeterli bulunmadığı, şirketlerince ibraz edilen iş deneyim belgesinin idarece istenilen benzer iş tanımını karşıladığı, başvuru belgelerinin arasında, ihale komisyonunca şekil yönünden uygun bulunmayan söz konusu belgeye alternatif olabilecek başka belgelerin de mevcut olduğu, ancak ihale komisyonunca bu belgelerin dikkate alınmadığı, ayrıca işin idari şartnamesinin 50 nci maddesinde tarifi yapılan yıllık ödeme dilimlerinde 2004 yılının ödemelere ilişkin % miktarının belirtilmediği, idari şartnamede istenilen iş deneyim belgesi ile ilgili olarak tutar belirtilmesinin yaklaşık maliyetin gizliliği esasına ters düşen bir düzenleme olduğu, söz konusu işin idarece, özgün nitelikte ve karmaşık olduğunun kabul edilerek, teknik şartname ve projelerin netleştirilmeden ihaleye çıkılmasının işin niteliğine uygun olmadığı iddia edilerek, Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulmuştur. DSİ Genel Müdürlüğünün Devlet Su İşleri Genel Müdürlük Merkez Sitesi B-C Blok Asansör Yenilenmesi Yapım İşinin pazarlık usulü ile ihale edildiği, yeterlik değerlendirmesinin 29.09.2003 tarihinde gerçekleştirildiği, yeterlik için 9 adayın başvuruda bulunduğu, ihale komisyonunca ilk oturumda adaylar huzurunda belge kontrol tutanağının tanzim edilerek belgesi eksik olanlar ile belgesinde önemsiz bilgi eksikliği olanlara bu eksikliklerini tamamlamaları için süre verildiği, 4 adayın verilen sürede belgelerini tamamlamadıkları veya belgeleri uygun bulunmadığından değerlendirme dışı bırakıldığı, yeterli bulunan 5 isteklinin teknik tekliflerinin 14.11.2003 tarihinde değerlendirmeye alındığı, 22.01.2004 tarihinde teknik teklifler sonucunda netleştirilen teknik şartnameye dayalı olarak hazırlanan fiyatı da içeren son tekliflerin verildiği, Buga Otis As. San. ve Tic. A.ş�.'nin teklif zarfında hangi işe ait olduğu hakkında bilgi bulunmadığı için teklifin değerlendirme dışı bırakıldığı, diğer dört isteklinin teklif fiyatlarının açıklandığı, ihale kararının onaylanmadığı ve sözleşmenin imzalanmadığı anlaşılmıştır. Başvuru sahibinin iddialarının incelenmesi sonucunda; 1) ş�ikayetçi tarafından, asansör yenilenmesi işinin idarece, özgün nitelikte ve karmaşık olduğunun kabul edilerek, teknik şartname ve projelerin netleştirilmeden ihaleye çıkılmasının işin niteliğine uygun olmadığı, iddia edilmektedir. Söz konusu işin, 4734 sayılı Kanunun 21 nci maddesi (e) bendinde yer alan hükme dayanılarak pazarlık usulü ile ihaleye çıkarıldığı belirlenmiştir. Bu konuyla ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun Temel İlkeleri düzenleyen 5 nci maddesinin 4 üncü fıkrasında; "Bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü temel usullerdir. Diğer ihale usulleri, Kanunda belirtilen özel hallerde kullanılabilir."� hükmü yer almaktadır. Anılan Kanunun 21 nci maddesinin (e) bendinde ise; "İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve mali özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenememesi halinde pazarlık usulü ile ihale yapılabileceği,"� hükme bağlanmıştır. Aynı ihaleye ilişkin olarak Kardemir Asansör İnş. San. ve Tic. Ltd. ş�ti.'nin, 29.09.2003 tarih ve 25508 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan iddiaların incelenmesi istemi niteliğindeki başvurusu üzerine alınan 08.12.2003 tarih ve 2003/UK.Z-803 sayılı Kurul Kararında, günümüz teknolojisi kullanılarak yapılacak bir mühendislik çalışması ile ihale konusu asansör işinin teknik ve mali özellikleri tespit edilebileceğinden, söz konusu ihalenin 4734 sayılı Kanunun 21/e maddesine göre yapılmasında anılan Kanun ve ilgili mevzuata uygunluk bulunmadığı, inceleme iddiaların incelenmesi kapsamında yapıldığından herhangi bir iptal kararı vermenin mümkün olmadığı, ihale sürecine ilişkin olarak tespit edilen Kanuna ve ilgili mevzuata aykırı işlemler hakkında gerekli değerlendirme yapılmak üzere konunun ihaleyi yapan idare ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bildirilmesine karar verilmiştir.
2 ) Başvuruya konu ihaleye ilişkin olarak 29.09.2003 tarihinde gerçekleştirilen yeterlik değerlendirmesinde, şikayetçi tarafından sunulan iş deneyim belgesinde, yapılan asansörün asgari hızının 1m/sn olduğuna dair herhangi bir bilginin mevcut olmaması nedeniyle belgenin benzer iş tanımını karşılamadığı, ayrıca asansör aksamına ilişkin yetki ve ISO 9001/9002 belgesinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 35 inci maddesine uygun olmadığı gerekçesiyle, şikayetçinin yeterli bulunmadığı tespit edilmiştir. İşin idari şartnamesinde benzer iş tanımı ".. en az 1200 kg anma yüklü, 1m/sn hızında, grup kumandalı (en az ikili) 8 duraklı özellikleri haiz asansörlerin komple taahhütlerini, projelendirilmesini, malzemesini temin edip montajını yaparak işletme ruhsatını aldığı ve bakımını üstlendiği işlerdir."� şeklinde yapılmıştır. İhale dosyasında yer alan ve şikayetçi tarafından sunulan iş deneyim belgesi ve bu belgeyi tevsik edici diğer belgeler arasında, söz konusu iş kapsamında yapılan asansörün asgari hızının 1m/sn olduğuna dair bir belge bulunmadığından, ayrıca asansör aksamına ilişkin olarak şikayetçi tarafından sunulan noter onaylı yetki belgeleri ve ISO 9001/9002 belgesinin bir kısmında "aslına uygundur"� şerhi bulunmaması Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin "Belgelerin Sunuş ş�ekli"� başlıklı 35 inci maddesinin 2 nci fıkrasına aykırılık teşkil ettiğinden, şikayetçinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
3 ) ş�ikayetçinin, işin idari şartnamesinin 50 nci maddesinde yer alan ödeme şartlarıyla ilgili olarak tarifi yapılan yıllık ödeme dilimlerinin % miktarının belirtilmemesinin 4734 sayılı Kanuna aykırı olduğu iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede, idari şartnamenin ilgili maddesinde 2003 yılı için 425.000.000.000-TL. miktarında ödenek belirlendiği, 2004 yılı için ise "kalan miktar"� ifadesi kullanıldığı tespit edilmiştir. Söz konusu işe ilişkin ihale dokümanının, 11.09.2003 tarih ve 25226 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği yürürlüğe girmeden önce hazırlandığı ve bu tarihten önce ihaleye çıkıldığından, ihaleye çıkıldığı tarih itibariyle yürürlükte olan Yönetmelik eki idari şartnamede ödeme şartlarına ilişkin ödenek dilimlerinin % (yüzde) miktarlarının belirlenmesi ile ilgili bir zorunluluk bulunmadığından, şikayetçinin bu yöndeki iddiası da yerinde bulunmamıştır.
4 ) İşin idari şartnamesinde mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesine ilişkin olarak, istekli tarafından ihale konusu iş veya benzer işlere ait olmak üzere tek sözleşmeyle en az 600.000.000.000.-TL tutarında iş deneyim belgesi getirilmesi öngörülmüştür. Söz konusu iş pazarlık usulü ile ihale edildiğinden, yapılan düzenleme Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin "Pazarlık usulünde yeterlik"� başlıklı 46 ncı maddesinin 2 nci fıkrasında yer alan; "Ancak, bankalardan temin edilecek belgeler, isteklinin iş hacmini gösteren belgeler ve iş deneyim belgelerinin taşıması gereken kriterlerin işin niteliğine uygun ve yaklaşık maliyetle uyumlu biçimde idarece yeterlik kriterleri olarak tespit edilmesi gerekir."� hükmüne aykırı bulunmamaktadır. Bu nedenle, şikayetçinin iş deneyim belgesi ile tutar belirlenmesinin yaklaşık maliyetin gizliliği esasına ters düşen bir düzenleme olduğu iddiası yerinde bulunmamıştır. Açıklanan nedenlerle, 1- İdarece başvuruya konu ihalenin 4734 sayılı Kanunun 21/e maddesine göre yapılması, Kamu İhale Kanununun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi ile İhalelere Karşı Yapılacak İdari Başvurulara Ait Yönetmeliğin 30 uncu maddesinin (g) bendi gereğince düzeltici işlemle giderilemeyecek şekilde bu Kanuna ve ilgili mevzuata aykırı bir işlem olduğundan ihale işlemlerinin iptaline, 2- İdareye Kurul Kararının gerektirdiği işlemleri kararın bildirim tarihinden itibaren en geç 7 gün içinde yapmak ve yapılan uygulamaları uygulama tarihinden itibaren 5 gün içinde Kuruma bildirmek zorunda olduğunun bildirilmesine, oyçokluğu ile karar verildi.